مۇحتار اعا، سوڭعى ۋاقىتتا ءبىلىم سالاسىنداعى رەفورما تۋرالى ەستىپ جاتقان شىعارسىز؟ بۇگىن «ۇبت تەستىنەن قازاق ءتىلىن الىپ تاستاپتى» دەپ جاتىر. بۇل ماسەلە بويىنشا نە ايتاسىز؟
– تالاي ءمينيستردى كوردىك قوي. ءبىراق ءوز باسىم ءدال مىنا ساعادييەۆ سەكىلدى ميىمەن ەمەس، قارنىمەن ويلايتىن بىردە-بىر ءمينيستردى كورمەپپىن! قازاق ءتىلىن الىپ تاستاۋ دەگەن نە سۇمدىق؟ ءقايسىبىر جىلى جاپونيانىڭ 9 قالاسىن ارالاپ، ادەيى زەرتتەپ كوردىم. وندا بالا 12 جاسقا تولعانشا ەشقانداي شەت ەل ءتىلىن وقىتپايدى ەكەن. 12 جاسقا دەيىن بالانىڭ بويىنا انا ءتىلىنىڭ قۇدىرەتىن سىڭىرەدى. ودان كەيىن، مەيلى، 100 ءتىل ۇيرەنەم دەسە دە ءوز ەركى. مونوۇلتتى جانە ءمونوليتتى دەپ ەسەپتەلەتىن جاپونيا قوعامى وسىنداي بولعاندا، بىزگە نە جورىق دەسەيشى؟ ساعادييەۆتىڭ ماقساتى بىرەۋ عانا. ول ۇلتتى قۇرتۋ…
ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، بۇل تەك، مينيستر ساعادييەۆتىڭ عانا باستاماسىمەن جۇزەگە اسىپ جاتقان رەفورما ما؟
– جوق. ساعادييەۆتىڭ جەكە باستاماسى ەمەس. جوعارىدان تاپسىرما بەرەدى. سونى ورىنداپ جاتىر. مەن بۇدان 8 جىل بۇرىن وسى ماسەلەنى الدىن-الا تالاي جازعانمىن. ءتىپتى، وسى تاقىرىپقا ارناعان ولەڭىم دە بار…
كەشىرىڭىز… جوعارىدان تاپسىرما بولعاندا، قالاي؟ كرەملدەن «وسىلاي جاساڭدار» دەۋى مۇمكىن بە؟
– كرەمل «مىنانى ناقتى بىلاي ەت» دەي المايدى. ءبىزدىڭ ىشكى ساياساتىمىزعا قول سۇعا المايدى. ءبىراق ارينە، سولاردىڭ ىڭعايىنا جىعىلعان، اقشاعا ساتىلعان، تۇيەنى تۇگىمەن، ناردى جۇگىمەن جۇتاتىن جەمقور شەنەۋنىكتەرىمىز جوق ەمەس.
ءقازىر ءبىلىم عانا ەمەس، يدەولوگيالىق سالانىڭ بارىندە توپاستاندىرۋ ساياساتى جۇرگىزىلىپ جاتىر. كەز-كەلگەن تەلەارنانى قوسىپ قالساڭىز، ىرىڭباي-جىرىڭباي ءانشى كوپ. سىباي-سالتاڭ ءازىل-ىسقاق تەاترى كوپ. ولاردىڭ نە ءدامى، نە تاتىمى، نە استارى جوق جەڭىل ءازىلى ادامدى كۇلدىرمەيدى دە.
مۇنىڭ سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىز؟..
– ءقازىر ماسەلەنىڭ ءبارى اقشادا! ءبىر كومپوزيتورسىماق ءسوزىن ءوزى جازادى، اۋەنىن دە ءوزى جازىپ، ءوزى ورىندايدى. تەلەارناعا كەلەدى دە، الگى ءانسىماعىنىڭ جانىنا 5 مىڭ دوللار قويادى. بولدى! تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن سونىڭ ءانى تەلەديداردان ىڭىرانادى دا تۇرادى! نەمەسە ورتاڭقول ءبىر كومپوزيتورسىماق، الدە ءانشىسىماقتى الايىق. شاشىلىپ، شىعارماشىلىق كەشىن رەسپۋبليكا سارايىندا كورسەتەدى.
سوسىن ونى ەلىمىزدەگى ءتورت بىردەي تەلەارنا 4 ساعات بويى بەرەدى دە جاتادى. ءسال بۇرىنىراق مەنىڭ ءوزىمدى كۇنىنە ءۇش تەلەارنانىڭ باعدارلاماسىنا شاقىراتىن. ءقازىر جارتى جىلدا ءبىر تەلەارنا شاقىرمايدى. نەگە؟ ويتكەنى، ولارعا شىندىقتى شىرقىراتىپ ايتاتىن شاحانوۆ ەمەس، قالتاسى قالىڭ اقشاباي كەرەك!