ەشكىم ۇيرەتپەيتىن نارسە تۋرالى ايتىپ بەرەم
كادۋىلگى ءومىردىڭ شەگىنەن شىعاراتىن قۇبىلىستى ايتامىن. ماسەلەن، اتا-اناڭىزدان ەنشىڭىزدى الىپ، ىرگەڭىزدى بولەك سالۋعا سەبەپ بولاتىن. ەسكى جۇمىستى تاستاپ، بارىنەن باز كەشتىرەتىن. ءبىر نارسە بولسا دا شىنايى ىستەۋگە ىقپال ەتەتىن!
شىنايى ومىردە الاتىن تاجىريبە وقۋ ورداسىنداعى العان ءبىلىمنىڭ شەگىنەن تالاي جەرگە اسىپ كەتەدى. قاجەتتى قابىلەتتى ادام تەك ءوزىن تاپقاندا عانا دامىتا الادى. باسكە بار بايلىعىڭدى تىگىپ قانا جەڭۋگە بولادى. ءبىراق بارىنەن ءبىر-اق ساتتە تۇتاس ايىرىلۋىڭ دا مۇمكىن. تاجىريبە – قابىلەتتى ەسەلەيتىن قاسيەت. قابىلەت پەن قاسيەت بارىنەن باس تارتقاندا عانا بوي كوتەرەدى. شىن مانىندە كەرەكتى، قاجەتتى، ماڭىزدى نارسەگە تەك وسىلاي قول جەتكىزۋگە بولادى. كەرەكتى قابىلەت پەن قاسيەتكە يەمىن دەپ ەسەپتەيسىز بە؟
ءسىز قاتەلەسەسىز!
مەنىڭ بار ايتپاعىم: ءومىر دەگەن ويىندا ءسىزدىڭ تيتتەي دە مۇمكىندىگىڭىز جوق. نەگە؟
- ۇتىلىسىڭىز از.
- ءوزىڭىزدىڭ قابىلەتسىزدىگىڭىزگە ريزاسىز، كۇش جۇمساپ، ۇلكەن ارمانعا قول سوزۋعا نيەتىڭىز جوق.
- شەت ءتىلىن مەڭگەرۋ كەرەك ەدى دەپ ايتاسىز، ءبىراق ونى ۇيرەنۋگە تالپىنبايسىز.
- ءبىر بۇرىشتا «تىنىش» وتىرعاندى ۇناتاسىز نەمەسە قيىن جۇمىستى ەرتەڭگە قالدىراسىز.
- ءوز جۇمىسىڭىزدى جەك كورەسىز، ءبىراق جاڭاسىن ىزدەۋگە قۇلىقسىزدىق تانىتاسىز.
ءسىز وسىندا اي قاراپ وتىرعان كەزدە، مەن قاتەلىكتەرىمدى تۇزەپ، ءوزىمدى سىناپ، جاڭانى زەرتتەپ جاتىرمىن
- مەن جەڭىلگەن كەزدە كوپ نارسەنى ۇيرەنەمىن. ءوزىمنىڭ ومىرلىك جولىمدى وزگەرتەمىن. مەنىڭ جولىم تەك العا باستايدى. تەمىردى بالقىتىپ، شىنىقتىرعان سياقتى. وتتان ءوتىپ، جاڭا پىشىنگە يە بولام. الداسپاننىڭ پىشىنىنە تۇسەمىن. ءجۇزى جىلتىلداپ تۇراتىن. بۇل الداسپان ءسىزدى تۋراپ تاستايدى. ەگەر بەل شەشىپ، ءوزىڭىزدى قولعا الماساڭىز، جاعدايىڭىز مۇشكىل.
- وزگەنىڭ پىكىرىنەن ۇركەسىز. جۇرتتىڭ سوزىنە قۇراق ۇشاسىز. سولار نە دەر ەكەن دەپ ءومىر سۇرەسىز. ويتكەنى، بۇكىل الەم ءسىزدىڭ بويىڭىزدان نە كورەدى دەپ قورقاسىز. وزگەنى تىلدەگەن سوڭ وسىلاي تومەن ويلايسىز. وزگەلەر دە ءسىزدى سوگۋى ءتيىس سياقتانىپ تۇرادى. ءسىزدىڭ جانىڭىزدى جيناعان دۇنيەڭىز مازالايدى. ال، قانداي ارەكەت جاساعانىڭىزعا ەسەپ بەرمەيسىز.
