ساياساتكەر ءامىرجان قوسانوۆ نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ رەسەيگە جاساعان ساپارىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، بۇل وقيعانىڭ بىرنەشە استارى بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ول بۇل ساپاردىڭ كەمىندە ءتورت تاراپتىڭ – قازاقستان قوعامىنىڭ، پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ، نازاربايەۆتىڭ جانە ءپۋتيننىڭ – مۇددەسى تۇرعىسىنان قارالۋى قاجەت ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz Nege.kz سايتىنا سىلتەپ.
قوسانوۆتىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي مازمۇنى بۇلىڭعىر كەزدەسۋلەر قوعامعا وڭ اسەر ەتپەيدى.
"قوعام ونسىز دا كلانارالىق كۇرەستەن كوز اشپاي وتىر. وسىنداي، سۇراعى دا، سۇراۋى دا بار، ءارتۇرلى الىپ-قاشپا اڭگىمەلەرگە سەبەپ بولاتىن ساپارلار ەل ىشىندەگى تۇراقتىلىققا كەرى اسەر ەتۋى مۇمكىن،" – دەيدى ول.
ساياساتكەر بۇل كەزدەسۋ توقايەۆتىڭ ابىروي-بەدەلىن ارتتىرمايتىنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ۇستىنە، رەسمي تۇسىنىكتەمە بەرىلمەگەندىكتەن، قوعامدا ءتۇرلى بولجامدار مەن كۇمان تۋادى.
"نازاربايەۆتىڭ: 'مەن رەسەي پرەزيدەنتىمەن كەزدەسۋىمدە توقايەۆتى قولدادىم، قازاقستان مۇددەسىن قورعادىم' دەپ رەسمي مالىمدەمە جاساعانىن كورگەن جوقپىز. سوندىقتان «استىرتىن ارەكەت تەورياسى» ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى،" – دەيدى قوسانوۆ.
ساياساتكەر اتاپ وتكەندەي، زاڭ بويىنشا ەكس-پرەزيدەنتتىڭ ساياسي بەلسەندىلىگىنە تىيىم سالىنباعان. دەگەنمەن، ونىڭ سىرتقى ساياساتتاعى بۇل بەلسەندىلىگى رەسەيلىك باعىتپەن شەكتەلىپ وتىر.
"ەگەر حالىقارالىق بەدەلى شىنىمەن جوعارى بولسا، نەگە ول اقش، ەو، جۇڭگو نە جاپونيا باسشىلارىمەن ءدال وسىلاي كەزدەسپەيدى؟" – دەپ سۇراق تاستايدى قوسانوۆ.
ونىڭ ويىنشا، بۇل كەزدەسۋ نازاربايەۆتىڭ جەكە جانە وتباسىلىق مۇددەلەرىمەن دە بايلانىستى بولۋى مۇمكىن.
"نازاربايەۆتار وتباسىنىڭ رەسەيدەگى بيزنەس-اكتيۆتەرى بار ەكەنى بەلگىلى. باتىس سانكسيالارى ولاردىڭ جاعدايىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن. مۇمكىن، ەكس-پرەزيدەنت وسى ماسەلەنى تالقىلاپ، قولداۋ سۇراعان بولار،" – دەيدى ساياساتكەر.
ساپاردىڭ تاعى ءبىر بەنەفيسيارى – رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين. قوسانوۆتىڭ پىكىرىنشە، پۋتين قازاقستاننان ايىرىلىپ قالعىسى كەلمەيدى جانە نازاربايەۆتىڭ ءالى دە بار فورمالدى ءارى بەيفورمالدى ىقپالىن ءوز ماقساتىنا پايدالانۋى مۇمكىن.
"پۋتين ءۇشىن قازاقستاننان ايرىلماۋ – تەك گەوساياسي ماسەلە ەمەس، بۇل – ەنەرگەتيكالىق جوبالارعا، ينۆەستيسيالارعا، ەكونوميكالىق ىقپالعا قاتىستى نارسە،" – دەيدى ول.
الايدا قازاقستان بۇل جوبالاردى ءبىرجاقتى ەمەس، حالىقارالىق كونسورسيۋمدار ارقىلى ىسكە اسىرۋدى كوزدەيدى. بۇل ەكىجاقتى مۇددەلەر قاقتىعىسىنا اكەلۋى ىقتيمال.
ساياساتكەر قازىرگى ساياسي پروسەستەردىڭ استارىندا "ەسكى قازاقستاننىڭ ريەۆانش الۋ" ىقتيمالدىعى جاتقانىن جوققا شىعارمايدى. ونىڭ پىكىرىنشە، الداعى سايلاۋ قارساڭىندا ءتۇرلى ىشكى جانە سىرتقى كۇشتەر بەلسەندى ارەكەت ەتۋى مۇمكىن.
"بۇگىنگى وبەكتيۆتى جانە سۋبەكتيۆتى قيىندىقتاردى انتيقازاقتىق كۇشتەر پايدالانىپ كەتپەيدى دەپ ەشكىم ناقتى ايتا المايدى. قۋىرداقتىڭ كوكەسىن سوندا كورىپ جۇرمەيىك!" – دەيدى قوسانوۆ.
ونىڭ ويىنشا، رەسەي ءۇشىن دە قازاقستاننىڭ كۇشەيۋى مەن وڭىرلىك كوشباسشىلىققا ۇمتىلۋى ءتيىمسىز. ەگەر ەسكى قازاقستان مەن ەسكى يمپەريانىڭ مۇددەلەرى توعىسا قالسا، بۇل جاڭا قازاقستان ءۇشىن ۇلكەن قاۋىپكە اينالۋى مۇمكىن.
"مەن ءدال وسىدان قاۋىپتەنەمىن. سەبەبى باستى مۇددەلى تاراپ – جاڭا قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن اماندىعى،" – دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن ساياساتكەر.