باستى ماقسات – وقۋشىلارىمىزدىڭ جان-دۇنيەسىن رۋحاني بايىتا وتىرىپ، شىڭعىستاۋدىڭ ءۇش الىبى – اباي، شاكارىم، مۇحتار اتالارىمىزدىڭ تۋعان،وسكەن ورتاسى، ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايلى كەڭىنەن ماعلۇمات الۋ.
سەمەيدەن جەر كىندىگى جيدەبايدى بەتكە العان اۆتوبۋس جۇيتكىپ-اق كەلەدى. جولاۋشىلاردىڭ دەنى مەكتەبىمىزگە ەندى عانا قابىلدانعان 7 سىنىپ وقۋشىلارى. جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى بىرەن-ساران. بارار جەردى ەستىگەنى بولماسا كورگەندەرى از شاكىرتتەرىمىزدىڭ ءارقايسى دانالار مەكەنىن وزىنشە ەلەستەتۋدە.
رۋحاني-تانىمدىق ساپاردىڭ ۇزاق جولىن قىسقارتىپ، بالالاردىڭ سەرگەك وتىرۋىن ويلاعان تاربيەشىلەر جول ءۇستى حاكىم ابايعا قاتىستى ءتۇرلى ۆيكتورينالىق سۇراقتار قويىپ وتىردى. جاۋابىن ءدال تاپقاندار كىشىگىرىم سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى.
العاشقى ايالداعان جەرىمىز – كۇشىكباي اسۋى. تاربيەشىلەر اسۋدىڭ نە ءۇشىن كۇشىكباي اتالعانىن، جالپى كۇشىكبايدىڭ كىم بولعانى جايلى تاريحي دەرەكتى بالالاردى قىزىقتىرا وتىرىپ، ايتىپ بەردى. جالپى كۇشىكباي اسۋى ارلى-بەرلى قاتىنايتىن جولاۋشىلاردىڭ ات شالدىرىپ، دەم الاتىن ورىنى. شاكىرتتەرىمىز وسى جەردە قاسيەتتى بۇلاقتان سۋ ءىشىپ، ءشول قاندىردى.
- جاتاقحانا تاربيەشىلەرىن الىپ تۇلعالاردى دۇنيەگە اكەلگەن ولكەگە الىپ كەلۋ يدەياسى وتكەن وقۋ جىلى قارساڭىندا تۋعان. ماقساتىمىز – شاكىرتتەرىمىزگە عۇمىرىنا جەتەرلىك رۋحاني ازىق جيناۋعا كومەكتەسۋ. بۇگىنگى تاڭدا اباي اتامىزدىڭ شىعارماشىلىعىمەن الەم تانىس. شاكارىم بابامىزدىڭ ءپالساپالىق ويلارى دا ادامزاتقا قاجەت مۇرا. ال ابايدى الەمگە تانىتقان مۇحتار اۋەزوۆ. مىنە وسى ءۇش عۇلامانىڭ تۋعان جەرىنە تابانى تيگەن ءار وقۋشىنىڭ بولاشاقتا ومىرگە دەگەن كوزقاراسى وزگەرە تۇسەرىنە كۇمان جوق. سونىمەن قاتار ءبىز قاتارىمىزعا ەندى عانا قوسىلىپ وتىرعان 7 سىنىپ وقۋشىلارىن قابىلداۋ ءراسىمىن دە وسى كيەلى توپىراقتا وتكىزەمىز. وسىنىڭ ءوزى تاعىلىمدى تاربيەنىڭ ۇلگىسى دەپ بىلەمىز، - دەيدى جاتاقحانا تاربيەشىسى مۇحاممەد جەڭىس ۇلى.
جاتاقحانا تاربيەشىلەرى ءوز ماقساتتارىنا كەلگەن بەتتە جەتتى دەۋگە بولادى. سەبەبى، بورىلىدەگى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ مۇراجاي-ۇيىنە ايالداعان وقۋشىلارىمىز ءوز اسەرلەرىن جاسىرا الماي، قىزىقتىرعان ساۋالدارىن مۇراجاي قىزمەتكەرىنە بىرىنەن سوڭى ءبىرى قويىپ وتىردى.
- مەن بۇل ولكەگە العاش رەت كەلىپ وتىرمىن. ماعان قاتتى ۇنادى. ءبىر عانا وسى مۇراجايدان مۇحتار اتامىز جايلى كوپتەگەن قۇندى دەرەكتەرگە قانىقتىم. مەنى قىزىقتىرعان كوپ ساۋالدىڭ ءبىرى – نەلىكتەن بۇل جەر ءبورىلى اتانعانى. ءبورىلى – ءتۇز تاعىسى قاسقىردىڭ كوپ بولۋى سەبەپتى بەرىلگەن اتاۋ ەكەن. سونداي-اق جازۋشىنىڭ «كوكسەرەك» شىعارماسىندا كەزدەسەتىن «اقادىر»، «قارادىر» اتاۋلى جەرلەر دە وسى ولكەدە ورنالاسقان، - دەپ ءوز ويىمەن ءبولىستى 7 سىنىپ وقۋشىسى دانا ايتقالييەۆا.
شاكىرتتەردى قىزىقتىرعان تاعى ءبىر مادەني-رۋحاني ورىن ابايدىڭ جيدەبايداعى ءمۇراجاي-ۇيى. مۇراجاي تابالدىرىعىن اتتاسىمەن كەلگەن قوناقتى قازاقتىڭ باس اقىنىنىڭ اتا-تەگى، ۇرپاقتارى جايىنان سىر شەرتەتىن شەجىرەنى قۇلاق قويا تىڭداعان وقۋشىلار ءار بولمەدەگى كۇنى بۇگىنگە دەيىن ساقتالعان جادىگەرلەرمەن جەكە-جەكە تانىستى. سول ارقىلى كوشپەلى قازاق قاۋىمىنا، كەشەگى اباي زامانىنا ساپار شەككەندەي كۇي كەشتى.
- رۋحاني مۇراعا باي ولكەگە ەكىنشى مارتە كەلۋىم. وسىدان 6 جىل بۇرىنعى ساپارىمدا بالالىقپەن تەك قىزىق ءۇشىن كەلگەنىمدى جاسىرۋعا بولماس. تۇيگەنىم – تاماشالاۋدان اسپاعان. ەندى مىنە، سول كەمشىلىكتىڭ ورنىن تولتىرىپ، كورگەندى كوڭىلگە توقىپ قايتپاقپىن. وقۋ باعدارلامامىزدا «اباي جولى» ەپوپەياسى بار. سول كىتاپتى وقي وتىرىپ، كەزدەسكەن جەر اتاۋلارى، ادامدار جايلى قوسىمشا دەرەكتەردى وسى مۇراجايدان ەستىپ، ءبىلىپ وتىرمىز. بۇل مەن ءۇشىن ۇلكەن ءدارىس الۋ بولدى، - دەيدى 11 سىنىپ وقۋشىسى تۇرار كامەتاي.
اباي مەن شاكارىم كەسەنەسىن ارالاپ، الىپتار رۋحىنا تاعزىم ەتكەن وقۋشىلارىمىز ءۇشىن ساپاردى قورىتىندىلاۋ امفيتەاتردا ءوتتى. بۇل جەردە اقىن شىعارماشىلىعىنا قۇمار شاكىرتتەر ابايدىڭ ولەڭدەرىن، قارا سوزدەرىن جاتقا وقىدى. جاتاقحانا مەڭگەرۋشىسى قالجان وماربايەۆا، جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى جاتاقحاناعا جاڭادان كەلۋشىلەرگە ىزگى تىلەكتەرىن ارنادى.
- مەنىڭ ويىمشا بۇل جەرگە ءار قازاق بالاسى كەلۋگە مىندەتتى. ويتكەنى قازاق ونەرىنە، ادەبيەتىنە جاڭا لەپ اكەلىپ، تىڭنان تۇرەن سالعان قاسيەتتى جەر بۇل. جازبا ادەبيەتىمىزدىڭ نەگىزى قالاپ، العاشقى تەاتر شىمىلدىعىن تۇرگەن دە وسى ولكە. جيدەباي جايلى العاش رەت اپكەمنەن ەستىگەم. ەستۋ مەن كورۋ ەكى ءتۇرلى دۇنيە ەكەن. شارانى ۇيىمداستىرعان تاربيەشىلەرىمىزگە العىس ايتامىز، -دەيدى ادەل داۋىمبايەۆا ەسىمدى وقۋشىمىز.
امفيتەاترداعى شارا بارىسىندا 7 سىنىپ وقۋشىلارىنا ابايدىڭ قارا سوزدەرى جازىلعان بەيدجدەر تاراتىلدى. وسى بەيدجدە جازىلعان سوزدەردى الداعى كۇندەرى ءار وقۋشى ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىنە اۋداراتىن بولادى. سونداي-اق، وتكەن جىلداعىداي ءار سىنىپتا تاربيە ساعاتتارى دا ۇيىمداستىرىلماق. ۇلىلار تۋعان ولكەگە جاساعان ساياحاتىمىز ءساتتى اياقتالىپ، وقۋشىلار مول رۋحاني بىلىممەن قاناتتانىپ قايتتى.