- اقشاڭىزدى جاڭا كيىمگە، كولىككە، قىمبات تاعام مەن قىدىرىستارعا شاشىپ جۇرگەنىڭىزدە، مەن ءوزىمدى ىزدەپ ءجۇرمىن. ءسىز وزگە الەمنىڭ سىقپىتىنا ەلىكتەپ، سولارداي بولۋعا تىرىسىپ جۇرگەندە، مەن وزگەلەردىڭ ماعان ەلىكتەۋىنە جول اشامىن.
- بارلىق كۇدىك-كۇماندى سىپىرىپ تاستاپ، بۇكىل الەمگە ءوزىمنىڭ شىنايى بولمىسىمدى كورسەتەمىن. وزگەنىڭ پىكىرىنە يممۋنيتەتىم كۇشتى. مەن تەك جاڭا ويدىڭ جەتەگىندە ءومىر سۇرەمىن. ءسىز امال جوق دەپ كونبىستىك تانىتىپ جاتقاندا، مەن تاڭعاجايىپ ءومىردى زەرتتەۋگە كىرىسىپ كەتتىم.
شىن بولمىسىڭىزدان ءوزىڭىزدى الدەقايدا اقىلدىمىن دەپ ەسەپتەيسىز
- شىن مانىندە ءسىز وزگەلەر نە جاساسا، سونى ىستەدىڭىز. وزگەلەر جاتتاعاندى جاتتادىڭىز. وقۋعا ءتيىستىنى وقىدىڭىز. تەك تەستتەن ءوتۋ ءۇشىن عانا وقىساڭىز، نەگە اقىلدى بولىپ كەتپەدىڭىز؟
- ءبىلىم نە ۇيرەنگەنىڭدە ەمەس، ول قالاي ءومىر سۇرۋىڭدە.
- ەگەر قاجەت بولسا، مەن دە تەستتەن وتە الامىن. ال، ءسىز مەنىڭ الدىمنان ءومىر تۋدىرعان قيىندىقتاردى جەڭە الاسىز با؟ بۇل تەست باللمەن، پايىزبەن ەمەس، تەك ءتىرى قالۋمەن باعالانادى.
ءسىز كەرەكتىنى وقىمايسىز
- كەرەك دۇنيەنى عانا وقيسىز. نەمەسە مۇلدە وقىمايسىز. تاريحتى ءىشپىستىرارلىق دەپ بىلەسىز. ال، ءپالساپانى – توپاستىق دەيسىز. ودان دا تەلەشوۋ كورىپ، ديۆاندا جاتقاندى ءجون سانايسىز. جاڭا ءبىر نارسەنى ءبىلىپ، سونى ويدىڭ جەتەگىندە كەتۋگە قورقاسىز. وزگە ادامنىڭ ويىن تۇسىنۋگە تىرىسقانشا، اينالانى بايىپتاعانشا، سولاي جاتا بەرگەن وڭاي.
- بىزگە دەيىن ءومىر سۇرگەن اتا-بابا سوزىندە ءومىردىڭ شىندىعى بارىن مويىندامايسىز.
- كەرەكتى كىتاپتىڭ ءبارىن دۇكەننەن نەمەسە ينتەرنەتتەن تابۋعا بولادى. ءبىراق ءسىز بۇل ماقالانى دا وقىعىڭىز كەلمەيدى عوي. مۇنى وقىپ وتىرعان ادامدار مۇنىڭ بارلىعىن ونسىزدا بىلەتىندەر بولار. جىلقىنى سۋاتقا ايداۋعا بولادى. ءبىراق سۋدى زورلىقپەن ىشكىزە المايسىڭ.
