2025 جىلى قازاقستاندىقتاردىڭ 48%-ى جۇمىس ورنىن اۋىستىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇل HeadHunter جۇرگىزگەن ساۋالناما ناتيجەسىندە بەلگىلى بولدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

جۇمىس ورنىن وزگەرتۋگە نيەتتى قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭ كوپ ۇلەسى مىنا سالالاردا بايقالعان:

• ءوندىرىس پەن اۋىل شارۋاشىلىعى – 63%؛
• كولىك جانە لوگيستيكا – 59%؛
• ساۋدا جانە ساتۋ – 55%.

ال قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىستان شىعۋىنا  يتەرمەلەيتىن نەگىزگى سەبەپتەر:

• تومەن جالاقى دەڭگەيى – 67%؛
• مانساپتىق ءوسۋ مۇمكىندىگىنىڭ شەكتەۋلى بولۋى – 45%؛
• اۋىر جۇمىس جاعدايى مەن شامادان تىس جۇمىس ىستەۋ – 38%.

ساۋالناماعا قاتىسقانداردىڭ ءار سەگىزىنشىسى (12%) قازاقستاننىڭ باسقا وڭىرىنە كوشۋدى قاراستىرىپ وتىر. نەگىزگى قىزىعۋشىلىقتارى — استانا مەن الماتى قالاسى.

“سونداي-اق رەسپوندەنتتەردىڭ 20%-ى جاڭا ماماندىقتى مەڭگەرۋدى جوسپارلايدى. ولاردىڭ ىشىندە ەڭ تانىمال باعىت – IT سالاسى. بۇل ترەند اسىرەسە ايەلدەر اراسىندا ءجيى بايقالادى: 2022 جىلى ايەلدەردىڭ تەك 18%-ى سيفرلىق سالاعا اۋىسقىسى كەلسە، 2025 جىلى بۇل كورسەتكىش 24%-عا دەيىن وسكەن”، — دەپ اتاپ ءوتتى زەرتتەۋشىلەر.

ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن MediaNet حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعىنىڭ DEMOSCOPE قوعامدىق پىكىردىڭ ەسپرەسس-مونيتوريڭ بيۋروسى قازاقستاندىقتار اراسىندا قىزىق ساۋالناما جۇرگىزگەن بولاتىن. 13-24 قاراشا ارالىعىندا جۇرگىزىلگەن ساۋالناما تاقىرىبى - "قازاقستاندىقتاردىڭ شەتەلگە كەتكەن بىلىكتى ماماندار تۋرالى ويى". ساۋالناما ناتيجەسىندە ءار بەسىنشى قازاقستاندىق ەلدەن كوشۋدى ويلايتىنى انىقتالعان ەدى.

DEMOSCOPE بيۋروسى قازاقستان ازاماتتارىنىڭ كوشى-قونعا قاتىستى ويىن جانە بىلىكتى مامانداردىڭ ەلدەن كەتۋ سەبەپتەرىنە دەگەن كوزقاراسىن زەرتتەدى. ساۋالناما ناتيجەسى بويىنشا ءار بەسىنشى رەسپوندەنت (21%) ەلدەن كوشۋ تۋرالى ويلاناتىنىن ايتتى.

ولاردىڭ ىشىندە 6،9%ء-ى الداعى 2-3 جىلدا كوشۋگە نيەتتى. 5،6%ء-ى كوشۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىمەن، ازىرگە مۇمكىندىگى جوق، ال 8،4%ء-ى بەلگىلى ءبىر جاعداي بولسا، كوشۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرىپ وتىر. سونىمەن قاتار، ساۋالناماعا قاتىسۋشىلاردىڭ 78،5%ء-ى جاقىن ارادا ەلدەن كەتۋدى جوسپارلامايتىنىن ايتتى.

اناليز كورسەتكەندەي، كوشۋگە دەگەن نيەت كوبىنەسە رەسپوندەنتتەردىڭ جاسىنا بايلانىستى.

كوشىپ كەتۋگە ەڭ كوپ نيەت بىلدىرگەن رەسپوندەنتتەر – جاستار مەن ورتا جاستاعى ادامدار اراسىندا بايقالدى. مىسالى، 18-29 جاس ارالىعىنداعى جاستاردىڭ شامامەن 25% كوشۋ تۋرالى ويلانسا، 30 جاستاعىلار اراسىندا بۇل كورسەتكىش 30%-كە جاقىن. ودان كەيىنگى جاس ساناتىنداعى ءار ونىنشى ادام ناقتى كوشۋگە نيەتتى (10،7% – «الداعى 2-3 جىلدا كوشۋدى جوسپارلاپ وتىر»).

