ەڭ العاشقى بولىپ ءسوز العان مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، جوعارى ساناتتى دارىگەر، اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى الماز دجۋۆاشوۆ مىرزا قوناقتاردى كەلە جاتقان مەرەكەلەرىمەن قۇتتىقتاپ، شاراعا قاتىسقاندارىنا العىس ايتتتى. بۇل شارانىڭ وتە ماڭىزدى ەكەنىن جانە بولاشاقتا ءوز جالعاسىن تاباتىنىن اتاپ ءوتتى.
مەديسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور اباي جانعابىلوۆ مىرزا ۇلتتىق تاعامداردىڭ ادام دەنساۋلىعىنا پايداسى، ونى تۇتىنۋدىڭ ۋاقىتى مەن مولشەرى، قۇرامىنداعى پايدالى زاتتارى مەن دارۋمەندەرى تۋرالى بايانداما جاساپ، مول اقپارات بەردى. قازاق حالقى ەجەلدەن كوشپەندى شارۋاشىلىقپەن اينالىسقانى تاريحتان ءمالىم. سول سەبەپتى دە تۇتىناتىن ازىقتارى ەت پەن ءسۇت تاعامدارى بولعانى تۇسىنىكتى. اسىرەسە، قىمىزدىڭ الار ورنى ەرەكشە. قىمىزدىڭ تاريحى دا سوناۋ ەرتە زامانداردان باستالادى. ەجەلگى باتىستىڭ تاريحشىلارى مەن عالىمدارى قىمىز تۋرالى ءوز ەڭبەكتەرىندە مول ماعلۇماتتار بەرىپ كەتكەن. قىمىز – بويعا قۋات دارىتىپ، كۇش بەرەتىن قۋاتتى ازىق ءارى جانعا شيپا دارىلىك سۋسىن. قىمىز ارنايى تەحنولوگيامەن اشىتىلىپ جاسالسا، بيەدەن جاڭا ساۋىلعان ءسۇتىن ساۋمال دەپ اتاعان. ەكەۋىنىڭ دە قۇنارلىلىعى مەن اعزاعا تيگىزەر پايداسى وتە جوعارى.
عالىم اباي جانعابىلوۆ تا ءوز بايانداماسىندا ساۋمالدىڭ قۇنارى سيىر سۇتىنە قاراعاندا جەتى ەسە ارتىق ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. قىمىزبەن قاتار جىلقىنىڭ مايى دا ءبىز بىلە بەرمەيتىن پايدالى زاتتارعا باي. ول جانۋار مايى مەن وسىمدىك مايىنىڭ ورتاسىندا تۇرعان امبەباپ قاسيەتكە يە. وسى قاسيەتتەرىنىڭ ارقاسىندا كەز كەلگەن ادامعا ورنىمەن قولدانا بىلگەن جاعدايدا اۋرۋىنا شيپا بولاتىنى زاڭدىلىق. ۇلتتىق تاعامداردىڭ قۇندىلىعىن ديەتولوگ مامانداردىڭ جاقسى ءبىلۋى وتە ماڭىزدى. ويتكەنى، اۋرۋىنا داۋا ىزدەگەن جاندارعا ەم رەتىندە ۇسىنىلسا، ەكىنشىدەن، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدىڭ مەرەيىن وسىرۋگە تاپتىرماس وراي بولاتىنى ايدان انىق. اباي جانعابىلوۆ ءوز سوزىندە كوپتەگەن اۋرۋ-سىرقاۋدىڭ دۇرىس تاماقتانباۋدان بولاتىنىنا ەرەكشە توقتالدى. كۇندەلىكتى ومىردە ۇلتتىق تاعامداردىڭ باعاسىن بىلمەۋدىڭ سالدارىنان ادام دەنساۋلىعى ءتۇرلى دەرت-دەربەزگە ۇشىراپ جاتادى. جىلقىنىڭ ءسۇتى مەن ەتى، قازى-قارتا، جال-جايا، شۇبات پەن قۇرت، ۇلتىمىز بۇرىننان قولدانىپ كەلگەن ءارتۇرلى جەڭسىك استار تۇسىنگەن ادامعا تاپتىرماس بايلىق ەكەنىن باسا دارىپتەگەن عالىم ونى كۇندەلىكتى ومىردە قولدانۋعا بارىنشا ءمان بەرگەن ءجون دەپ سانايدى.
شاراعا قاتىسقان ەم-دام مەيىربيكەلەرى دە وسىنى ابدەن ۇعىنىپ، عالىمنىڭ بايانداماسىنا ريزالىقتارىن ءبىلدىرىستى. شارا سوڭىندا اۋرۋحانا باس دارىگەرىنىڭ ورىنباسارى، مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، جوعارى ساناتتى دارىگەر اناركۇل كۇلەمبايەۆا حانىم كەلگەن قوناقتارعا العىسىن ايتىپ، جۇمىستارىنا ساتتىلىك تىلەدى. اۋرۋحانا جانىنان ديەتولوگتار مەكتەبى اشىلعانىنان حاباردار ەتىپ، بولاشاقتا ءوز ءىسىنىڭ ناعىز بىلگىرى بولاتىن ديەتولوگ ماماندار تاربيەلەنەتىنىن جەتكىزدى. جينالعاندارعا عالىم جانعابىلوۆ اباي كەنجەباي ۇلىنىڭ قازاقستان بويىنشا العاش رەت جازىلعان ديەتولوگيا سالاسىنداعى وقۋلىق كىتابىن سىيعا بەردى.
