ءحى عاسىرداعى تاۋ شاڭعىسى ءتۋريزمى – بۇل جاي عانا سپورتتىق دەمالىس ەمەس. ول – ميللياردتاعان اقشا اينالىمى بار يندۋستريا، جۇمساق كۇشتىڭ ءبىر كورىنىسى ءارى وڭىرلەردىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرەتىن ماڭىزدى فاكتور. قازاقستاننىڭ تاۋلارى تۋريستىك الەۋەتى جاعىنان ءالپى تاۋلارىنان ەش كەم تۇسپەيدى. ەندەشە وزگە ەلدەردىڭ جەتىستىكتەرىنە قىزىعا قاراۋمەن عانا شەكتەلمەي،ءوزىمىزدىڭ كۋرشيەۆەلدى دامىتۋعا باعىتتالعان ناقتى، ۇزاقمەرزىمدى ستراتەگيا قالىپتاستىرۋ قاجەت، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇگىندە بەلسەندى دەمالىسقا، ىشكى تۋريزمگە جانە ەكولوگيالىق باعىتتارعا دەگەن سۇرانىس الەم بويىنشا ءوسىپ كەلەدى. قازاقستان ءۇشىن بۇل – الەمدىك تاۋ شاڭعىسى ءتۋريزمى كارتاسىندا ءوزىن جاڭا باعىت رەتىندە كورسەتۋگە بەرىلگەن بىرەگەي مۇمكىندىك. ول ءۇشىن قانداي قادامدار قاجەت جانە بۇگىنگە دەيىن نە ىستەلدى؟
قازاقستاننىڭ الەۋەتى: تابيعي جاعدايلار مەن گەوگرافيا
قازاقستاننىڭ تابيعاتى تاۋ شاڭعىسى ءتۋريزمى ءۇشىن اسا قولايلى. ىلە الاتاۋى، جوڭعار الاتاۋى، شىعىس قازاقستان، التاي تاۋلارى – بۇل ايماقتاردىڭ بارىندە كەلەسى تالاپتار بار:
-
جىلىنا 4-5 اي بويى تۇراقتى قار جامىلعىسى ساقتالادى؛
-
بيىكتىك ايىرماشىلىقتارى ءارتۇرلى كۇردەلىلىكتەگى تراسسالار ءۇشىن وتە قولايلى؛
-
تازا اۋا، تاڭعاجايىپ تابيعات كورىنىستەرى، حالىقتىڭ تىعىزدىعى تومەن.
ارينە، نەگىزگى نازار قازاقستان تاۋ ءتۋريزمىنىڭ باستى «ۆيزيتكاسى» – شىمبۇلاققا اۋىپ وتىر. ءبىراق تولىققاندى يندۋستريانى دامىتۋ ءۇشىن ءبىر عانا «جۇلدىزدىڭ» بولعانى جەتكىلىكسىز.
قازىرگى احۋال: جەكەلەگەن تابىستار مەن جۇيەلى دامۋدىڭ جەتىسپەۋى
سوڭعى جىلدارى شىمبۇلاق ايتارلىقتاي وزگەردى – جاڭا تراسسالار، كوتەرگىشتەر، قوناق ۇيلەر سالىنىپ، كەشكى جارىقتاندىرۋ مەن حالىقارالىق جارىستار ۇيىمداستىرىلدى. بۇل، ارينە، وڭ مىسال. ءبىراق وسى مىسال سالانىڭ نەگىزگى ماسەلەسىن كورسەتەدى: ءتۋريزمنىڭ جالپى ەكوجۇيەسى تاراپىنان اۋقىمدى قولداۋ بولماعان جاعدايدا، مۇنداي لوكالدى دامۋ ۇزاققا بارمايدى.
ەلىمىزدىڭ باسقا وڭىرلەرىندەگى پەرسپەكتيۆالى تاۋ ايماقتارى جەتكىلىكتى دەڭگەيدە دامىماي نەمەسە مۇلدەم پايدالانىلماي جاتىر. ونىڭ سەبەپتەرى:
- كولىك ينفراقۇرىلىمىنىڭ ناشارلىعى؛
- بىلىكتى مامانداردىڭ تاپشىلىعى؛
- ينۆەستورلار ءۇشىن ناقتى قارجىلىق مودەلدەردىڭ بولماۋى؛
- جەر پايدالانۋ مەن قورعالاتىن ايماقتارعا قاتىستى زاڭنامانىڭ جەتىلمەگەندىگى نەمەسە ەسكىرگەندىگى.
«قازاقشا كۋرشيەۆەل» قۇرۋ ءۇشىن نە قاجەت؟
ءبىرىنشى – ءار كۋرورت ءۇشىن كەشەندى ماستەر-جوسپار
ماۋسىمدىق، جەر بەدەرى، ينفراقۇرىلىم جۇكتەمەسى مەن ەكولوگيا ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، اۋماقتىق جوسپارلاردى ازىرلەۋ قاجەت. ينۆەستورلار سالىنعان قارجىنىڭ قايتارىمىن، لوگيستيكا مەن مەملەكەتتىڭ قولداۋىن كورگەندە عانا قاراجات قۇيۋعا دايىن بولادى.
ەكىنشى – مەملەكەتتىك-جەكەمەنشىك ارىپتەستىك (ءمجا)
ءىرى كۋرورتتار ءۇشىن جۇزدەگەن ميلليوننان ميلليارد دوللارعا دەيىن ينۆەستيسيا قاجەت. مەملەكەت تاراپىنان جەڭىلدىكتەر، ينفراقۇرىلىم جانە جەر تەلىمدەرى بەرىلمەسە، مۇنداي جوبالار ىسكە اسپايدى. بۇل رەتتە باسقارۋ كاسىبي، يكەمدى جانە كليەنتكە باعدارلانعان جەكە سەكتوردىڭ قولىندا بولۋى ماڭىزدى.
