قاباتوۆتىڭ زەلەنسكييدەن نەسى كەم؟

Dalanews 12 ءساۋ. 2019 02:56 1115

رەسەيگە باس ۇرماي، دەربەس ساياسات جۇرگىزۋگە بەت بۇرعان ۋكراينادا جەكسەنبى كۇنى كەزەكتى پرەزيدەنتتىك سايلاۋ ءوتتى. ساياسي دوداعا قاتىسىپ، باعىن سىناعان 30-دان استام ۇمىتكەرلەردىڭ اراسىندا تورت-بەس ساياساتكەر ءوزارا كۇش سىناسقانى بەلگىلى. العاشقى كەزەڭدە ەشقانداي كانديدات سايلاۋشىلاردىڭ تەڭ جارتىسىنىڭ داۋىسىنا يە بولماعان سوڭ، ءۇش اپتادان كەيىن پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى تۋرى وتپەكشى. ەكىنشى كەزەڭدە 30،23 پايىز داۋىس جيناپ، توپ باستاعان ۆلاديمير زەلەنسكيي مەن سايلاۋشىلاردىڭ 15،95 پايىز داۋىسىنا يە بولعان ءىس باسىنداعى پرەزيدەنت پەتر پوروشەنكو قاتىساتىن بولادى.    

 

ۋكرايناعا نەگە قىزىعۋعا بولادى؟

پوستكەڭەستىك ەلدەردە ادەتتە، پرەزيدەنت سايلاۋىندا فاۆوريت سانالاتىن ۇمىتكەر العاشقى كەزەڭدە-اق سايلاۋشىلاردىڭ 80 پايىزدان (كەيدە 98 پايىزعا دەيىن جەتەدى) استام داۋىسىنا يە بولىپ، ءبىرىنشى كەزەڭدە توپ جارىپ بيلىك باسىنا كەلەتىن «ءداستۇر» بار ەكەنىن بىلەمىز.

ال دەموكارتيالىق قۇندىلىقتارعا بوي ۇرىپ، باتىس ەلدەرىنە بەت بۇرعان ۋكراينادا پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى تۋرىنىڭ وتۋىنەن بۇل ەلدە سايلاۋدىڭ ءادىل وتكەنىن ايقىندايتىن باستى بەلگى دەپ اتاۋعا بولادى. بۇل – ۋكراينادا وتكەن سايلاۋدىڭ كوپ ەرەكشەلىگىنىڭ ءبىرى.

بۇگىندە كرەملدىڭ سويىلىن سوعاتىن پروپاگانديستەر پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭگە سوزىلۋىن «ۋكراينادا ساياسي اۋىزبىرلىكتىڭ جوقتىعىنىڭ بەلگىسى» دەپ سىناپ-مىنەپ جاتىر.

بىزدىڭشە، بۇل جەردە ەل بىرلىگىنەن ايىرىلىپ، حالىق ەكىگە جارىلدى دەپ دابىرا كوتەرەتىندەي ەشتەڭە جوق.

قايتا پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ قورىتىندىسى ەكىنشى كەزەڭدە شەشىلۋى بۇل دەموكارتياسى دامىعان، اشىق قوعام قۇرعان باتىس ەلدەرىنە ءتان قۇبىلىس.

بىلە بىلسەڭىز، قارىشتاپ دامىعان فرانسيا مەن گەرمانيادا مەملەكەت باسشىلارىن سايلاۋ پروسەسى ەكىنشى تۋرعا دەيىن سوزىلۋى ادەپكى دۇنيە بولىپ سانالدى.

سول كەزدە «فرانسۋزدار مەن نەمىستەر بىرلىگىنەن ايىرىلدى، مەملەكەتكە ءقاۋىپ ءتوندى» دەپ ەشكىم شالا ءبۇلىنىپ، شالشىققا قۇلامايدى. وسى ولشەممەن الىپ قاراساق، ۋكراينادا پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭگە اياق باسۋىنان ەلدە ساياسي ءپليۋراليزمنىڭ قالىپتاسقانىن كورسەتەدى.

بۇل ءۇشىن ۋكراينانى سىناعاننان گورى، قىزىعۋشىلىقپەن قاراعان ءجون.

سول سەبەپتى پرەزيدەنتتىك سايلاۋ قاشان وتەدى ەكەن دەپ ەلەڭ-الاڭ كۇي كەشىپ وتىرعان قازاق ەلىنە دە پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭگە دەيىن ۇلاسۋىن ءناسىپ ەتسىن دەپ تىلەۋگە بولادى.

 

تيموشەنكونىڭ ساتسىزدىگى جايىندا بىرەر ءسوز

ەندىگى كەزەكتە ۋكرايناداعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا قايتا ورالساق. ساياسي ساراپشىلار مەن الەۋمەتتانۋشىلار ساياسي ناۋقان بارىسىندا ءىس باسىنداعى پرەزيدەنت پەتر پوروشەنكونىڭ ەكىنشى تۋرعا وتىپ-وتپەۋى جايىندا كۇماندى ويلارىن ورتاعا سالعان ەدى. ويتكەنى سايلاۋ ەلەكتوراتتىق  تۇرعىدان تازا وتكەن جاعدايدا ەكىنشى كەزەڭگە ۆلاديمير زەلەنسكيي مەن يۋليا تيموشەنكو شىعاتىنى جايىندا بولجامدار ايتىلعان ەدى.

ءيا، ۋكرايناداعى قىزعىلت-سارى ريەۆوليۋسيادان بەرى ساياسي كۇرەستىڭ الدىڭعى شەبىندە كەلە جاتقان يۋليا تيموشەنكو پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ەكىنشى كەزەڭگە وتەتىن لايىقتى كانديدات ەدى. وكىنىشكە وراي، باتكيۆششينانىڭ كوشباسشىسى پەتر پوروشەنكوعا 2-3 پايىز داۋىس (تيموشەنكو 13،39 پايىز) ايىرماسىمەن ەسە جىبەرىپ قويدى.

 

ەكى سەبەپ...

وسى رەتتە يۋليا تيموشەنكونىڭ ەكىنشى كەزەڭگە وتە الماۋىنا اسەر ەتكەن تاعى ەكى سەبەپتى ايتا كەتكەندى ءجون دەپ سانايمىز.

ءبىرىنشى كەزەكتە ۋكراينانىڭ بەلگىلى ساياسي تەحنولوگى سەرگەي گايداي يۋليا تيموشەنكونىڭ باستى قاتەلىگى سايلاۋ شتابىن دۇرىس ۇيىمداستىرماعان سوڭ ەكىنشى تۋرعا وتپەي قالعانى جايىندا ءوز پىكىرىن ورتاعا سالدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، ۋكراينادا ۇلكەن ساياسي كۇشكە يە ساياساتكەردىڭ سايلاۋ شتابىنداعى بىلىكتى ماماندارعا ءتيىستى دەڭگەيدە ەركىندىك بەرمەي، ءبارىن ءوز باقىلاۋىندا ۇستاپ، ساياسي تەحنولوگتاردى قۇلاشىن جازىپ جۇمىس ىستەۋىنە مۇمكىندىك تۋعىزباعان.

ءيا، س.گايدايدىڭ ءسوزىنىڭ جانى بار. يۋ.تيموشەنكو كوپ جاعدايدا ساياسي شەشىمدى ءوزى قابىلداپ، اينالاسىنداعى جاقتاستارىنىڭ ءوز قالاۋىمەن جۇرگەنىن قالايتىنى بايقالىپ تۇرادى.

بۇل رەتتە ساياسي كۇرەس بارىسىندا تالاي رەت ساتقىندىقتىڭ قۇربانى بولعان، ءتىپتى ۆيكتور يانۋكوۆيچ بيلىك قۇرعان تۇستا اباقتىعا دا قامالعان اككى ساياساتكەردىڭ ەكى شوقىپ، ءبىر قاراۋعا ادەتتەنگەنىن تۇسىنۋگە بولادى. دەگەنمەن دە ول ءوزىنىڭ ساقتىق شاراسى بۇل سايلاۋدا وپىق جەگىزەدى دەپ ويلاماسا كەرەك.

