2025 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا قازاقستان ونەركاسىبىنىڭ كولەمى وتكەن جىلدىڭ وسىنداي كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 6،5%-عا ارتتى. Halyk Finance اناليتيكالىق ورتالىعىنىڭ اعا ساراپشىسى ارسلان ارونوۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇل كورسەتكىشتىڭ نەگىزگى تىرەگى – تاۋ-كەن جانە وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ قارقىندى دامۋى. دەگەنمەن ەلەكتر قۋاتى، گاز بەن سۋمەن جابدىقتاۋ سەكتورىنداعى مىردىمسىز ءوسىم الاڭداۋشىلىق تۋدىرىپ وتىر. ويتكەنى اتالعان سالالار – ەلدىڭ ەكونوميكالىق بەلسەندىلىگىن ناقتى تانىتاتىن ماڭىزدى ينديكاتورلار، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"جىل باسىنان بەرى ونەركاسىپتىڭ دامۋىنا نەگىزگى قوزعاۋشى كۇش – تەڭىز كەن ورنىنداعى مۇناي ءوندىرىسى كولەمىنىڭ ارتۋى بولدى. بۇل مۇناي وڭدەۋ سالاسىنا عانا ەمەس، وعان ىلەسپە موتور وتىنى، ديزەل، گاز بەن مۇناي كوكسى وندىرىسىنە دە جاعىمدى ىقپال ەتتى. بۇعان قوسا، كوتەرمە ساۋدا مەن كولىك تاسىمالى دا قوسىمشا سەرپىن الدى. ناتيجەسىندە مۇناي سەكتورى جالپى ىشكى ءونىم ءوسىمىن جىلدامداتقان نەگىزگى درايۆەرگە اينالدى. ءبىراق، تەڭىز كەنىشىن كەڭەيتۋ جوباسى بيىل اياقتالاتىندىقتان، ەكىنشى جارتىجىلدىقتا مۇناي ءوندىرۋ قارقىنى باياۋلاۋى مۇمكىن. بۇل ءوز كەزەگىندە جالپى ونەركاسىپتىك ءوندىرىستىڭ وسىمىنە كەرى اسەر ەتەدى دەگەن بولجام بار"، - دەيدى ساراپشى.
2025 جىلعى قاڭتار-ماۋسىم ايلارىندا ونەركاسىپتىك ءونىم كولەمىنىڭ اقشالاي كورسەتكىشى بىلتىرعى ۇقساس كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 6،5%-عا وسكەن. ونىڭ ىشىندە ەڭ جوعارى ۇلەس تاۋ-كەن ونەركاسىبىنە تيەسىلى (45،6%)، بۇل سالا 8،4%-عا ارتقان. وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ۇلەسى – 47،3%، ەلەكتر ەنەرگياسىمەن، گازبەن جانە جىلۋمەن جابدىقتاۋ – 6،3%، سۋمەن جابدىقتاۋ جانە قالدىقتاردى وڭدەۋ سەكتورىنىڭ ۇلەسى نەبارى – 0،8%.
جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 12%-ىن قامتاماسىز ەتەتىن تاۋ-كەن ونەركاسىبى بيىل ايتارلىقتاي جەدەل ءوسىمدى بايقاتتى. مۇناي مەن گاز ءوندىرۋ كولەمى بىردەن 11،4%-عا ارتىپ، سالانىڭ 71،9%-ىن قامتىعان. بۇعان سەبەپ – جوعارىدا اتالعان تەڭىز كەن ورنىنداعى ءوندىرىس كولەمىنىڭ بەلسەندى تۇردە ارتۋى. بىلتىرعى جىلدىڭ وسى كەزەڭىندە اتالعان سەكتور تەك 0،3%-عا وسكەن بولسا، بيىل بۇل كورسەتكىش 8،4%-دى قۇرادى.
وڭدەۋ ونەركاسىبى دە جاقسى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى. بيىلعى جارتىجىلدىقتا بىلتىرعى كورسەتكىشتى (5،1%) ازداپ ارتتىرىپ، ءوندىرىس كولەمى 5،5%-عا ۇلعايدى. بۇل رەتتە ەڭ كوپ ءوسىمدى ازىق-تۇلىك ءوندىرىسى (10%) مەن ماشينا جاساۋ سەكتورى (11،1%) تانىتتى. الايدا، جالپى وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ 40،1%-ىن قۇرايتىن مەتاللۋرگيا سالاسىندا ءوسىم جوقتىڭ-قاسى – نەبارى 0،1%. مۇنىڭ نەگىزگى سەبەبى – قارا مەتاللۋرگيا ءوندىرىسىنىڭ (قۇيۋدى قوسپاعاندا) 0،5%-عا تومەندەۋى، بۇل سەگمەنت مەتاللۋرگيا ءوندىرىسىنىڭ شامامەن تورتتەن ءبىرىن قۇرايدى.
"ەلەكترمەن، گازبەن جانە جىلۋمەن جابدىقتاۋ سالاسىندا بار بولعانى 0،5% عانا ءوسىم بايقالعان. اسىرەسە، ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋ مەن تاراتۋ ىسىندە ەشقانداي ىلگەرىلەۋ جوق. بۇل – ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق بەلسەندىلىگىنە قاتىستى الاڭداتارلىق جاعداي، سەبەبى ينفراقۇرىلىمدىق سەكتورلار ەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتىڭ ماڭىزدى ينديكاتورى بولىپ سانالادى. ەگەر وسى سالالار ءوسىم كورسەتپەسە، بۇل جالپى ءجىو-نىڭ قازىرگى قارقىندى ءوسىمىنىڭ تۇراقتى ەمەستىگىن مەڭزەيدى"، - دەيدى ارونوۆ.
سۋمەن جابدىقتاۋ جانە قالدىقتاردى قايتا وڭدەۋ سەكتورىندا جاعداي، ءتىپتى كۇردەلى. وتكەن جىلعى 0،7%-دىق تومەندەۋ بيىل دا جالعاسىپ، قاڭتار-ماۋسىمدا كورسەتكىش بىردەن 5،3%-عا ازايعان. ونىڭ ىشىندە سۋدى الۋ مەن تاراتۋدىڭ كولەمى 9،6%-عا، ال قالدىقتاردى جيناۋ جانە وڭدەۋ – 2،7%-عا قىسقارعان.
"قازاقستان ايماقتارىنىڭ ىشىندە ونەركاسىپتىك ءوندىرىس كولەمى 17 وڭىردە وسكەن. اسىرەسە جامبىل وبلىسىندا كۇرت وزگەرىس بايقالىپ وتىر: بىلتىرعى 7،4%-دىق قۇلدىراۋدان كەيىن، بيىل وبلىستىڭ ونەركاسىپتىك ءوندىرىسى بىردەن 20،6%-عا ءوستى. بۇل جەتىستىكتىڭ نەگىزگى سەبەبى – قانت ءوندىرىسىنىڭ 79%-عا ارتۋى"، - دەيدى ساراپشى.
جالپى، قازاقستاننىڭ ونەركاسىپتىك ءوندىرىسى بيىلعى ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا تۇراقتى ءوسىم كورسەتىپ وتىر. دەگەنمەن الداعى ۋاقىتتا، اسىرەسە تەڭىز كەن ورنىن كەڭەيتۋ جوباسى اياقتالعاندا، ونەركاسىپتىڭ ءوسىم قارقىنى تومەندەۋى ىقتيمال. سوندىقتان ەكونوميكالىق ساياساتتا جاڭا درايۆەرلەر مەن تۇراقتى ءوسىم فاكتورلارىن ىزدەۋ قاجەتتىگى تۋىنداۋدا.
