قىڭىر ايەلدەر 

Dalanews 09 ناۋ. 2015 22:47 859

 ناتاليا بوگدان، رەسەي

 قازىرگىنىڭ ايەلدەرى ۇيدە بالامەن وتىرۋعا قينالادى. بايقايسىز با، ولاردى ۇنەمى سىرتقا قاراي ءبىر كۇش تارتىپ تۇراتىنداي. نەگە؟ نەگە ءبىر تويعا بارۋ ءۇشىن بالاسىن بوتەن ادامعا باقتىرىپ كەتەدى؟ نەگە ايەل جانىن ءسان مەن وسەك جاۋلاپ العان؟ دەنساۋلىق پەن ءتالىم بەرۋدى ويلامايدى دا. نەگە ءبىرىنشى ورىندا وتباسى تۇرمايتىن بولدى؟

ايەلنەگە ەكەنىن، ءوزىن جەتىلدىرۋ مەن كەلەشەك كوپ مازالايدى. انانىڭ تىلەگى بالاسىنىڭ تىنىشتىعىنان ارتىق بولدى. وسى تەكتەس ساۋالدار مازالاي ما؟ بۇگىنگىنىڭ ايەلى باقىتتى انا، ايەل، اسپاز تۇگىلى، ءجاي ايەل بولۋدان قالدى. ۋاقىتىنىڭ كوبىن بالاعا ارناۋ ورىندى دەپ بىلمەيتىن بولدى. بالاعا ارناپ ءتاتتى ءپىسىرۋ، كويلەك كيىپ، ءۇي جيناۋ، كۇيەۋىنىڭ جەيدەسىن ۇتىكتەۋ، ونى ويلاۋ – ءبارى-بارى ەكىنشى ساتىعا ءتۇسىپ كەتتى. ماعىناسىز ىستەر سياقتى.

مۇنداي نارسەلەردەن ءوزىمىزدى كورمەيمىز. وتباسى، انا بولۋ، ادالدىق، ءوزىڭدى قۇربان ەتۋ، نازىك قالىبىمىزدى كورسەتۋگە ۇيالاتىن بولدىق. ءبارىنىڭ قۇنى ءتۇستى. ماعىناسى جوق. نەگە؟
جۇمىستان باسقا شارۋا جوق. بەسىكتەن ەندى شىققان بالانى بالاباقشاعا تاستاي سالا، جۇمىسقا اسىعامىز. ونداعى تۇسىنىكسىز تاربيەشىلەرگە ءمان بەرمەيمىز. ول ءسىزدىڭ بالاڭىزدى اناسىنداي جاقسى كورە المايدى عوي. ول بالانىڭ سانىنا عانا جاۋاپ بەرەدى. كۇندەلىكتى كونۆەيەرگە كەلگەن قاداعالاۋشى عانا. ءسىزدىڭ بالاڭىزدىڭ جانىندا نە قايعى بۇرشىك جارعانىن دا بايقامايدى. وعان ءبارىبىر. وعان بار بالا بىردەي بولۋى كەرەك. ولاردى باسقاشا يگەرۋ مۇمكىن ەمەس.
وقى. ايتپەسە ءۇي كۇتۋشى بولىپ قالاسىڭ. بۇدان قورقىنىشتى ۇكىم جوق ەدى. عىلىم يگەرۋدەن ارتىق بايلىق جوق كورىنگەن. باستىسى – ديپلوم. جاقسى جۇمىس. اتاققا باستايتىن باسپالداق.
ايەلدەروتباسى مۇشەلەرى سوڭعى رەت ءبىر ادامداي قاشان ءبىر داستارقان باسىندا وتىرعان ەدى؟ اسىعىس ءومىردى اپتىعىپ ءجۇرىپ وتكىزەمىز. اتا-انامىز بىزدەن كىمدى وسىرگەنىن ءبىلدى مە ەكەن؟ ولار ءبىزدىڭ ارمان-ماقساتىمىزدى سەزدى مە؟ جان جارامىزدى بولىسە دە المادى. ويتكەنى، ۋاقىتى جوق ەدى. جۇمىس، جۇمىس.
ءبىز دە ولاردى بىلمەدىك. ۋاقىت جوق بولدى. بالاباقشا، مەكتەپ، ۋنيۆەرسيتەت. جۇمىس. جازدا لاگەر. قىستا ەرتە جاتۋ. بىرگە كىتاپ وقۋ، ويناۋعا قول تيمەيتىن. وستىك.
سوندىقتان ءبىزدىڭ سانامىزدا وتباسىعا دەگەن ورىن ەڭ سوڭىندا تۇردى. بالانى تانۋ ءۇشىن، ونىمەن ويناۋ كەرەك. ويناۋ ءۇشىن، بالاڭدى جاقسى كورە ءبىلۋ ماڭىزدى. كۇندە اسۇيدەن شىقپاي ءتاتتى ءپىسىرۋدى دە جاقسى كورۋ كەرەك. وعان ۋاقىت كەرەك. وسىنى ەسكەرۋدەن قالدىق. نە ىستەسەڭ دە، ءبارىن ىقىلاسپەن، ءسۇيىپ ىستەۋىڭ كەرەك. كۇيەۋىڭدى ءتۇسىنۋ ءۇشىن دە ونىڭ جان دۇنيەسىندەگى مۇڭ مەن قايعىنى سەزۋ از، ءبىلۋىڭ كەرەك. ونىڭ كەلەشەگىنە قام جەۋ ءۇشىن رياسىز ءسۇيۋىڭ قاجەت. كۇيەۋدى ءسۇي. ونىڭ جانىنداعى ءوزىڭدى عانا ەمەس.