يۋليا تيموشەنكونىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋ كەزىندە ەكىنشى تۋرعا وتپەي قالۋىنىڭ تاعى ءبىر سەبەبى بار. وعان داۋىس بەرەتىن ىقتيمال سايلاۋشىلاردىڭ ءبىراز داۋىسىن لەونيد كۋچمانىڭ كەزىندە ۋكراينانىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىن باسقارعان يگور سمەشكونىڭ ساياسي دوداعا ءتۇسىپ، مايدان كەزىندە بەلسەندىلىك تانىتقان ساياساتكەرلەردىڭ داۋىسىنا ورتاقتاسۋىن اتاپ ايتۋعا بولادى.

پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ قارساڭىندا ۋكراينانىڭ شىنايى پاتريوتتارى سانالاتىن يۋليا تيموشەنكو مەن اناتوليي گريسەنكوعا داۋىس بەرەتىن حالىقتىڭ داۋىسىن ءبولۋ ءۇشىن يگور سمەشكونىڭ ساياسي دوداعا ارالاساتىنى جايىندا ءبىراز اڭگىمە ايتىلعان ەدى.

سايلاۋ بارىسىندا سول قاۋەسەتتىڭ شىندىققا اينالعانىنا كوزىمىز جەتتى. ساياسي دودانىڭ ناتيجەسىندە يگور سمەشكو 6،5 پايىز سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسىنا يە بولىپ، تيموشەنكو مەن گريسەنكونىڭ ءبىراز سايلاۋشىلارىنىڭ كوزىن بايلاپ قويدى.

وسىنداي استىرتىن اياقتان شالۋدىڭ سالدارىنان پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ءپوۆاريتى سانالعان يۋليا تيموشەنكونىڭ ارىنداعان ەكپىنىن توقتاتۋدا يگور سمەشكو وزىنە تاپسىرىلعان سپويلەر مىندەتىن ويداعىداي ورىنداپ شىقتى.

 

گوردون سمەشكونى قالاي باپتادى؟

ۋكرايناداعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا ساياسي ۇردىستەردىڭ جاڭا ساپادا جۇرۋىنە مەديا سالاسىنىڭ نەگىز بولعانىنا كوزىمىز جەتە ءتۇستى. ايتالىق، بۇل سايلاۋدا سپويلەر مىندەتىن اتقارعان يگور سمەشكونى حالىققا تانىتىپ، ونىڭ سايلاۋالدى ۇگىت-ناسيحات جۇمىسىن ساۋاتتى جۇرگىزگەن بەلگىلى جۋرناليست دميتريي گوردوننىڭ ىس-ارەكەتى جايىندا ايتپاي كەتۋگە بولماس.

ۋكرايناداعى رەسەيشىل توپتارمەن استىرتىن بايلانىسى بار دەپ سانالاتىن دميتريي گوردوننىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا الەۋمەتتىك جەلىمەن عانا ەلدەگى ساياسي ۇردىستەرگە قالاي ىقپال ەتۋگە بولاتىنىن پاش ەتتى.

ءيا، بۇل جەردە ونىڭ ىس-ارەكەتىنە ساياسي-مورالدىق تۇرعىدان باعانى ۋكرايندىقتار وزدەرى بەرە جاتار. ال ونىڭ مەديا سالاسىنىڭ بىلىكتى مامانى رەتىندە قاراپايىم حالىق جىعا تانىمايتىن يگور سمەشكونى سۇيرەپ العا شىعارىپ، سايلاۋشىلاردىڭ 6 پايىزدان استام داۋىسىنا قول جەتكىزۋىنە جول اشۋىن ۇلكەن ەڭبەك دەپ باعالاۋعا بولادى.

بۇل رەتتە دميتريي گوردون رەسەيشىل كۇشتەردىڭ جەتەكشىسى ۆيكتور مەدۆەدچۋكقا تيەسىلى 112 تەلەارناسى مەن ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى كانالدارى مەن پاراقشالارىن وتە شەبەر پايدالاندى.

