وتىرىسقا تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ارمان ءسابيتوۆ، تۇركىستان وبلىسى قوعامدىق دەنساۋلىق باسقارما باسشىسى مارات پاشيموۆ، تمد دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كەڭەستىڭ مۇشەلەرى، تمد ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەلەرىن ينتەگراسيالاۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى جۇمىس توبىنىڭ مۇشەلەرى جانە ارمەنيا، بەلارۋس، قازاقستان، قىرعىزستان، رەسەي، تاجىكستان، تۇركىمەنستان جانە وزبەكستاننىڭ وكىلەتتى وكىلدەرى، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ ەۋروپالىق وڭىرلىك بيۋروسىنىڭ، ەۋرازيالىق دامۋ بانكىنىڭ سيفرلىق باستامالار ديرەكسياسىنىڭ وكىلدەرى، سونداي-اق تمد اتقارۋشى كوميتەتىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
ق ر ءدسم-نىڭ باسشىسى وتىرىس بارىسىندا قازىرگى قازاقستان الەمدىك ۇردىستەردەن تىس قالمايتىنىن جانە مەديسينا سالاسى اۋرۋلاردى انىقتاۋ، الدىن الۋ، دەن قويۋ جانە باقىلاۋ سالاسىندا جاڭا ءبىلىمدى قالىپتاستىرۋ جانە پراكتيكالىق شارالار ازىرلەۋ ءۇشىن سيفرلىق قۇرالداردى بەلسەندى پايدالاناتىنىن اتاپ ءوتتى.
– پاندەميا قازاقستان ءۇشىن قوعامدىق دەنساۋلىققا بايلانىستى توتەنشە جاعدايلارعا دايىندىق جانە ونىمەن كۇرەس سالاسىنداعى پروسەستەر مەن دەرەكتەردى سيفرلاندىرۋعا كوبىرەك كوڭىل بولۋگە تۇرتكى بولدى، – دەپ اتاپ ءوتتى اجار عينيات.
ق ر ءدسم-نىڭ ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى فارحاد بەكبولاتوۆ دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلاردى دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىندە پاندەميامەن كۇرەسۋ ءۇشىن بەلسەندى پايدالانىلعان، قازاقستاندا ىسكە اسىرىلعان بىرنەشە سيفرلىق جوبالار تۋرالى حاباردار ەتتى.
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋ ستراتەگياسى مونوپولياسىزداندىرۋ جانە ورتالىقسىزداندىرۋ قاعيداتتارىنا نەگىزدەلگەن دەنساۋلىق ساقتاۋدى اقپاراتتاندىرۋ سالاسىنداعى شەشىمدەردىڭ اشىق نارىعىن قالىپتاستىرۋعا قايتا باعدارلانعان بولاتىن، – دەدى ءوز سوزىندە ف.بەكبولاتوۆ.
5،8 مىڭنان استام مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وبەكتىلەرىندە مەديسينالىق ۇيىمداردىڭ IT-ينفراقۇرىلىمى دامىعان (98%)، مەديسينالىق اقپاراتتىق جۇيەلەر (98،2%)، ءموبيلدى جانە ۆەب-قوسىمشالار (20-دان استام) ەنگىزىلگەن، ولاردى ينتەگراسيالاۋ جۇزەگە اسىرىلعان. تۇرعىندار ءۇشىن پاسيەنتتىڭ جەكە كابينەتىندەگى eGov ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالىنداعى جانە eGovMobile موبيلدىك قوسىمشاسىنداعى ءبىرقاتار سيفرلىق سەرۆيستەر ىسكە اسىرىلعان.
ولار: ۆاكسيناسيا پاسپورتى؛ «ۆاكسيناسيا»، «ۆاكسيناسياعا جازىلۋ»؛ كلينيكالىق قىزمەتتەردى كورسەتۋ باعىتتارى مەن ناتيجەلەرى؛ ەلەكتروندىق رەسەپتىلەر؛ اۋرۋحاناعا جاتقىزۋ جولدامالارى مەن ءۇزىندى كوشىرمەلەر. سيفرلىق ترانسفورماسيا اياسىندا eHealth ەلەكتروندى دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ جاڭا ساندىق ارحيتەكتۋراسىنا كوشۋ جۇمىستارى باستالدى.
– دەنساۋلىق ساقتاۋدى سيفرلاندىرۋ سالاسىن ترانسفورماسيالاۋدىڭ نەگىزگى مىندەتى مينيسترلىكتىڭ، ونىڭ ۆەدومستۆولىق باعىنىستى ۇيىمدارىنىڭ، مەديسينالىق ۇيىمداردىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىن بىرىكتىرۋ بولىپ تابىلادى. بۇل سيفرلىق دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ ماقساتتى ارحيتەكتۋراسىن قۇرۋ، دەربەس مەديسينالىق دەرەكتەردى رۇقساتسىز جاريالاۋ جانە تاراتۋ ءقاۋپىن بولدىرماۋ جانە مەديسينالىق ۇيىمدار اراسىندا كلينيكالىق دەرەكتەرمەن الماسۋ ءۇشىن قاجەت، – دەپ تولىقتىردى ق ر ءدسم-نىڭ ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋ دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى.
