تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى دارحان ساتىبالدى شاردارا اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋىندە اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن ءارتاراپتاندىرۋ ءۇشىن قولعا الىنعان جاڭا زاۋىتقا وسى كۇزدە جەرگىلىكتى شارۋالار جۇگەرى وتكىزە الاتىنىن جەتكىزدى.
اۋداندا ورنالاسقان يندۋستريالدى ايماقتا ورنالاسقان ءىرى ءوندىرىس ورنىنىڭ قۇرىلىسى 2 كەزەڭنەن تۇرادى. الدىمەن جۇگەرىنى ساقتاۋ جانە كەپتىرۋ كەشەنىنىڭ قۇرىلىسىن 2023 جىلى اياقتاۋ جوسپارلانعان. قازىرگى تاڭدا ىرگەتاسىن قۇيۋ جۇمىستارى اياقتالىپ، قۇرال-جابدىقتارى الىنعان. مونتاجداۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.
ەكىنشى كەزەڭدە جۇگەرىنى تەرەڭ وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسى 2024 جىلى باستالىپ، 2025 جىلى تولىق ىسكە قوسىلادى.
وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا الماتى قالاسىنا جۇمىس ساپارىندا جەرگىلىكتى ينۆەستورلارمەن كەزدەسكەن ءوڭىر باسشىسى ءبىرقاتار جاڭا جوبا ۇسىنعان بولاتىن. سونىڭ ءبىرى – شاردارا اۋدانىنداعى يندۋستريالدى ايماقتا سالىناتىن جۇگەرى وڭدەۋ زاۋىتى. وبلىس اكىمدىگى تاراپىنان زاۋىت قۇرىلىسىنا قاجەتتى ينفراقۇرىلىم ماسەلەسىن شەشۋگە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىلۋدە.
– وزىندىك كىرىستەردى ارتتىرۋ ءۇشىن جاڭا كاسىپورىندار اشىپ، جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ قاجەت. اۋدانعا ينۆەستيسيالار تارتۋ كەرەك. بۇل – جەرگىلىكتى اكىمدەرگە قوياتىن باستى تالاپتارىمنىڭ ءبىرى. ءبىز كاسىپكەرلەردى قاشان دا قولداۋعا دايىنبىز. بۇل – كاسىبىن دوڭگەلەتەمىن دەگەن ازاماتتار ءۇشىن ۇلكەن مۇمكىندىك. تۇركىستان وبلىسىندا كاسىپورىنداردىڭ كوبەيۋى اۋداننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا دا، حالىقتى تۇراقتى جۇمىسپەن قامتۋعا دا ءوز سەپتىگىن تيگىزبەك، – دەدى دارحان ساتىبالدى شاردارا اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋىندە.
وبلىس اكىمى بۇگىن قۇرىلىس الاڭىندا بولىپ، ينۆەستورلارمەن كەزدەستى. 35 گەكتار اۋماقتا ورنالاسقان زاۋىتتا كراحمال سىرنەسى شىعارىلماق. بۇل داقىلدىڭ قۇرامىندا 75%-عا دەيىن قانت بار. سوندىقتان ءونىمدى وندىرىستىك ماقساتتا، ياعني، تابيعي قانت الماستىرعىش رەتىندە پايدالانۋعا بولادى. وسى رەتتە كراحمال-سىرنە زاۋىتى ەلىمىزدەگى ءىرى كونديتەرلىك فابريكالار مەن سۋسىن شىعاراتىن زاۋىتتاردى قاجەتتى ونىممەن قامتاماسىز ەتەدى.
زاۋىت تۇرلەندىرىلگەن كراحمالدىڭ 20-دان استام ءتۇرىن، مالتوزا جانە گليۋكوزا بالشىرىندارىن، گليۋتەن، جۇگەرى مايىن، ۇرىق، كەبەك، تۇيىرلەنگەن قۇراما جەم شىعارادى.
ال سىرنە – وسى كراحمالدان الىناتىن قويۋ ءشاربات ءتارىزدى ءتاتتى ءونىم. زاۋىت بۇدان بولەك كراحمال-گليۋكوزالىق قانت پەن تاعامدىق گليۋكوزانى شىعارادى. گليۋكوزا الىناتىن شيكىزات تاعى سول – كراحمال.
ايتۋ كەتەك كەرەك، زاۋىت گليۋكوزا بالشىرىنىن ءوندىرۋ كەزىندە گەنەتيكالىق تۇرلەندىرىلگەن شيكىزاتتى قولدانبايدى، بۇدان تىس جۇگەرىنى قالدىقسىز قايتا وڭدەۋ سيكلىن جولعا قويعان.
كريستالدىق گليۋكوزا تازا ءتاتتى، ءارى تەز سىڭەتىن جوعارى ساپالى تاماق ءونىمى. كونديتەرلىك نان-توقاش ونىمدەرىن، جەمىس كونسەرۆىلەرىن، قويۋلاتىلعان ءسۇت، بالمۇزداق جانە وزگە دە اسپازدىق ونىمدەردى شىعارۋ ءۇشىن وسى گليۋكوزا پايدالانىلادى.
جەكە كاسىپكەر ونىمدەردى ىشكى نارىقپەن قوسا سىرتقى نارىققا دا شىعارۋعا نيەتتى. زاۋىت ونىمدەرىن ازيا جانە ەۋروپا ەلدەرىنە ەكسپورتتايدى. جەتىساي، ماقتاارال، شاردارا اۋداندارىنىڭ شارۋالارى جۇگەرى ەگۋدىڭ تيىمدىلىگىنە تولىقتاي كوز جەتكىزگەنشە زاۋىتتى شيكىزاتپەن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا جۇگەرىنى وزدەرى ەگىپ وتىرماق.
– بۇدان بولەك، الاتاۋ باتىر اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ اۋماعىنان شاعىن وندىرىستىك پارك ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن ينفراقۇرىلىممەن قامتىلعان 5 گەكتار جەر «تۇركىستان» الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراسياسىنا ۇسىنىلدى. جوسپارلانعان وندىرىستىك پاركتە 5 شاعىن كاسىپورىن ورنالاسىپ، 200-گە جۋىق ادام جۇمىسپەن قامتىلادى. مامىر ايىندا تاجىريبە الماسىپ، وبلىس اۋماعىندا زاۋىت-فابريكالار اشۋ، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ ماقساتىندا وبلىستىق دەلەگاسيامەن جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنا بارعان بولاتىنبىز. وڭدەۋ ونەركاسىبى سالاسىندا جاڭا كاسىپورىندار قۇرۋ ءۇشىن وبلىسىمىزدىڭ وڭتۇستىك اۋداندارىنىڭ الەۋەتى جوعارى. كەلىسسوزدەر ناتيجەسىندە «شەبەر» تىگىن فابريكاسى جيھاز ءوندىرىسىن قولعا الىپ، جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنان قۇرال-جابدىقتاردى ساتىپ الۋعا كەلىسىم-شارت جاسادى،– دەدى د.ساتىبالدى حالىقپەن كەزدەسۋىندە.
تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ەكىنشى جارتىجىلدىققا بەلگىلەنگەن حالىقپەن كەزدەسۋى كەستەگە سايكەس بۇگىن شاردارا اۋدانىندا قورىتىندىلاندى.
