يندۋستريالدى دامۋدىڭ ءۇشىنشى كەزەڭى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق كۇردەلىلىك يندەكسى كورسەتكىشىن جاقسارتۋدى كوزدەيدى

Dalanews 26 تام. 2022 02:39 1402

قازىرگى تاڭدا ەكونوميكا اقپاراتتىق تەحنولوگيالارعا، بيوتەحنولگيا  جانە قوسىمشا قۇنى جوعارى تاۋار ءوندىرۋ سالاسىنا ءجىپسىز بايلانىپ تۇر. يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسى اياسىندا ەلىمىز وسى سالالارعا باسا ءمان بەرىپ وتىر. بۇگىندە ەلىمىزدەگى ىرگەلى كاسىپورىنداردىڭ ءبارى جۇمىس بارىسىن اۆتوماتتاندىرىپ، زامان تالابىنا ساي بولۋعا ايرىقشا ءمان بەرۋدە. اقپاراتتىق داۋىردە دە يندۋسترياليزاسيا دامۋدىڭ باستى كورسەتكىشىنە اينالدى.

ءقازىر قازاقستاندا يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسىنىڭ ءۇشىنشى كەزەڭى ءجۇرىپ جاتىر. 2025 جىلعا مەجەلەنگەن باعدارلاماعا حالقىمىز ايرىقشا ءۇمىت ارتىپ وتىر. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسى وسىعان دەيىنگى قاتەلىكتەرگە بوي الدىرماي، جاڭا ءوندىرىس وشاقتارىن قۇرىپ، ەكسپورتتىق الەۋەتتى ارتتىرىپ، تۇراقتى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ كەرەك ەكەنىن قاداپ تۇرىپ ايتقان بولاتىن.

يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسىنىڭ ءۇشىنشى كەزەڭىندە ءوندىرىس كولەمىن ارتتىرۋ، سۇرانىسقا يە تاۋار تۇرلەرىن كوبەيتۋ جانە ءوندىرىس ورىندارىنىڭ تەحنولوگيالىق دامۋى مەن سيفرلاندىرۋ سالاسىنا كوشۋدى كوزدەيدى.

قازاقستان ءۇشىنشى كەزەڭدەگى يندۋستريالدى دامۋ بارىسىندا گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتى ايقىندايتىن ەكونوميكالىق كۇردەلىلىك يندەكسى بويىنشا دۇنيەجۇزى ەلدەرى اراسىندا 55 ورىنعا كوتەرىلۋدى كوزدەپ وتىر. ەكونوميكالىق كۇردەلىلىك يندەكسى ەكونوميكاسىنىڭ بارلىق سالاسى قانشالىقتى دامىعانىن ايقىندايتىن كورسەتكىش. ياعني، ەلدىڭ ەكونوميكاسى بىر-ەكى سالاعا قاراپ قالماۋى كەرەك. ءبىزدىڭ جاعدايمىزدا مۇناي سالاسىنا ەكونوميكانىڭ بايلانىپ قالماۋىن ايتۋعا بولادى.

بۇگىندە ەلىمىزدە ەكونوميكانى ءارتارپتاندىرۋدىڭ ماڭىزى زور. قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسى مۇناي مەن جەر قازبا بايلىقتارعا تاۋەلدىلىكتەن قۇتىلۋى كەرەك.


كۇنى كەشە عانا كورشىمىز رەسەي وزدەرىنىڭ تەرريتورياسى ارقىلى ەۋروپاعا ەكسپورتتالىپ جاتقان قازاقستان مۇناي سىنىقتى سىلتاۋ ەتىپ، تاسىمالدى توقتاتىپ تاستاعانىنا كۋا بولدىق. وسىنداي جاعدايلار ورىن العان كەزدە ەل ەكونوميكاسى جاپا شەكپەيتىندەي دەڭگەيگە جەتۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن ەكونوميكالىق كۇردەلىلىك يندەكسىنە جاۋاپ بەرەتىن ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارىن جەدەلدەتىپ دامىتۋىمىز قاجەت.

يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدىڭ سىرت ەلدەرگە ەكسپورتتايتىن تاۋار كولەمى جىل وتكەن سايىن ارتىپ كەلەدى. سوڭعى جىلدارى قازاقستاننىڭ جۇڭگو، ورتالىق ازيا، ەۋرەس پەن ەۋرووداق ەلدەرىنە جەتكىزەتىن تاۋاردىڭ جالپى سانى جۇزدەن استى.

قازىرگى تاڭدا قازاقستان مۇزداتىلعان ەت، ۇندىك ەتى، اينەك، موتور مايلارىن، جۇك جانە جولاۋشىلار ۆاگونىن، دارىلىك زاتتار مەن ءتۇرلى قىزمەت تۇرلەرىن وزگە ەلدەرگە ۇسىنىپ كەلەدى. يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان قۇيما مەتالدار، سارى فوسفور، ۇن، ماقتا مايىن وندىرەتىن جەتەكشى ەل رەتىندە الەمگە تانىلا ءتۇستى.


قولعا العان جوبالاردىڭ ءبارى بىردەي ءساتتى ىسكە اسىپعانى دا بەلگىلى. بۇل رەتتە شاعىن اۆياسيا، پلانشەت شىعارۋ سالاسى تۇيىققا تىرەلگەنىن مويىنداۋىمىز كەرەك. ۇكىمەت مۇنداي جوبالاردى دەر كەزىندە توقتاتىپ، ءوندىرىس بارىسىن باسقا باعىتقا بۇرىپ، تىعىرىقتان شىعۋعا كۇش سالعانىن بىلەمىز.

وسى رەتتە يندۋستريالدى دامۋ كەزەڭىندە 4 مىڭ شاقىرىمدى قۇرايتىن كولىك جولى، 1700 شاقىرىم تەمىر جول سالىنعانىن دا ايتا كەتۋىمىز كەرەك. ينفراقۇرىلىمدى دامىتپاي، ءوندىرىستىڭ العا قادام باسپايتىنى بەلگىلى. وسىنداي قاداۋ-قاداۋ شارۋالاردى نازارعا الاتىن بولساق، يندۋستريالدى دامۋ باعدارلاماسى ءوز جەمىسىن بەرە باستاعانىن بايقاۋعا بولادى. وسى قارقىندى جوعالتپاساق 2025 جىلعا دەيىن ەكونوميكالىق كۇردەلىلىك يندەكسى بويىشا دا جاعدايىمىزدى جاقسارا ءتۇسۋى بەك مۇمكىن. ول ءۇشىن جاتپاي-تۇرماي ەڭبەك ەتىمىز كەرەك.

 

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار