توقايەۆ: «مەن قاراپايىم پرەزيدەنتپىن»

Dalanews 16 اقپ. 2020 13:04 890

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قاۋىپسىزدىك جونىندەگى 56-نشى ميۋنحەن كونفەرەنسياسى اياسىندا پانەلدىك سەسسياعا قاتىسىپ، پىكىر ءبىلدىردى، – دەپ حابارلايدى «حابار 24».

ءىس-شارا قىزۋ پىكىرتالاس فورماتىندا ءوتتى. سپيكەرلەر مودەراتوردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرىپ، ورتالىق ازياداعى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ويلارىن ورتاعا سالدى.

قازاقستان پرەزيدەنتى كورشى ەلدەردىڭ مۇمكىندىگى، دەموكراتيا، تەرروريزممەن كۇرەس سەكىلدى سان سالانىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى.

بۇل – ميۋنحەن كونفەرەنسياسى تاريحىنداعى ورتالىق ازياعا ارنالعان العاشقى ارنايى پانەلدىك سەسسيا. جانە وعان قاسىم-جومارت توقايەۆ تا قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە العاش رەت قاتىسىپ وتىر.

تالقىعا نەگىز بولعان – «گەوگرافيالىق ورنالاسۋدىڭ ماڭىزى: ورتالىق ازيا تۋرالى اڭگىمە». مودەراتور – امەريكالىق ديپلومات، حالىقارالىق بايلانىستار جونىندەگى كەڭەس پرەزيدەنتى ريچارد حااس.

تاقىرىپقا ساي العاشقى سۇراق قازاقستاننىڭ گەوگرافيالىق ورنالاسۋى جونىندە. كورشىنى تاڭدامايدى، دەسە دە پرەزيدەنتتىڭ پايىمىنشا، جۇڭگو جانە رەسەيمەن شەكارالاس بولۋدىڭ ءوز ارتىقشىلىقتارى بار.

– قازاقستان جەر كولەمى بويىنشا 9-ورىنداعى مەملەكەت. بۇل البەتتە بىزگە كوپتەگەن مۇمكىندىك پەن جول اشادى. رەسەي، قىتايمەن كورشىلەس بولۋدىڭ دا ارتىقشىلىقتارى بار. ورتاق شەكارا تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن بىرگە ورتالىق ازيانىڭ كوپ بولىگىن يەمدەنۋ دە گەوگرافيالىق ەرەكشەلىك. قازاقستان – ورتالىق ازيادا ماڭىزعا يە مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. ال ورتالىق ازيانىڭ جاھاندىق گەوساياساتتاعى ءرولى ءالى دە ارتا تۇسەدى، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ. 


راس، الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ ورتالىق ازياعا دەگەن نازارى ارتىپ كەلەدى. ال سوڭعى 11 ايدىڭ كولىمەندەگى ساياسي وزگەرىستەردەن سوڭ ولاردىڭ قازاقستانعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن دا بايقاۋعا بولادى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ پانەلدىك سەسسيا اياسىندا جاڭا سايلانعان پرەزيدەنت رەتىندە يننوۆاسيا مەن سيفرلاندىرۋعا باسا ءمان بەرەتىنىن ايتتى. «مەنىڭ ماقساتىم – ەكونوميكانىڭ ءوسىمى» دەگەن مەملەكەت باسشىسى ەلدە جاڭا رەفورمالار كەزەڭىنىڭ باستالعانىن مالىمدەدى.

ال مودەراتوردىڭ «قازاقستاندا ازاماتتىق قوعامدى دامىتۋ مۇمكىن بە؟» دەگەن سۇراعىنا «البەتتە» دەپ جاۋاپ بەردى پرەزيدەنت.

– ازاماتتىق قوعامدى دامىتۋ ءۇشىن جاڭا جوبالار ازىرلەنىپ جاتىر. كوپتەگەن باستاما قولعا الىندى. مىسالى، بەيبىت ميتينگ پەن ساياسي پارتيالاردى تىركەۋگە قاتىستى جاڭا زاڭ جوبالارى ازىرلەنىپ جاتىر. مەن مەملەكەتىمدە پرەزيدەنتتىكتىڭ جاقسى ينستيتۋتى قالىپتاسادى دەگەن ويدامىن. سونىمەن بىرگە پارلامەنتتىڭ دە كۇشى ارتا تۇسەتىنىنە سەنەمىن. وعان قوسا اشىق ءارى ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت قالىپتاستىرۋعا دا تىرىسامىز، – دەدى پرەزيدەنت.


مەملەكەت باسشىسى ەسىرتكى تاسىمالىنا قارسى كۇرەس جونىندەگى شارالارعا، قازاقستاننىڭ تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىلدارعا قوسقان ۇلەسىنە، «جۋسان»، «رۋسافا» وپەراسيالارىنىڭ قورىتىندىلارىنا تەرەڭ توقتالىپ، وسى ورايدا اقش ۇكىمەتىنە كورسەتكەن كومەگى ءۇشىن العىسىن ءبىلدىردى.

– ءبىزدىڭ سىرتقى ساياساتىمىز ۇلكەن كۇشتەر اراسىندا تەپە-تەڭدىك ۇستاۋعا نەگىزدەلگەن. جاقىندا عانا اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو قازاقستانعا كەلدى. بۇل دا قازاقستان مەن اقش اراسىنداعى بايلانىستىڭ نىعايا تۇسكەنىن بىلدىرەدى. ەكونوميكالىق سەرىكتەستىككە كەلەر بولساق، قازاقستاندا اقش-تىڭ بىرنەشە ۇلكەن كومپانيالارى جۇمىس ىستەيدى. بۇل مەملەكەتتىڭ قازاقستان ءۇشىن ماڭىزى زور. سەرىكتەستىگىمىزدىڭ ودان ءارى دامي تۇسۋىنە ۇلكەن مۇمكىندىكتەر بار دەپ ويلايمىن، – دەپ جاۋاپ قايىردى ق.توقايەۆ.

اقش ديپلوماتىنا قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ وسى ءسوزى اسەر ەتتى مە، الدە قاسىم-جومارت كەمەل ۇلىنىڭ ديپلوماتيالىق تاجىريبەسىن مويىنداعانى ما، سەسسيانىڭ مودەراتورى ريچارد حااس قاسىم-جومارت توقايەۆقا ەرەكشە ءىلتيپات ءبىلدىرىپ «ءسىز مەن كورگەن ساۋاتتى پرەزيدەنتتىڭ ءبىرىسىز، الدە بۇل سايكەستىك پە؟» دەدى. ءوز كەزەگىندە قاسىم-جومارت توقايەۆ «مەن قاراپايىم پرەزيدەنتپىن» دەدى.

ميۋنحەن كونفەرەنسياسىن ۇيىمداستىرۋشىلار بيىلعى فورۋم قاتىسۋشىلار سانى بويىنشا رەكورد ورناتقانىن ايتتى. شاراعا 800-دەن استام دەلەگات، 40-تان استام پرەزيدەنتتەر، پرەمەر-مينيسترىلەر مەن ديپلوماتتار قاتىسقان.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار