ءبىر ايدىڭ ىشىندە مىڭداعان قازاقستاندىقتار زەينەتاقى اقشاسىنىڭ ءبىر بولىگىن پايدالانۋ مۇمكىندىگىنە يە بولۋىنا بايلانىستى باسپانا ماسەلەسىن شەشتى. ادامدار يپوتەكاسىن تولەپ، نەسيە كولەمىن قىسقارتتى. بۇل - ادىلەتتى قوعام قۇرۋدىڭ ءبىر جولى. كوپشىلىكتى قۋانتقان شەشىم ۇكسك-دا قولداۋعا يە بولعان ەدى، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، 2020 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن تۇرعىن ءۇيدىڭ كولەمى 11،2% -عا ارتقان، ءبىراق تۇرعىن ۇيلەردىڭ 40% -ى نۇر-سۇلتان، الماتى جانە شىمكەنت قالالارىندا پايدالانۋعا بەرىلگەن.
باسپانالاردىڭ كوپشىلىگى وتە قىمبات. ءقازىر قۇرىلىس كومپانيالارى ارزان تۇرعىن ءۇي سالا الماي وتىر. وسىعان بايلانىستى، قولجەتىمدى جانە ساپالى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن ىنتالاندىرۋ ءۇشىن قۇرىلىس كومپانيالارىمەن ساتۋدىڭ وفتەيك شارتىن جاساۋ قاجەت. سوندا باسپانا "نۇرلى جەر" باعدارلاماسىنىڭ باعاسىمەن ساتىپ الىنادى. بۇرىن مۇنداي قۇرال سىناق جوبا رەتىندە ەنگىزىلسە، ەندى ونى بۇكىل ەل بويىنشا كەڭكولەمدى ماسشتابتا قولدانۋ قاجەت. بۇل قولجەتىمدى باعامەن قىسقا مەرزىمدە تۇرعىن ءۇي سالۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
...
وفف-تەيك دەگەنىمىز نە؟
Offtake (off-take، وفتەيك، وف-تەيك) – ساۋدا ماركەتينگىندە ساتىلاتىن تاۋارلاردىڭ سانى (سورەدەن، قويمادان)، تاۋارلاردىڭ ساۋدا نۇكتەسىنەن «كەتۋى».
Off-take Contract (offtake agreement، وفتەيك كەلىسىم) – ءالى وندىرىلمەگەن تاۋارلاردى ساتۋ/ ساتىپ الۋ تۋرالى كەلىسىم؛ ءوندىرۋشى بەلگىلى ءبىر مولشەردە تاۋارلار (شيكىزاتتار) ءوندىرۋدى جوسپارلايدى جانە وسى تاۋاردىڭ بەلگىلى ءبىر مولشەرىن تاڭداۋعا كەلىسەتىن جەكەلەگەن كومپانيالارمەن (وفتەيكەرلەرمەن) كەلىسىمدەر جاسايدى.
...
وسىنىڭ الدىندا Dalanews.kz-كە پىكىر بىلدىرگەن ەكونوميست راسۇل رىسمامبەتوۆ قۇرىلىس سالاسىنداعى اۋقاتتى دوستارىن اينالسوقتاپ، الگىلەردىڭ سويىلىن سوعىپ، ءسوزىن سويلەۋدى عانا بىلەتىن ۇكىمەت مۇشەلەرىن سىناعان.
“الماتى مەن نۇر-سۇلتاندى عانا جاساندىرىپ، بەزەندىرىپ وتىر. وزگە وڭىرلەر ۇمىت قالدى. تىم-تىرىس. تىرشىلىك جوق. تۇرعىندارىنا قولايلى جاعداي جاسالماعان. ال اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى كاسىپكەرلەردىڭ كوپشىلىگى شاعىن ەلدى مەكەندەردە شوعىرلانعان. ۇكىمەتتەگى ۇركەردەي توپ بۇلاردى ويلاپ باس قاتىرمايدى. بار بىلگەنى قۇرىلىستاعى الدەقاشان وليگارحقا اينالعان دوستارىنىڭ قامى"، – دەگەن ەكونوميست.
ونىڭ پىكىرىنشە، الەۋمەتتىك تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسىن ۇدەتىپ جاتقان ۇكىمەت وسى ارقىلى قۇرىلىس كومپانيالارىن قولداپ وتىر. باسپانانى جەڭىلدىكپەن العانداي كورىنەتىن جۇرت الداعى 15-20 جىلعا قارىزعا كىرىپ، ءومىرىنىڭ التىن ۋاقىتىن نەسيە تولەۋمەن وتكىزەدى.
قاتارىنان قالماي ءۇي جوندەۋگە، ونى جيھاز جانە تۇرمىستىق تەحنيكامەن تولتىرۋعا تىرىسىپ، وزىنە كوڭىل بولۋدە ۇمىتادى. ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋگە، ءتىل ۇيرەنۋگە، دەنساۋلىعىن تۇزەۋگە تاپقان تابىسى جەتپەيدى.
https://dalanews.kz/sadak/58249-myna-t-rimizben-zhyrty-sh-ly-ty-zhamap
