قازاقستاندا ساياسي رەفورمالار ءوز جالعاستىعىن تابۋدا. قوعامنىڭ ءبىر بولىگى بۇعان ءالى دە كۇمانمەن قاراعانىمەن، ساراپشىلار ناقتى ءارى ايقىن وزگەرىستەردى بايقاپ وتىرعانىن ايتادى. ساياساتتانۋشى اندرەي چەبوتاريەۆتىڭ پىكىرىنشە، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستامالارى باسقارۋ جۇيەسىن بىرتىندەپ ءارى دايەكتى تۇردە ترانسفورماسيالاۋ كەزەڭىنە اينالدىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz kursiv.media-عا سىلتەمە جاساپ.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، رەفورمانىڭ باستى باعىتتارى دەموكراتيالىق ينستيتۋتتاردى نىعايتۋدى، بيلىكتىڭ اشىقتىعىن ارتتىرۋدى جانە ازاماتتىق قۇقىقتاردى كەڭەيتۋدى قامتيدى. 2022 جىلى كونستيتۋسياعا 64 تۇزەتۋ ەنگىزىلىپ، 39 باپ وزگەرتىلگەن بولاتىن. نەگىزگى وزگەرىستەر بيلىك تارماقتارى اراسىنداعى وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋدى كوزدەدى: پارلامەنتتىڭ ىقپالى كۇشەيىپ، پرەزيدەنتتىڭ بيلىگى شەكتەلدى، ال سوت جۇيەسى كوبىرەك دەربەستىك الدى.
بۇل ءۇردىس 2023–2025 جىلدارى دا جالعاسىن تاپتى. سايلاۋ راسىمدەرى ناقتىلانىپ، ازاماتتاردىڭ شەشىم قابىلداۋ پروسەستەرىنە قاتىسۋ مۇمكىندىكتەرى كەڭەيتىلدى. چەبوتاريەۆتىڭ ايتۋىنشا، مۇنىڭ ءبارى مەملەكەتتىك باسقارۋدى دەموكراتيالاندىرۋعا جانە بيلىك اراسىنداعى جاڭا تەپە-تەڭدىكتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان.
ول قوعامدا ءالى دە ناقتى ءارى تەز وزگەرىستەرگە دەگەن سۇرانىستىڭ ساقتالىپ وتىرعانىن مويىندايدى.
"كوپشىلىك وزگەرىستەردى ءالى سەزىنبەۋى مۇمكىن، سەبەبى ولار جاعدايدى تۇتاس ەمەس، جەكەلەگەن بولىكتەر ارقىلى باعالايدى"، – دەيدى ساياساتتانۋشى.
الايدا چەبوتاريەۆتىڭ پىكىرىنشە، كەڭىرەك قاراساق، وزگەرىستەردىڭ كوپتەگەن سالانى قامتىپ وتىرعانى بايقالادى. قازىرگى بيلىك كۇردەلى ماسەلەلەردى اشىق مويىنداپ، ولاردى شەشۋگە قوعام وكىلدەرىن تارتىپ وتىر. بۇل بۇرىنعى تۇيىق مودەلدەن ايقىن ايىرماشىلىعى بار جاڭا ءتاسىل ەكەنىن تانىتادى.
رەفورمالار بويىنشا تالقىلاۋلار ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى ۇلتتىق قۇرىلتاي مەن ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسى جانىنداعى قوعامدىق پالاتا الاڭدارىندا ءجۇرىپ جاتىر. بۇل قۇرىلىمدار وزەكتى ماسەلەلەردى اشىق تالقىلاپ، بيلىك پەن قوعام اراسىنداعى بايلانىستى كۇشەيتۋگە ارنالعان ءتيىمدى ارناعا اينالدى.
"مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق رەفورمالاردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن، بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتالعان رەسمي ۇستانىمىن ەڭ وڭتايلى جول دەپ باعالايمىز"، – دەيدى چەبوتاريەۆ.
سونىمەن بىرگە ول "ەسكى قازاقستاننان" قالعان كەيبىر پروبلەمالاردىڭ ءالى دە وزەكتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. دەگەنمەن، ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل ماسەلەلەردى بيلىكتىڭ اشىق مويىنداۋى مەن قوعاممەن تالقىلاۋىنىڭ ءوزى جاڭا ساياسي مادەنيەتتىڭ ءبىر كورىنىسى بولىپ تابىلادى.