قازاقستان ۇكىمەتى قاراشىعاناقتاعى گاز وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسىن ۋاقىتشا توقتاتۋعا شەشىم قابىلدادى. وعان بيلىك پەن حالىقارالىق ينۆەستورلار Shell جانە Eni كومپانيالارى اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىك سەبەپ بولدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
Upstream باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، 17 مامىر كۇنى قازاقستاننىڭ PSA اگەنتتىگى («قاراشىعاناق» جوباسىنا جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگان) Shell جانە Eni كومپانيالارىنا گاز وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسىن دەرەۋ توقتاتۋدى تاپسىرعان.
Shell مەن Eni – قاراشىعاناق جوباسىن باسقاراتىن Karachaganak Petroleum Operating (KPO) كونسورسيۋمىنىڭ نەگىزگى اكسيونەرلەرى. بۇل كونسورسيۋمنىڭ قۇرامىندا، سونداي-اق، قازاقستاندىق «قازمۇنايگاز»، امەريكالىق Chevron جانە رەسەيلىك «لۋكويل» بار.
جوسپار بويىنشا KPO قۇنى 3،5 ملرد دوللار تۇراتىن گاز وڭدەۋ زاۋىتىن تۇرعىزۋى ءتيىس ەدى. زاۋىتتىڭ قۋاتى جىلىنا 4 ملرد تەكشە مەتر گاز وڭدەۋگە ەسەپتەلگەن. الايدا جوبانىڭ جالپى قۇنى مەن ىسكە قوسىلۋ مەرزىمىنە قاتىستى داۋ-دامايلار قازاقستان ۇكىمەتى مەن باتىستىق مۇناي الپاۋىتتارى اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىكتى تەرەڭدەتە تۇسكەن.
2024 جىلدىڭ شىلدە ايىندا سول كەزدەگى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى الماسادام ساتقالييەۆ زاۋىت قۇرىلىسى وپەراتوردىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن جۇزەگە اساتىنىن مالىمدەگەن بولاتىن. دەگەنمەن سودان بەرى جوباعا قاتىستى ايتارلىقتاي ىلگەرىلەۋ بايقالمادى. بيىلعى ناۋرىزدا KPO ينجەنەرلىك دايىندىق جۇمىستارىنا كىرىسكەنىن جاريالادى.
قازىرگى تاڭدا قاراشىعاناق گازىن ساتىپ الۋشى نەگىزگى تۇتىنۋشى – رەسەيدىڭ ورىنبور گاز وڭدەۋ زاۋىتى. KPO قاراشىعاناقتان جىلىنا شامامەن 9 ملرد تەكشە مەتر گازدى ورىنبورعا جەتكىزىپ، ول جاقتان وڭدەلگەن كۇيىندە قازاقستانعا قايتارىلادى دا، ىشكى نارىقتا ساتىلادى.
KPO الداعى ۋاقىتتا قاراشىعاناقتاعى گاز ءوندىرۋ كولەمىن جىلىنا 9 ملرد-تان 13 ملرد تەكشە مەترگە دەيىن ارتتىرۋدى كوزدەگەن. وسىدان تۋىندايتىن قوسىمشا 4 ملرد تەكشە مەتر گازدى وڭدەۋ مىندەتى جاڭا زاۋىتقا جۇكتەلۋى ءتيىس بولاتىن.
الايدا زاۋىتتىڭ ىسكە قوسىلۋ مەرزىمى 2028 جىلدان 2030 جىلعا اۋىسىپ كەتكەندىكتەن، قازاقستان بيلىگى بۇل جوبانى شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ كومەگىنسىز ءوز كۇشىمەن جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەسىن قاراستىرا باستادى.
Upstream باسىلىمى جاريالاعان دەرەككە سايكەس، PSA اگەنتتىگى KPO-عا جولداعان حاتىندا: «اكسيونەرلەر جوبا جۇمىستارىن باسقارۋ ءۇشىن قۇرىلعان بىرلەسكەن جۇمىس توبىن تاراتۋلارى قاجەت»، – دەپ جازعان.
بۇل حات Shell كومپانياسىنىڭ قازاقستان پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆپەن كەزدەسۋىنەن ەكى كۇن بۇرىن جولدانعان. كەزدەسۋ بارىسىندا ەكى تاراپ قۇرىلىس قارقىنىن جەدەلدەتۋ مۇمكىندىگىن تالقىلاعان ەدى.
ايتا كەتەلىك، قازاقستان بيلىگى مەن قاراشىعاناق اكسيونەرلەرى اراسىندا بۇرىننان بەرى سوزىلىپ كەلە جاتقان اربيتراجدىق داۋ بار.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن Eni رەسەيدەگى وكىلدىگىنىڭ جۇمىسىن توقتاتقانىن حابارلاعان ەدىك.
ينتەرفاكس-قازاقستان اگەنتتىگى 2000 جىلدان باستاپ ماسكەۋدە جۇمىس ىستەپ كەلگەن بۇل وكىلدىكتىڭ جۇمىسى 5 ماۋسىمنان باستاپ توقتاتىلدى، دەپ حابارلايدى شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالار وكىلدىكتەرىن اككرەديتتەۋ تۋرالى مەملەكەتتىك تىزىلىمىنە سىلتەمە جاساپ.
