ماجىلىستە قازاقستانداعى كولىك جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ قۇقىعىن قورعاۋعا باعىتتالعان باستاما كوتەرىلدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
«اۋىل» حالىقتىق-دەموكراتيالىق پاتريوتتىق پارتياسىنىڭ فراكسياسىنا ق ر اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنىڭ 608-بابىنا قاتىستى حالىقتان كوپتەگەن شاعىمدار تۇسكەن. بۇل باپقا سايكەس، الكوگولدىك، ەسىرتكىلىك نەمەسە توكسيكومانيالىق ماساڭ كۇيدە كولىك باسقارعانى ءۇشىن نەمەسە كولىكتى ماس ادامعا بەرگەنى ءۇشىن ازاماتتار 15 تاۋلىككە اكىمشىلىك قاماۋعا الىنىپ، 7 جىلعا كولىك قۇرالىن باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلادى.
الايدا قازاقستاندىقتار اتالعان باپتىڭ قازىرگى رەداكسياسى ءبىرقاتار الەۋمەتتىك جانە قۇقىقتىق پروبلەمالار تۋدىرىپ وتىرعانىن العا تارتادى.
حالىقتىڭ باستى شاعىمدارى قانداي؟
- جەتى جىلعا كولىك جۇرگىزۋ قۇقىعىنان ايىرۋ - الەمدەگى ەڭ قاتاڭ جازالاردىڭ ءبىرى. بۇل جازا قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ اۋىرلىعىن ەسكەرمەيدى (مىسالى، جول-كولىك وقيعاسىنىڭ بولماۋى نەمەسە قانداعى الكوگولدىڭ تومەن دەڭگەيى).
- زاڭ بۇزۋشىلىقتىڭ دارەجەسى ەسكەرمەيتىن جۇيە. اكىمشىلىك سوتتار 608-باپ بويىنشا ىستەردى كوبىنە فورمالدى تۇردە قارايدى. نەگىزگى دالەل - مەديسينالىق قورىتىندى عانا.
- كاسىبي جۇرگىزۋشىلەر ءۇشىن اۋىر سوققى. بۋلدوزەريستەر، كران جۇرگىزۋشىلەر، تاكسي جۇرگىزۋشىلەرى مەن كۋرەرلەر - كولىك جۇرگىزۋ ارقىلى كۇنكورىسىن تاۋىپ وتىرعان ازاماتتار تابىس كوزىنەن ايرىلىپ، وتباسىلارى قارجىلىق قيىندىققا تاپ بولۋدا. ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، ەلىمىزدە 500 مىڭعا جۋىق ادام تاكسي جانە جەتكىزۋ قىزمەتتەرىندە جۇمىس ىستەيدى.
- جازانىڭ شامادان تىس قاتالدىعى جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن تۋدىرادى.جۇرگىزۋشىلەر تاراپىنان پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ تەرىس ارەكەتتەرىنە قاتىستى شاعىمدار ءجيى تۇسۋدە.
- ماساڭدىق دەڭگەيىن انىقتاۋ ادىستەرىنە سەنىمسىزدىك. الكوگول مەن ەسىرتكى زاتتارىن انىقتاۋ تەستىلەرىندە قاتەلىكتەر كەتۋى مۇمكىن.
ستاتيستيكا نە دەيدى؟
ق ر ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە قاراستى اكىمشىلىك پوليسيا كوميتەتىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، اتالعان باپتىڭ جاڭا رەداكسياسى قابىلدانعالى بەرى 200 مىڭنان استام ادام جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعان. ال 2022-2024 جىلدارى ەلىمىزدە 62 317 جول-كولىك وقيعاسى تىركەلسە، ونىڭ 1 266-سى ماساڭ كۇيدە جاسالعان.
حالىقارالىق تاجىريبە قانداي؟
«اۋىل» پارتياسى حالىقارالىق تاجىريبەنى زەردەلەپ، ءبىرقاتار قىزىقتى سالىستىرۋلاردى ۇسىندى:
- گەرمانيا: 0،5 پروميللەگە دەيىن - ايىپپۇل، 0،5-1،1‰ - ايىپپۇل جانە ۋاقىتشا قۇقىقتان ايىرۋ، 1،1‰-دەن جوعارى - قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك.
- فرانسيا: 0،5‰ اسسا - 3 جىلعا دەيىن ۋاقىتشا قۇقىقتان ايىرۋ (جكو بولسا نەمەسە تەستتەن باس تارتسا - جازا كۇشەيەدى).
- اقش: جازالار ايماققا بايلانىستى، ءبىراق قۇقىقتان ايىرۋ مەرزىمى سيرەك 3-5 جىلدان اسادى.
- رەسەي: العاشقى بۇزۋشىلىق ءۇشىن 1،5-2 جىلعا قۇقىقتان ايىرۋ.
"اۋىل" پارتياسىنىڭ ۇسىنىستارى:
- ىشكى ىستەر مينيسترلىگى قازىرگى قولدانىستاعى 15 تاۋلىككە قاماۋ جانە 7 جىلعا قۇقىقتان ايىرۋ شارالارىن ساقتاۋ قاجەتتىلىگى بويىنشا ارگۋمەنتتى تالداۋ ۇسىنسىن.
- الكوگول جانە ەسىرتكى زاتتارىن انىقتاۋ بويىنشا ءبىرىزدى ەرەجەلەر ازىرلەسىن. تالداۋدى وتكىزەتىن زەرتحانانى تاڭداۋ قۇقىعى مەن قايتا تەكسەرۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلسىن.
- جول ەرەجەلەرىن بۇزۋدىڭ الدىن الۋعا باعىتتالعان ءتيىمدى پروفيلاكتيكالىق شارالاردى ۇسىنسىن.