بۇل رەتتە eHealth ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ارحيتەكتۋراسى ازاماتتاردىڭ دەنساۋلىعىنا ارنالعان ۇلتتىق ەلەكتروندىق پاسپورتتى تولىققاندى جانە جان-جاقتى قالىپتاستىرۋعا ىقپال ەتەدى، بۇل ازاماتتاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە باعدارلانعان مەديسينالىق كومەكتىڭ ساپاسى مەن قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، سونداي-اق پاسيەنتتەردىڭ دەنساۋلىق جاعدايىن ۇزدىكسىز باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋعا جانە مەديسينالىق سەرۆيستەردى ۇسىنۋعا كوشۋدى قامتاماسىز ەتەدى.
مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىن باعالاۋ ءۇشىن پاسيەنتتەرمەن كەرى بايلانىستى ۇيىمداستىرۋ قاجەتتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، ستاتيستيكالىق دەرەكتەردى جيناۋ، ساقتاۋ جانە ۇسىنۋدىڭ سيفرلىق تەحنولوگيالارىنا قۇرىلعان مەديسينالىق ۇيىمدار پاسيەنتتەرىنىڭ قاناعاتتانۋىن قاداعالاۋدىڭ ءارتۇرلى جۇيەلەرى جوسپارلى تۇردە ەنگىزىلۋدە.
جاقىن ارادا مەديسينالىق بەينەلەر مەن زەرتحانالىق زەرتتەۋلەر ءۇشىن قويما قۇرۋ، مەديسينالىق ۇيىمدار اراسىندا كلينيكالىق دەرەكتەرمەن الماسۋ سەرۆيسى، مەملەكەتتىك مەديسينالىق مەكەمەلەردى دارى-دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋ پروسەسىن اۆتوماتتاندىرۋدى جۇرگىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.
eGovMobile ءموبيلدى قوسىمشاسىندا جاڭا «eGov.Densaulyk» ءبولىمى ازىرلەنۋدە، ول حالىققا ارنالعان نەعۇرلىم اۋقىمدى اقپاراتتى، اتاپ ايتقاندا دونورلىق مارتەبەسى (ءومىر بويعى)؛ ەلەكتروندىق رەسەپتىلەر؛ مەديسينالىق سۋ تاراتقىشتار تۋرالى مالىمەتتەر؛ جۇكتى ايەلدەردى ەسەپكە الۋ؛ ديسپانسەرلىك ەسەپكە الۋ؛ ەمدەۋگە جاتقىزۋ فاكتىسى؛ ۆاكسيناسيالاۋ؛ زەرتحانالىق زەرتتەۋلەر ناتيجەلەرى؛ كورسەتىلگەن كلينيكالىق-دياگنوستيكالىق قىزمەتتەر جانە ەڭبەككە جارامسىزدىق پاراقتارى بويىنشا اقپاراتتى قامتيدى. دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا قاتىستى بارلىق اقپارات eGovMobile ءبىر بولىمىندە بىرىكتىرىلىپ، ازاماتتارعا قولجەتىمدى بولادى. ازامات ءوزىنىڭ مەديسينالىق دەرەكتەرىنە جىلدام قول جەتكىزە الادى، بۇل مەديسينالىق كومەك كورسەتۋدىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتەدى.
– اعىمداعى جاعداي بىزگە 2025 جىلعا دەيىنگى قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ ستراتەگيالىق مىندەتتەرىنىڭ نەگىزىنە اينالعان دەنساۋلىق ساقتاۋدى سيفرلاندىرۋدى دامىتۋدا جاڭا سىن-قاتەرلەر تۋعىزادى. ءۇش ستراتەگيالىق باسىمدىق ايقىندالدى - مەديسينالىق كومەك الۋ كەزىندە تەڭسىزدىكتى تومەندەتۋ؛ مەديسينالىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن مەديسينالىق كومەكتىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ، – دەپ اتاپ ءوتتى ف.بەكبولاتوۆ.
سونداي-اق، بەلارۋس رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مامانداندىرىلعان مەديسينالىق كومەك باسقارماسىنىڭ باستىعى تاتيانا سانۋكيەۆيچ، قىرعىز رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترىنىڭ سيفرلاندىرۋ جونىندەگى ورىنباسارى نۋرايلا شەرييەۆا، رەسەي فەدەراسياسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ سيفرلىق دامۋ جانە اقپاراتتىق تەحنولوگيالار دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى وليا ارتەموۆا، تاجىكستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ سيفرلاندىرۋ جونىندەگى باس مامانى، تمد ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەلەرىن ينتەگراسيالاۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى جۇمىس توبىنىڭ مۇشەسى مانۋچەحر شامسۋللوزودا، وزبەكستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى جانىنداعى «IT-MED» جشق ديرەكتورى ارتۋر حاكيموۆوز ەلدەرىندە سيفرلىق دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ دامۋى تۋرالى حاباردار ەتتى.