ومىردەگى باستى ۇستاز

جاقسى كورۋدى قىزىنا اناسى سىڭىرەدى. ول قىزىنىڭ باستى ۇستازى. ومىرلىك باعىتتى نۇسقاۋشى. ول ءسۇيۋدى ۇيرەتەدى. ونىڭ ايەلگە ءتان ءرولى سول. ايەل مەن انا بولۋدىڭ قاعيداسىن ۇيرەتۋشى. ەگەر قىزى اناسىن كورمەگەن بولسا نەمەسە ءسۇيۋدى بىلمەيتىن انانىڭ اقىلىمەن وسسە، قايتۋى كەرەك؟
ايەل زاتى پاكتىگى مەن ماحابباتىن جوعالتقان زامان. بىزگە ونى ساقتاۋدى ۇيرەتپەدى ەشكىم. بىزگە ەركەكتىڭ عانا قىزمەتىن تارتىپ الۋدى عانا ءتۇسىندىردى. جەتىستىك قانا ماڭىزدى دەپ تىقپالادى. ەندى كەلىپ، ارتىمىزداعى ورتەنگەن كوپىرلەردى كورىپ جىلايمىز. ويتكەنى، ايەلدىڭ كوبى كەرى باعىتقا تۇسكەن. كەزىندە ءبىزدى بىرەۋ الداپ كەتكەندەي كۇي كەشەمىز.

امالىن تابۋ

امالىن تابۋعا بولادى، ارينە. انا بولۋعا، ايەل بولۋعا، جۇباي بولۋعا... ءبارىن ءوز تابيعاتىنا ساي مەڭگەرۋگە بولادى. اقىرىنداپ، باياۋلاتىپ. ومىرگە باسقا كوزبەن قاراۋعا داعدىلانايىق. ايەل كوزىمەن، مەيىرىمدى جۇرەكپەن قارايىق. ءسۇيۋدى ۇيرەنەيىك... كۇنى بويى جۇمىس بابىن ەمەس، وتباسى قامىن ويلايىق. وتباسىمىزدى باعالاۋدى. كۇيەۋدى، بالاڭدى، ءوزىڭدى جاقسى كور. ولارعا قىزمەت كورسەتۋ، وزگەدەن ارتىق بولۋىنا ۇلەس قوسۋ. سوندا ايەل گۇل سياقتى اشىلادى. ويتكەنى ونىڭ جانى ماحابباتپەن عانا جاسايدى.
بالاڭىز بەن كۇيەۋگە كۇلىپ قاراۋدى ادەت ەتىڭىز. ولاردى ءجيى-جيى قۇشاقتاڭىز. نە نارسەنىڭ بەتىنە قاراماي، تەرەڭىنە ۇڭىلەيىك. ايەل وتباسىنىڭ ىنتىماعىن قۇياتىن قالىپ. وتباسىنىڭ دامۋى، جەتىلۋى، مىقتى بولۋى سىزگە بايلانىستى. بالانىڭ بالالىق شاقتان باقىتتى مولىراق العانى ابزال. ول سول باقىتپەن ءوز ءومىرىنىڭ ىرگەتاسىن قۇيادى. بالا كۇنىندە العان ماحابباتتى ومىرىنە ازىق ەتەدى.
شىنارسوندىقتان ءار ايەل ەڭ الدىمەن انا مەن جۇباي دەگەن ماماندىقتاردى تەرەڭ يگەرۋى كەرەك. ەگەر وسى باسپالداقتىڭ شىڭىنا جەتۋگە تالپىنباساق، وندا قارتايعان شاقتا وكىنىش ەرەن بولماق. ويتكەنى، مۇمكىندىكتى جىبەرىپ الۋ ەڭ قيىنى. موينىڭداعى جاۋاپكەرشىلىكتى ادال اتقارماۋدىڭ ايىبى زور.
ءبارىنىڭ جەمىسىن كورەسىز. كىم نە كۇتەدى؟ ءبارى ادامنىڭ ءوز قولىندا. قانداي باعىت تاڭداپ، قانداي قۇندىلىقتى قۇنتتايتىنىمىزدى ءوزىمىز تاڭدايمىز. ومىرگە نە بەرە الاسىز؟ ءوز وتباسىڭىزعا شە؟
 


اۋدارعان شىنار ءابىلدا


 

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار