تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ەرمەك كەنجەحان ۇلىنىڭ قاتىسۋىمەن بالىق سالاسىندا شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان وزەكتى ماسەلەلەر جانە بالىق شارۋاشىلىعى سالاسىن دامىتۋ جونىندە جيىن ءوتتى.
ماجىلىسكە تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى قايرات ابدۋالييەۆ جانە بالىق شارۋاشىلىعىنا قاتىستى قۇزىرلى مەملەكەتتىك ورگاندار جانە اۋدان، قالا اكىمدىكتەرىنىڭ سالاعا جاۋاپتى ورىنباسارلارى مەن شارۋا قوجالىقتىڭ يەلەرى قاتىستى.
تۇركىستان وبلىسىندا بالىق شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ جاعدايى تۋرالى وبلىستىق تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنىڭ جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى دانيار سەيىتوۆ بايانداما جاسادى.
– «بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ وڭىرلىك باعدارلاماسىنا» سايكەس، تۇركىستان وبلىسىندا 2030 جىلعا دەيىن تاۋارلى بالىق ءوسىرۋ كولەمىن 20 مىڭ تونناعا جەتكىزۋ جوسپارلانعان.
وبلىستا جەرگىلىكتى ماڭىزى بار 104 سۋ ايدىنى تىركەلىپ، ولار 88 تابيعات پايدالانۋشىعا بەكىتىلىپ بەرىلگەن. تاۋارلى بالىق وسىرۋمەن 146 كاسىپكەرلىك سۋبەكتىسى اينالىسادى.
بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا مەملەكەتتىك قولداۋلار كورسەتىلەدى. اكۆاوسىرۋ بويىنشا 2023 جىلعا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 500 ملن. تەڭگە ءبولىنىپ، بۇگىندە 26 شارۋاشىلىققا سۋبسيديا بەرىلۋدە. بۇدان بولەك، ينۆەستيسيالىق سالىمداردى سۋبسيديالاۋعا بيىلعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 226 ملن. تەڭگە قاراستىرىلعان. ءتيىستى جۇمىستار اتقارىلۋدا، – دەدى ول.
بۇگىندە جوسپارعا سايكەس جاڭادان 20 توعاندى بالىق شارۋاشىلىعى، ونىڭ ىشىندە تورتەۋى ۇيىرگەلىك اۋلادا اشىلعان. الداعى ۋاقىتتا وسى باعىتتا جۇمىستاردى قارقىندى جۇرگىزىپ، نورماعا سايكەس وبلىس تۇرعىندارىنىڭ بالىق ءونىمىن تۇتىنۋىن تولىق قامتاماسىز ەتۋ جانە بالىق ونىمدەرىنىڭ ەكسپورتىن ارتتىرۋ جوسپارلانىپ وتىر.
دەگەنمەن، كونكۋرستىق نەگىزدە بالىق شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ ءۇشىن تابيعات پايدالانۋشىلارعا بەكىتىلىپ بەرىلگەن جەرگىلىكتى ماڭىزى بار 21 سۋ ايدىنىندا تابيعات پايدالانۋشىلارمەن كەلىسىمشارت تالاپتارىنىڭ مەرزىمىندە ورىندالماۋىنا بايلانىستى، شارتتى ءبىرجاقتى بۇزۋ شارالارى جۇرگىزىلۋدە.
جيىندا ءبىرقاتار ۇسىنىستار ايتىلىپ، ماسەلەلەر تالقىلاندى. اتاپ ايتساق، سۋ ايدىندارى مەن توعانداردىڭ ايماعىنان شارۋاشىلىقتاردى دامىتۋ ءۇشىن جەر تەلىمدەرىن راسىمدەۋدى ۋاقتىلى، تەز ارادا زاڭداستىرۋ، بالىق شارۋاشىلىقتارىنىڭ كولەمى مەن سانىنىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى، اكۆاوسىرۋ بويىنشا كەتكەن شىعىنداردىڭ كولەمىن سۋبسيديالاۋعا قوسىمشا قارجى ءبولۋ سۇرادى.
بالىق شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن كاسىپكەرلەرگە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ جانە جاڭادان بالىق شارۋاشىلىعىن وبەكتىلەرىن اشۋ جوسپارىن ورىنداۋ جۇكتەلدى.
وبلىس اكىمى دارحان ساتىبالدى بالىق شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ ءۇشىن بەكىتىلگەن 91 سۋ ايدىنىن قايتادان تالداپ، زەردەلەۋدى تاپسىرىپ، ەكسپورتقا دەن قويۋدى تاپسىرعان. ەرمەك كەنجەحان ۇلى وسى باعىتتا جۇمىستار اتقارىلۋى كەرەكتىگىن ايتىپ، جاۋاپتى ماماندارعا تاپسىرما بەردى. سونداي-اق بالىق شارۋاشىلىعى سالاسىنا ينۆەستيسيالار تارتۋ جۇمىسىن كۇشەيتۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– بالىق شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن كاسىپكەرلەرگە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىلۋى كەرەك. ينۆەستورلار تارتۋ ماڭىزدى. جاڭادان توعاندى بالىق شارۋاشىلىعىن، بالىق ازىقتارى مەن بالىق ونىمدەرىن وڭدەيتىن زاۋىت، كاسىپورىن اشۋعا نيەت بىلدىرگەن تۇلعالارعا جاڭادان جانە تابيعات پايدالانۋشىلارعا كونكۋرستىق نەگىزدە بەكىتىلگەن سۋ ايدىندارى مەن جۇمىس ىستەپ تۇرعان توعاندى بالىق شارۋاشىلىقتارىن ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىندا اينالاسىنان جەر ۋچاسكەلەرىن بەرۋلى قاراستىرۋ قاجەت.
بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماقساتىندا 2023-2025 جىلدارعا ارنالعان جاڭادان بالىق شارۋاشىلىعى نىساندارىن اشۋ جوسپارىنىڭ ورىندالۋى قامتاماسىز ەتىلىپ، اتقارىلعان جۇمىستار بويىنشا ءار توقسان سايىن تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنا ەسەبى بەرىلۋى كەرەك.
بالىق شارۋاشىلىعىمەن اينالىسۋشىلارعا كاسىپتەرىن دامىتۋ ءۇشىن جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋ قامتاماسىز ەتىلسىن. كونكۋرستىق نەگىزدە بالىق شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ ءۇشىن بەكىتىلىپ بەرىلگەن جەرگىلىكتى ماڭىزى بار سۋ ايدىندارىندا تابيعات پايدالانۋشىلارىمەن اتقارىلعان جۇمىستارىنا تالداۋ جۇرگىزىلىپ، شارت تالاپتارىن ورىنداماعان تابيعات پايدالانۋشىلارمەن شارتتى ءبىرجاقتى بۇزۋ شارالارى اتقارىلۋى ءتيىس.
زاڭعا سايكەس رەزەرۆتەگى سۋ ايدىندارىن كونكۋرستىق نەگىزدە تابيعات پايدالانۋشىلارعا بەكىتىپ بەرۋ جۇمىستارى جالعاسادى، – دەدى ەرمەك كەنجەحان ۇلى.
– باعدارلاماعا سايكەس 2030 جىلعا دەيىن وبلىستا تاۋارلى بالىق ءوندىرۋ كولەمى 20 مىڭ توننا بولىپ بەكىتىلگەن. اۋدان، قالا اكىمدىكتەرىنىڭ اۋماعىنان 2023-2025 جىلدارى جاڭادان اشۋعا جوسپارلانعان 91 شارۋاشىلىققا ينۆەستيسيالىق سۋبسيديا جانە جەڭىلدەتىلگەن نەسيە تۇراقتى تۇردە بەكىتىلگەن جاعدايدا، 2025-2026 جىلدارى وبلىستا تاۋارلى بالىق ءوندىرۋ كولەمى 30 مىڭ توننادان اسادى، – دەدى قايرات ابدۋالييەۆ.
جينالىس بارىسىندا وڭىردە بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلانىپ، كوكەيتەستى سۇراقتارعا ۇتىمدى جاۋاپتار الىنىپ، بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جولدارى جان-جاقتى سارالانىپ، ۇسىنىس-پىكىرلەر تىڭدالدى.
ايتا كەتەيىك، بالىق شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن 14 كاسىپكەر «تۇركىستان اكك» اكسيونەرلىك قوعامى ارقىلى 5،4 ملرد تەڭگە كولەمىندە جەڭىلدەتىلگەن نەسيە الۋ بويىنشا قۇجاتتارىن جيناقتاپ، وتكىزۋدە. وبلىستا جالپى قۋاتتىلىعى جىلىنا 15 مىڭ توننانى قۇرايتىن 7 بالىق وڭدەۋ زاۋىتى جۇمىس ىستەيدى. 2023 – 2024 جىلدارى قوسىمشا، جەكە ينۆەستورلارمەن 1 ملرد. 700 ملن. تەڭگەگە بالىق ازىقتارىن شىعاراتىن (قۋاتتىلىعى جىلىنا 10 مىڭ توننالىق) 2 زاۋىت اشۋ جوسپارلانىپ، جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر.