ءۇشىنشى – قولجەتىمدى لوگيستيكانى دامىتۋ
الەمگە ايگىلى تاۋ شاڭعىسى ورتالىقتارىنىڭ ەرەكشەلىگى – ولارعا جەتۋ ىڭعايلى ءارى جەڭىل. قازاقستان ايماقتىق اۋە تاسىمالىن كەڭەيتىپ، جىلدام اۆتوجولدار سالىپ، اۋەجايلاردان كۋرورتتارعا دەيىنگى ترانسفەردى رەتتەپ، ىشكى باعىتتاردى دامىتۋدى قولعا الۋى كەرەك.
ءتورتىنشى – ماماندار مەن سەرۆيس ساپاسى
سەرۆيسسىز تۋريست بولمايدى. ينسترۋكتورلار مەن قۇتقارۋشىلاردان باستاپ، قوناق ءۇي قىزمەتكەرلەرى مەن اكىمشىلەرگە دەيىنگى بارلىق دەڭگەيدەگى مامانداردى دايىنداۋعا ينۆەستيسيا قۇيۋ ماڭىزدى. قازاقستاندىق تۋريزم كوللەدجدەرى مەن ۋنيۆەرسيتەتتەرىن جاڭعىرتۋ، سونداي-اق حالىقارالىق سەرىكتەستىك ورناتۋ قاجەت.
بەسىنشى – كليماتتىق تۇراقتىلىق جانە جىل بويعى قىزمەت
الەمدىك تاۋ كۋرورتتارى باياعىدا تەك قارعا تاۋەلدى ەمەس. كۋرورتتار جىل بويى قىزىقتى بولۋى ءتيىس: جازدا ترەككينگ، ۆەلومارشرۋتتار، پاراپلانمەن ۇشۋ، سپا-ورتالىقتار مەن فەستيۆالدەر وتكىزۋ ماڭىزدى. بۇل كۋرورتتاردىڭ جىل بويى تۇراقتى جۇكتەلۋىن قامتاماسىز ەتەدى جانە ماۋسىمدىق تاۋەكەلدەردى ازايتادى.
التىنشى – برەندينگ جانە حالىقارالىق ماركەتينگ
«قازاقستاندىق ءالپى» دەگەن يدەيا – امبيسياعا تولى، ءبىراق حالىقارالىق دەڭگەيدە قۋاتتى ماركەتينگتىك ناۋقان قاجەت ەتەدى. تۋريست ءوزى بىلمەيتىن جەرگە بارمايدى. سوندىقتان بلوگەرلەرگە ارنالعان ينفو-تۋرلار ۇيىمداستىرۋ، حالىقارالىق كورمەلەرگە قاتىسۋ، تۋروپەراتورلارمەن جۇمىس جۇرگىزۋ، ءبىرىڭعاي برونداۋ پلاتفورماسىن قۇرۋ كەرەك.
ەكولوگيا جانە تابيعاتپەن ۇيلەسىم
تاۋ شاڭعىسى ءتۋريزمىن دامىتۋ ەكولوگياعا زيان كەلتىرمەۋى ءتيىس. كوپتەگەن پەرسپەكتيۆالى اۋماقتار قورىقتاردىڭ جانىندا نەمەسە ىشىندە ورنالاسقان. ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ كەلەسى تۇراقتى دامۋ قاعيداتتارىنا سايكەس جۇرگىزىلۋى قاجەت:
- ەكولوگيالىق قۇرىلىس تەحنولوگيالارىن قولدانۋ؛
- تابيعاتقا مينيمالدى اسەر ەتۋ؛
- قوقىس جيناۋ مەن سۋ تازارتۋ جۇيەلەرىن قۇرۋ؛
- تۋريستەر سانىن ماۋسىم كەزىندە باقىلاۋدا ۇستاۋ.
بۇگىنگى ويلاستىرىلماعان شەشىمدەر ەرتەڭ بىرەگەي ەكوجۇيەلەردىڭ جوعالۋىنا اكەلۋى مۇمكىن.
سونىمەن، قازاقشا كۋرشيەۆەل مۇمكىن بە؟
جاۋاپ – ءيا. قازاقستان الەمدىك دەڭگەيدەگى ءوز تاۋ شاڭعىسى كۋرورتتارىن جاساۋعا تولىق قابىلەتتى. ءبىراق ولار ءتۇپنۇسقالىق، جەرگىلىكتى مادەنيەتتى، تابيعاتتى بەينەلەيتىن ءارى ەۋروپالىق جانە ازيالىق باسەكەلەستەرمەن تەڭ دەڭگەيدەگى ساپانى ۇسىناتىن ورىندار بولۋى ءتيىس.
وسى تۇرعىدان العاندا «قازاقشا كۋرشيەۆەل» – كوشىرمە ەمەس، وزىنە ءتان جولى بار، ءتۇپنۇسقا جوبا. بىزگە «ەكىنشى داۆوس» ەمەس، الەمدىك دەڭگەيدە تانىلاتىن شىمبۇلاق+، اسسى-تاۋ رەزورت، تۇرگەن-سنوۋ پارك دەگەن جاڭا برەندتەر قاجەت.
ەلىمىزدىڭ الەۋەتى زور. ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ناقتى ستراتەگيا كەرەك. سوندا عانا الەمدىك تاۋ شاڭعىسى ءتۋريزمى كارتاسىندا كوشپەندى رۋحپەن، الپىلىك تابيعاتىمەن جانە شىعىس قوناقجايلىعىمەن ەرەكشەلەنەتىن جاڭا مىقتى ويىنشى پايدا بولادى.
