بيىل ءبىرتۋار قالامگەر، قازاق جانە بالالار ادەبيەتىنىڭ ۇلى كلاسسيگى، قارا ءسوزدىڭ قامباسى جازۋشى بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ تۋعانىنا - 100 جىل تولىپ وتىر. بالالار ادەبيەتىنىڭ وزىق وكىلىنىڭ مەرەيتويى جەر جەردە اتالىپ وتۋدە. ەڭ باستى توي قالامگەردىڭ مەرەيتويى يۋنەسكو كولەمىندە اتالىپ وتەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇل تۋرالى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى مالىمدەگەن بولاتىن.
"مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن قالامگەردىڭ 100 جىلدىعى تويلانا باستادى. بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ تۋعان اۋىلى نارىنقولدا ەڭسەلى ەسكەرتكىشى بوي كوتەرەدى. سونداي-اق جازۋشىنىڭ ەسىمى ءبىرقاتار ساياباققا، ءبىلىم وشاعى مەن وبلىستىق كىتاپحاناعا بەرىلەدى"، — دەپ جازىلعان حابارلامادا.
بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ ارتىندا بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان جيىرمادان ارتىق اڭگىمە جانە پوۆەست، رومان قالدى. ايتالىق، "مەنىڭ اتىم — قوجا" مەن "بالالىق شاققا ساياحات" جانە "ولگەندەر قايتىپ كەلمەيدى" قاتارلى شىعارمالارى قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن قازىناسىنا ەنگەن جاۋھارلار.
جازۋشىنىڭ مەرەيتويى ءوزى تۋعان توپىراقتا باستالىپ، الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى قونايەۆ قالاسىندا قالامگەردىڭ ءجۇز جىلدىعىنا ارنالعان مادەني شارانىڭ شىمىلدىعى ءتۇرىلدى.
بەردىبەك سوقپاقبايەۆ ەسىمى ەڭبەكتەگەن بالادان، ەڭكەيگەن كارىگە دەيىن تانىس. ولاي بولاتىن سەبەبى «مەنىڭ اتىم – قوجا» ءفيلمىن كورگەن كورەرمەندەردىڭ الدى الپىستى القىمداعان اقساقال. بۇل فيلم كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءوز كورەرمەندەرىن جوعالتپاعان، قازاق كينو ونەرىنىڭ التىن ارقاۋى.
اكەسىنىڭ مەرەيتويى تۋرالى تولعانىسىن جاسىرا الماعان سامال سوقپاقبايەۆا "بيىل اكەمنىڭ مەرەيتويى. اكەمدى جانە سوقپاقبايەۆ ەڭبەكتەرىن ەسكە الىپ، باعالاپ، ۇلكەن مەرەكە، ءىس شارا وتكىزۋ – ەڭ باستىسى، ءبىزدىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاقتارىمىز بەن بالالارىمىز ءۇشىن ماڭىزدى دەپ ويلايمىن. مەنىڭ اكەم قانشاما شىعارمالار جازدى، قانشاما قىزىقتى اڭگىمەلەرى بار، كىتاپتارى بار. تۋىندىلارىنىڭ ءبارى اكەمنىڭ ءوز ومىرىنەن الىنعان. قالامگەر بىردە ءبىر اڭگىمەسىن ويىنان شىعارىپ جازعان جوق. ول وقۋ بىلىمگە، كىتاپقا قاتتى قۇشتار بولدى" - دەپ، اعىنان جارىلدى.
سوقپاقبايەۆ شىعارماشىلىعىنىڭ ەڭ باستى ەرەكشەلىگى – ول ءوزى ءومىر سۇرگەن ۋاقىتتى جازدى، زاماننىڭ شىنايى بەت بەينەسىن، كەلبەتىن سۋرەتتەدى. ادەبيەت سىنشىلارى دا ونىڭ ەشقاشان وتىرىك جازباعانىن، بۇرا تارتپاعانىن، شىعارماشىلىعى تەك قانا شىندىققا قۇرىلعانىن، سونىسىمەن، بالالاردىڭ سۇيىكتى قالامگەرى بولعانىن ايتادى. بالا وتىرىك جازعاندى، اسىرە سۋرەتتەۋدى جاقسى كورمەيدى. جازۋشى ءومىرىنىڭ سوڭعى 28 جىلىندا قولىنا قالام الماي كەتكەن، سەبەبى وتىرىك جازعىسى كەلمەگەن.
بۇل تۋرالى قالامگەردىڭ قىزى سامال بەردىبەك قىزى "اكەم ماعان "مەن وتىرىك جازا المايمىن. ماعان وتىرىك جاز دەيدى. مەن ولاي جازا المايمىن. سوندىقتان جازۋدى قويىپ كەتتىم"، دەيتىن" - دەدى ءبىر سوزىندە.
جازۋشى تويى بيىل يۋنەسكو كولەمىندە اتالىپ وتەدى. ونىڭ وزىندىك سەبەبى دە بار. بۇل قالامگەر قۋاتىنىڭ ايقىن كورىنىسى. بۇل تۋرالى اقىن، ءماجىلىس دەپۋتاتى جاناربەك ءاشىمجان بىلاي دەيدى: "حالىقارالىق دەڭگەيدە تۇركى مەملەكەتتەرىندە عانا ەمەس، الىس-جاقىن شەتەلدەردە بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىس اۋديتوريا بار. شەتەلدىڭ ادەبي سىنشىلارى بار. سول حالىقارالىق دەڭگەيدە دە ءبىزدىڭ ادەبيەت ءۇشىن ۇلت رۋحانياتى ءۇشىن ۇلكەن ءبىر وقيعا. ءالى دە ءبىزدىڭ قوعامدىق ومىرىمىزگە قاتىستى دۇنيەلەردى سوقپاقبايەۆتىڭ شىعارمالارىنان تابۋعا بولادى".
ال قازاقستارن جازۋشىلار وداعىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى مەرەكە قۇلكەنوۆ بولسا، "مەنىڭ اتىم - قوجا" ەرەكشە بالا، سەلەندجەردىڭ كىتابى سياقتى كىتاپ دەگەن وي ايتتى. بيىل قازاقستان پرەزيدەنتى ق.توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن ادەبيەت بايتەرەگىنىڭ عاسىر تويى – ءجۇز جىلدىعى جىل باسىنان بەرى جوعارى دەڭگەيدە تويلانا باستادى. جوسپار بويىنشا، قالامگەردىڭ كىندىك قانى تامعان نارىنقولدا سوقپاقبايەۆ ەسىمى بەرىلەتىن ساياباقتا ەڭسەلى ەسكەرتكىش بوي كوتەرەتىن بولادى. سونىمەن بىرگە، قالامگەردىڭ اتىمەن اتالاتىن ءبىلىم وشاقتارى، وبلىستىق كىتاپحانا، ءبىرقاتار ساياباق بوي كوتەرەدى.