رەسپوندەنتتەردىڭ باسىم كوپشىلىگى (83،7%) قازاقستاندا تۋعان، 9،3%ء-ى ەلدە 20 جىلدان استام ۋاقىت تۇرىپ كەلەدى. ال 6،8%ء-ى قازاقستاندا 20 جىلدان از ۋاقىت تۇرادى.

ەلدەن كەتۋدى جوسپارلاعان رەسپوندەنتتەردەن ولاردى كوشىپ كەتۋگە يتەرمەلەيتىن ناقتى سەبەپتەر تۋرالى سۇراق قويىلدى.

كوپشىلىگى جوعارى جالاقى الۋعا (24،5%)، وزدەرى مەن بالالارى ءۇشىن پەرسپەكتيۆانىڭ جوقتىعىن (23،9%)، سونداي-اق جاقسى جۇمىس تابۋ نيەتىن (14%) اتادى. ءبىر قىزىعى، جاستاردىڭ كوبى ساپالى ءبىلىم الۋعا جانە ءوزىن-وزى دامىتۋعا جاعداي جاساۋعا ۇمتىلادى، ال ورتا جانە ۇلكەن جاستاعى توپتار وزدەرى مەن بالالارى ءۇشىن مۇمكىندىكتەردىڭ جوقتىعىن ءجيى ايتادى.

سونداي-اق، رەسپوندەنتتەر كوشى-قونعا قاتىستى تومەندەگى سەبەپتەردى اتادى:

• ءوزىن-وزى دامىتۋعا جاقسى جاعداي (13،2%)
• ساپالى ءبىلىم (11،7%)
• ساپالى مەديسينالىق قىزمەت (4،9%)
• كاسىبي ءوسۋ مۇمكىندىگى (4،4%)
• قولايلى ەكولوگيا مەن كليمات (3،8%)
• ساياحاتتاۋ (3،3%)
• ءومىر سۇرۋگە ءقاۋىپسىز جەر (3%)
• تۋىستارعا جاقىن جەرگە كوشۋ (2،6%)
• ورتاسىن كەڭەيتۋ (1،3%)
• بيزنەس دامىتۋ (0،7%)
• تاريحي وتانىنا ورالۋ (0،6%).

رەسمي دەرەكتەرگە سايكەس سوڭعى ەكى جىلدا قازاقستاندا – ەلگە كەلگەن ادام سانى كەتكەندەرگە قاراعاندا كوپ. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، 2024 جىلدىڭ العاشقى ءۇش توقسانىندا قازاقستانعا 20 مىڭنان استام ادام كوشىپ كەلگەن، ال ەلدەن كەتكەندەردىڭ سانى ەكى ەسە از – 10،2 مىڭ ادام.

الايدا كوشى-قوننىڭ وڭ سالدوسى تەك ساندىق كورسەتكىشتەردى عانا كورسەتەدى، ساپالىق كورسەتكىشتەردى ەسكەرمەيدى. كوشى-قون پروسەستەرىن تالداۋداعى نەگىزگى ينديكاتور ميگرانتتاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى مەن كاسىبي بىلىكتىلىگى.

ەلدەن كەتكەندەردىڭ اراسىندا سۇرانىسقا يە تەحنيكالىق ماماندىق يەلەرى (1،2 مىڭ ادام)، ەكونوميستەر (589 ادام)، پەداگوگتار (385 ادام)، ساۋلەتشىلەر مەن قۇرىلىسشىلار (261 ادام)، سونداي-اق زاڭگەرلەر (170 ادام) ۇلەسى كوپ.

رەسمي دەرەكتەرگە قاراماستان، DEMOSCOPE ساۋالناماسىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا، رەسپوندەنتتەردىڭ جارتىسىنا جۋىعى (45،9%) سوڭعى 2-3 جىلدا تانىستارى، دوستارى نەمەسە ارىپتەستەرىنىڭ شەتەلگە ءبىرجولا كوشىپ كەتكەنىن ايتتى.