رەسەي ەكونوميكاسى وزگە تۇگىل، ءوزىن قورعاي المايتىن حالگە جەتتى – قىرعىز ساراپشىسى

Dalanews 15 ناۋ. 2022 03:33 873

قىرعىز ساراپشىسى، قوعامدىق بەلسەندى، تانىمال «Kloop» مەديا جانە ءبىلىم بەرۋ باستاماسىنىڭ تەڭ اۆتورى بەكتۇر ەسكەندەر رەسەي مەن ۋكراينا سوعىسىنا قاتىستى inbusiness.kz پورتالىنىڭ ءجۋرناليستى جانات ارداققا سۇحبات بەرىپ ورىستاردىڭ اۋىر ەكونوميكالىق جاعدايعا تاپ بولعانىن العا تارتتى.  

– رەسەي اسكەرى ۋكرايناعا باسا-كوكتەپ كىرەردەن 1 كۇن بۇرىن، 22 اقپاندا سادىر جاپاروۆ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىندا ەلەڭ ەتكىزگەن پوست جاريالادى. وندا ول ءبىر جاعىنان، تاراپتاردى بىتىمگە كەلۋگە، جاعدايدى تەك بەيبىت، ديپلوماتيالىق جولمەن شەشۋگە شاقىردى.

ەكىنشى جاعىنان، دونباسستىڭ جۇرتشىلىعىن قورعاۋ ءۇشىن اسكەري وپەراسيا جۇرگىزۋدى اقتاعانداي پىكىر ءبىلدىردى ("ۆوزموجنو، ەتو بىلا ۆىنۋجدەننايا مەرا دليا زاششيتى ميرنوگو ناسەلەنيا تەرريتوريي دونباسسا، گدە پروجيۆاەت بولشوە كوليچەستۆو روسسييسكيح گراجدان").

مەنىڭ ويىمشا، سول كەزدە ول بۇكىل ۋكراينانى تەز جاۋلاپ الۋعا رەسەيدىڭ كۇش-قۋاتى ارتىعىمەن جەتەدى، سوندىقتان بۇل جاعداي تەز تىنىشتالادى دەپ ەسەپتەسە كەرەك. دەمەك ماسكەۋدىڭ قىرىنا ىلىكپەۋ ءۇشىن ونى جاقتاپ تا سويلەپ قويعان ءجون دەگەن بايلامعا كەلگەنگە ۇقسايدى.

ءبىراق كرەملدىڭ كوزدەگەنى بولمادى. ۋكراينا حالقى ەكى اپتادان ارتىق ۋاقىتتان بەرى دۇشپانعا قارسى جانقيارلىقپەن شايقاسۋدا. رەسەيدىڭ ادام جانە اسكەري تەحنيكا شىعىنى ەندى الاپات. كرەملدىڭ بەدەلى تۇسە باستادى، رف ەكونوميكاسى وزگەگە كومەكتەسپەك تۇگىل، ءوزىن قورعاي المايتىن حالگە جەتتى.


بۇكىل الەم رەسەيدەن تەرىس اينالۋدا. وسىعان وراي ءبىزدىڭ باسشىلاردىڭ دا باسى قاتتى. بۇل جاعدايدا نە ىستەۋ كەرەك؟ بالكىم، رەسەيدى تاستاپ كەتكەن ءجون بولار؟ ماسكەۋمەن دوستىقتان باس تارتۋعا تۋرا كەلۋى مۇمكىن.

ەندىگى ماسەلە – تىم كەش بولىپ قالماۋى ءۇشىن ونى قاي كەزدە جاساعان ءجون؟ ءقازىر بۇكىل ورتالىق ازيا ەلدەرى ءۇشىن ەڭ ماڭىزدىسى – قازاق ەلىنىڭ ءارى قاراي ءوزىن قالاي ۇستايتىنى. ايماقتاعى بارلىق رەسپۋبليكالار اراسىندا ەڭ ءقاۋىپتى جاعدايدا قالعانى – قازاقستان.

سەبەبى ول – ورتالىق ازياداعى رەسەيمەن شەكتەسەتىن جالعىز مەملەكەت. ونىڭ رەسەيمەن قۇرلىقتاعى شەكاراسى – الەمدەگى ەڭ ۇزاق شەكارا. بۇل رەتتە ونىڭ سولتۇستىگىندە سەپاراتيستىك كوڭىل-كۇيلەر بايقالادى.


مۇنداي ءقاۋىپ اسىرەسە، 90-شى جىلدارى وتە زور بولاتىن. ونى ازايتۋ ءۇشىن قازاقستان باسشىلىعى ەل استاناسىن وڭتۇستىگىنەن سولتۇستىگىنە قاراي كوشىردى. ناتيجەسىندە، ەلدىڭ ورتالىعى مەن سولتۇستىك وبلىستارىنداعى رەسەيشىل كۇشتەر ايتارلىقتاي ازايدى. ايتكەنمەن ءقاۋىپ ساقتالۋدا.

ول ءقاۋىپتى سەيىلتۋ ءۇشىن مەملەكەت ەل بىرلىگىن كۇشەيتۋگە جانە سولتۇستىك وڭىرلەرگە قازاعى قالىڭ وڭتۇستىكتەگى حالىقتى كوشىرۋگە كۇش سالىپ جاتقانى ءمالىم.

بۇعان قوسا الىپ مۇحيتتار مەن تەڭىزدەرگە شىعا المايتىن قازاقستان ەكونوميكالىق تۇرعىدان رەسەيگە تاۋەلدى. وسى جانە باسقا دا فاكتورلار قازاقستاندى ماسكەۋمەن شەكىسۋدەن اياق تارتۋعا يتەرمەلەيدى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار