ءماجىلىس دەپۋتاتى سەرىك ەرۋبايەۆ ۇكىمەتكە جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا ەل ازاماتتارىنان بانكتىك شوتتاردىڭ بۇعاتتالۋىنا قاتىستى كەلىپ تۇسەتىن شاعىمداردىڭ كوپ ەكەنىن ايتادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇل بۇگىنگى كۇننىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىنىن ايتقان دەپۋتات، سونىمەن قاتار اتالعان جايت ازاماتتاردىڭ قارجىلىق قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋىنىڭ دا ايقىن دالەلى ەكەنىن باسا اتاپ ءوتتى.
"قازىرگى تاڭدا تۇرعىنداردىڭ سالىق، ايىپپۇل نەمەسە كوممۋنالدىق تولەمدەر جانە تاعى باسقا بەرەشەگى بولعان جاعدايدا، سوت ورىنداۋشىسى قارىزدىڭ ناقتى مولشەرى مەن بۇعاتتاۋ سوماسىنىڭ ايىرماشىلىعىنا قاراماستان، بانكتىك شوتتى تۇتاستاي بۇعاتتايدى. مىسالى، ازاماتتىڭ شوتىندا – 300 000 تەڭگە بار، قارىز – بار بولعانى 50 000 تەڭگە. ناتيجەسىندە – تولىعىمەن 300 000 تەڭگە بۇعاتتالادى. بۇنداي شامادان تىس ارەكەتتەر، ازاماتتىڭ كۇندەلىكتى قاجەتتىلىكتەرىن وتەۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرادى، اتاپ ايتقاندا، تاماق، دارى-دارمەك ساتىپ الۋ جانە ت.ب. كۇندەلىكتى تىرشىلىككە قاجەتتى زاتتارىنان"، - دەيدى ول.
ونىڭ ايتۋىنشا، سوت ورىنداۋشىلارى ءجيى جۇگىنەتىن بانكتىك ەسەپ شوتتاردى تولىعىمەن بۇعاتتاۋ ءتاسىلى "اتقارۋشىلىق ءىس جۇرگىزۋ جانە سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى" زاڭىندا،قاراستىرىلعان.
"مۇنداي ءتاسىل سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ ءوز وكىلەتتىكتەرىن اسىرا پايدالانىپ، ازاماتتاردىڭ كونستيتۋسيالىق قۇقىقتارىنا نۇقسان كەلتىرىپ، ولاردى شاراسىز كۇيگە تۇسىرەدى. ءتىپتى، قارىز سوماسى جابىلعان جاعدايدىڭ وزىندە، ءمان-جايدى انىقتاپ، بانكتىك شوتتى بۇعاتتان بوساتۋ ءۇشىن سوت ورىنداۋشىسىنا 2-3 كۇن ۋاقىت كەتىپ قالۋى مۇمكىن. ال، شوتتى بۇعاتتاۋ ءساتى دەمالىس، مەرەكە كۇندەرىنە نەمەسە ازامات شەتەلدە جۇرگەن كەزىنە تۇسەتىن بولسا، بۇل ماسەلەنى ودان ءارى قيىنداتا تۇسەدى. ونىڭ ۇستىنە، ءىستىڭ ساناتىنا بايلانىستى ءوندىرىپ الۋ سوماسىنىڭ 25 پايىزعا دەيىن جەتەتىن سوت ورىنداۋشىسىنىڭ تولەماقىسى تاعى بار"، - دەيدى ەرۋبايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ 2024 جىلعى 2 قىركۇيەكتەگى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا بۇل ماسەلەگە نازار اۋدارىپ، ازاماتتاردىڭ شوتتارىن تولىق بۇعاتتاۋ تاجىريبەسىن توقتاتۋدى تاپسىرعان بولاتىن. الايدا تاپسىرما بەرىلگەلى ءبىر جىلعا جاقىن ۋاقىت وتسە دە، بۇل سالادا ناقتى (وڭ) وزگەرىستەر بايقالماي تۇر.
"حالىقتىڭ الەۋمەتتىك ءال-اۋقاتىن ويلايتىن مەملەكەت ءوز ازاماتتارىن جازىقسىز شەكتەمەي، ادىلەتتىلىك پەن قۇقىقتىق تەپە-تەڭدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىس دەپ ەسەپتەيمىز" دەگەن دەپۋتات وسىعان بايلانىستى، بۇل رەتتە مىنانداي تالاپتاردى العا تارتاتىندارىن جەتكىزدى:
- قارىز مولشەرىنە سايكەس، شوتتاعى قارجىنى ءىشىنارا بۇعاتتاۋ ءتارتىبىن زاڭناماما جۇزىندە بەكىتۋ؛
- شوتتاردى بۇعاتتاۋ تۋرالى قاۋلىدا ناقتى سومانى كورسەتۋدى مەملەكەتتىك ورگاندار مەن سوتتار ءۇشىن مىندەتتەۋ؛
- ازاماتتاردىڭ بانكتىك شوتتارىنا شەكتەۋلەر ەنگىزىلمەي تۇرىپ، قارىزدى ءوز ەركىمەن وتەۋ مەرزىمىن بەلگىلەپ، بۇعاتتاۋ جونىندە الدىن-الا حابارلاۋدى مىندەتتى تۇردە قامتاماسىز ەتۋ.
بۇعان دەيىن ماجىلىستە دەپۋتاتتار ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەرگە (ەدب) تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق جۇيەسىنە قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرۋدى سۇراعانىن جازعانبىز.