تانىمىڭىز تەرەڭ ەمەس
- ويتكەنى، جاڭالىقتىڭ ءبارىن قاداعالاناتىن باق-تان ءبىلىپ وتىراسىز. ولار بىر-بىرىنەن كوشىرەدى. ويتكەنى، ءسىز ويلانىپ، «مۇنىڭ بارلىعى وتىرىك بولسا شە؟» دەگەن سۇراق قويا المايسىز. شىنىمەن وتىرىك اقپارات الىپ وتىرمىن-اۋ دەپ قىسىلمايسىز. باق-تىڭ باستى ماقساتى: ەڭ ماڭىزدى دۇنيەدەن ءسىزدىڭ كوڭىلىڭىزدى بۇرىپ اكەتۋ.
سىزدە بىلىمگە دەگەن قۇلشىنىس جوق، مەندە بار!
- تەلەفوندا ويىن ويناپ وتىرعانىڭىزدا، مەن پەرنەلەر تەورياسى مەن كۆانت مەحانيكاسىنىڭ نەگىزدەرىن وقىپ وتىرمىن.
- ءوزىڭىز تۋرالى جوعارى پىكىرگە ماسايىپ وتىرعانىڭىزدا، مەن ءتۇرلى كوزقاراستى بىلدىرەتىن دالەلدەردى سالىستىرىپ، ولاردىڭ كەمشىلىگىن باعالايمىن. ءسىز ماعان نە دەپ قارسى كەلەتىنىڭىزدى الدىن الا ەسەپتەيمىن.
- ءسىز ءبىر ادامنىڭ جاعىنا شىقساڭىز، مەن ەكى جاقتىدا سارالايمىن. ەگەر مەن ءسىزدىڭ جاعىڭىزعا شىعىپ، ءسىزدىڭ ءسوزىڭىزدى سويلەسەم، وندا مەن جەڭەمىن. ءتىپتى تۋرا سول تاقىرىپتا قارسى باعىتتا ءسىزدىڭ ءوزىڭىزدى دە جەڭىپ كەتكەن بولسام دا.
ءسىز سۇراق قويمايسىز
- بەدەلدى ادامدارعا كۇمان كەلتىرمەيسىز. وزىڭىزدەن نەگە دەپ سۇرامايسىز دا.
- دۇرىس قويىلعان سۇراقتىڭ ءمانىن تۇسىنبەيسىز. سىيلاپ تۇرسا دا كەلىسپەيتىندىكتى تۇسىنە المايسىز. سىزبەن كەلىسپەيتىن ادامنىڭ ءوز پىكىرىنە ادال بولىپ قالۋىن تۇسىنبەيسىز.
- شىنايىلىق تۋرالى سۇراقتار قويمايسىز. ءبىرسارىندى ومىردەگى بوس تىرشىلىك ءۇشىن بولماشى كۇرەسىڭىز بىتپەيدى.
اقيقات ءسىزدى شوشىتادى
- ەشتەڭەدەن حابارىڭىز جوق ەكەنىن مويىنداڭىز. بۇل ماقالا شامىڭىزعا تيگەن بولار. بوسقا وتكىزگەن ءومىرىڭىز، تەككە كەتكەن ۋاقىتىڭىز ماقالانى وقىعاننان وزگەرمەيدى.
- اينالاداعى بولىپ جاتقان قۇبىلىستارعا ءمان بەرمەي، تىكباقاي ومىرگە ەتىڭىز ءولىپ كەتكەن. شىندىققا كوز جۇما قاراپ جامان ۇيرەنگەنسىز. ءتىلىڭىزدى شىعارىپ، شىندىقتىڭ ءدامىن تاتىپ كورسەڭىز، ونىڭ قانشالىقتى ءتاتتى ەكەنىن بىلەر ەدىڭىز.
- سوندا شىن مانىسىندە ماڭىزدى، قاجەتتى نارسەلەردى ىستەۋگە كەدەرگى جاسايتىن تەك ءوزىڭىز عانا ەكەندىگىڭىزگە كوز جەتكىزەسىز.
اۋدارعان شىنار ءابىلدا
