ەندى تۇركىستان ءوڭىرىنىڭ تۇرعىندارى ۇلىبريتانيا، قاتار، وڭتۇستىك كورەيا ەلدەرىندە زاڭدى تۇردە جۇمىسقا ورنالاسا الادى. بۇگىن تۇركىستانعا ارنايى كەلگەن ۇلىبريتانيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى كەتي ليچ تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى دارحان ساتىبالدىمەن كەزدەسكەن بولاتىن. سودان كەيىن بۇۇ كوشى-قون اگەنتتىگىنىڭ قازاقستانداعى ميسسياسىنىڭ باسشىسى، ورتالىق ازيا بويىنشا ۇيلەستىرۋشىسى سەرحان اكتوپراك جانە تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى بەيسەنباي تاجىبايەۆپەن بىرگە شەتەلدەردە جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى وقىتاتىن «الدىن الا دايارلىق ورتالىعىنىڭ» سالتاناتتى اشىلۋىنا قاتىستى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
ورتالىق جۇمىس ىزدەۋشىلەرگە ماعلۇماتتار مەن كەڭەستەر بەرۋ، ءتىل ۇيرەتۋ، ءقاۋىپسىز كوشى-قوندى قامتاماسىز ەتۋ، ساپارعا دايىنداۋ، تاجىريبە ارتتىرۋ، جالپى جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا قۇرىلدى.
وكىلدەر اۋەلى وبلىستىق «ەڭبەك موبيلدىلىگى ورتالىعىنىڭ» قىزمەتى مەن جۇمىسىن باستاعان وقۋ ورتالىعى كابينەتتەرىمەن تانىستى. شەتەلدە جۇمىس ىستەۋگە نيەتتى ازاماتتارمەن تىلدەستى. سونداي-اق «ورتالىق ازيادان ۇلىبريتانياعا ماۋسىمدىق جۇمىسشىلاردىڭ ءقاۋىپسىز كوشى-قونى» جوباسى اياسىندا «شەتەلدە جۇمىس ىستەۋگە نيەتتى ازاماتتاردى الدىن الا دايارلاۋ ورتالىعى» تاقىرىبىنداعى جيىندا باستامانىڭ ماڭىزدىلىعى ايتىلدى.
– ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى جانە قازاقستانداعى حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمىنىڭ باستاماسىمەن، تۇركىستان وبلىسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن مەملەكەتكارالىق يگى جوبالار جۇزەگە اسىرىلماق. پيلوتتىق جوبا ازىرگە قازاقستاننىڭ 3 ايماعىندا قولعا الىنىپ، وعان حالقى تىعىز ورنالاسقان تۇركىستان ءوڭىرى دە ەنىپ وتىر.
تۇركىستان وڭىرىندە قازىرگى تاڭدا 2،2 ميلليونعا جۋىق حالىق تۇرادى. ونىڭ 850 مىڭى ەڭبەككە قابىلەتتى. الايدا 46%-ى ءوزى-وزى جۇمىسپەن قامتىعاندار ساناتىنا كىرەدى. سوندىقتان ءبىز ءۇشىن جۇمىسسىزدىقتى ازايتۋ ماڭىزدى باعىت. ەل ازاماتتارى كوپ جاعدايدا ءتىل مەڭگەرمەگەننەن، باراتىن ەلدىڭ زاڭدارىن بىلمەگەندىكتەن، الاياق ءارى سەنىمسىز كومپانيالاردىڭ اسەرىنەن ءتۇرلى كەدەرگىلەر مەن قاتەلىكتەرگە ۇشىرايتىنى جاسىرىن ەمەس.
بۇل باستاما ارقىلى شەتەلدەن الدىن الا سۇرانىستاردى جانە بوس ۆاكانسيالار الدىن الا بەلگىلەنەدى. وسى ورتالىقتىڭ اشىلۋىنا وراي العاشقى توپتاردى وقىتۋ باستالدى. ەڭبەكشى-ميگرانتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن ءال-اۋقاتىن قورعاۋ، كوشى-قوننىڭ ءقاۋىپسىز ءارى سەنىمدى جۇرگىزىلۋى، قاتىسۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ، وزگە دە رەسۋرستارمەن قامتۋدى ۇيلەستىرۋ جۇمىستارى وبلىستىق «ەڭبەك موبيلدىلىگى ورتالىعىنا» مىندەتتەلىپ وتىر. ارينە ەلشىلىكپەن بىرلەسە اتقارۋعا ءتيىسپىز. ءوڭىر تۇرعىندارى وسىنداي مۇمكىندىكتى پايدالانعانى ابزال، – دەدى بەيسەنباي داۋلەت ۇلى.
كەتي ليچ ارنايى ەڭبەك ۇتقىرلىعى ورتالىعىنىڭ سەنىم تەلەفونىن ىسكە قوسۋ، مامانداردى كەشەندى وقىتۋ جانە قاجەتتى جابدىقتارمەن قامتۋ كەرەگىن جەتكىزدى. ستاتيستيكالىق دەرەكتەردى دە ورتاعا سالدى.
– سوڭعى جىلدارى ءبىزدىڭ ماۋسىمدىق جۇمىسكەرلەر باعدارلاماسى بويىنشا ۇلىبريتانياعا كەلەتىن قازاقستاندىقتاردىڭ سانى ايتارلىقتاي ءوستى. 2019 جىلى ماۋسىمدىق جۇمىسكەردىڭ ۆيزاسىن 4 ادام العان بولسا، 2024 جىلدىڭ ءى جارتىجىلدىعىندا 4400-دەن اسقان. ءبىز ۇمىتكەرلەردىڭ ۇلىبريتانيادا ءومىر ءسۇرۋ مەن جۇمىس ىستەۋدىڭ وڭ تاجىريبەسى بار ەكەنىنە كوز جەتكىزۋگە باسىمدىق بەرەمىز. ول ءۇشىن وسىنداي مامانداندىرىلعان كوشپەلى دايىندىق اقپاراتتىق ورتالىعىنىڭ اشىلۋىن قۇپتايمىز، – دەدى ۇلىبريتانيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى.
ال، سەرحان اكتوپراك كوشپەلى دايىندىق جۇمىسكەرلەردىڭ جاڭا ورتاعا تەزىرەك بەيىمدەلۋىنە ىقپال جاسايتىنىن اتاپ ءوتتى. بۇل تاجىريبە قىرعىزستان، تاجىكستان، تۇرىكمەنستان جانە وزبەكستان ەلدەرىندە قولدانىسقا يە. ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ ۇزدىكسىز ەكونوميكالىق ىلگەرىلەۋىنە، جۇمىسسىزدىقتى ازايتۋعا، سەرىكتەستىكتى نىعايتۋعا جانە دۇنيەجۇزىلىك ميگراسيالىق قوزعالىستارعا سەپتىگى مول.
شەتەلدىك قوناقتار مۇنان كەيىن ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ تۇركىستان وبلىسى بويىنشا فيليالىندا ترەنەرلەردى دايارلاۋ ءدارىسىنىڭ العاشقى سەسسياسىنا كۋا بولدى. رەسپۋبليكانىڭ ءار وڭىرىنەن جينالعان قاتىسۋشىلارمەن ەركىن پىكىر الماسىپ، سۇحباتتاستى.