وسىلايشا، ءبىر عانا ءجۋرناليستىڭ ساۋاتتى ارەكەتى جۇرت نازارىنان تىسقارى جۇرگەن ساياساتكەرگە ۇلكەن ساياساتتا داڭعىل جول اشىپ بەردى.

ەندىگى جەردە يگور سمەشكو ءوزىنىڭ ساياسي پارتياسىن قۇرىپ، كۇزدە وتەتىن پارلامەنت سايلاۋىنا قاتىسۋىنا كارت-بلانش الدى. ول بۇل ءۇشىن جۋرناليست دميتريي گوردونعا العىس ايتۋى ءتيىس.

وسىلايشا، يگور سمەشكو كۇتپەگەن جەردەن اجەپتاۋىر سايلاۋشىلاردىڭ قولداۋىنا يە بولىپ، يۋليا تيموشەنكو مەن اناتوليي گريسەنكونى جەرگە قاراتىپ كەتتى.

 

تيموشەنكونى نە كۇتىپ تۇر؟

جالپى، بۇل سايلاۋدا ءىس باسىنداعى پرەزيدەنتتىڭ جاقتاستارىنان باستاپ، ۋكرايناداعى رەسەيشىل توپتار تيموشەنكوعا بارىنشا شابۋىلداپ باقتى. بۇل رەتتە ءسوزىمىز دالەلدى بولۋى ءۇشىن سايلاۋعا پەتر پوروشەنكونىڭ جاقتاستارى يۋريي تيموشەنكو دەگەن ۇلكەن ساياساتقا ارالاسپاعان بىرەۋدى سايلاۋعا قاتىستىرىپ، لاس ارەكەتكە بارعانىن ايتساق تا جەتىپ جاتىر.

ءوزىنىڭ قايسارلىعىمەن ايداي الەمگە تانىلعان يۋليا تيموشەنكو سايلاۋدا جەڭىلىس تاپتىم دەپ ساياسي امبيسياسىنان باس تارتقان جوق.

ول الداعى ۋاقىتتا ءوزى جەتەكشىلىك جاسايتىن باتكيۆششينامەن پارلامەنت سايلاۋىنا قاتىسىپ، كوپتەگەن مانداتقا قول جەتكىزۋگە كۇش سالاتىنى بەلگىلى. تيموشەنكو ۋكراينانى پرەزيدەنتتىڭ باسقارۋ جۇيەسىنەن پارلامەنتتىك باسقارۋ جۇيەسىنە اۋىستىرۋ تۋرالى ويىنان قايتپايتىنى انىق. الداعى ۋاقىتتا ول ۆلاديمير زەلەنسكييگە قولداۋ كورسەتىپ، ءوزىن اياقتان شالعان پەتر پوروشەنكوعا قارسى ارەكەت ەتەتىن بولسا، ول ۋكراينانى پارلامەنتتىك باسقارۋ جۇيەسىندەگى ەلگە اينالدىراتىن مۇمكىندىككە يە بولۋى مۇمكىن.

 

پوروشەنكونىڭ مۇشكىل ءحالى حاقىندا...

ەندى ەكىنشى تۋرعا ارەڭ اياق ىلىكتىرگەن ءىس باسىنداعى پرەزيدەنت پەتر پوروشەنكو جايىندا وي قوزعاساق. ۋكرايناداعى مايداننان كەيىن بيلىك باسىنا كەلگەن پوروشەنكو پرەزيدەنت بولىپ سايلانعاندا دونباسس پەن لۋگانسكىدەگى سوعىستى توقتاتىپ، رەسەي اننەكسيالاپ العان قىرىمدى از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە كەرى قايتارام دەپ ۋادە بەرگەن-دى. وكىنىشكە وراي، پوروشەنكو حالىققا بەرگەن باستى ۋادەسىن ورىنداي العان جوق.

ول بيلىك قۇرعان بەس جىلدا ۋكراينادا ەكونوميكالىق دامۋ كۇرت تومەندەپ، جەڭ ۇشىنان جالعاسقان جەمقورلىق ارەكەتتەر ءورىس العانى جاسىرىن ەمەس.

ول ءبىر قولىمەن رەسەيگە قارسى سوعىسسا، ەكىنشى قولىمەن اگرەسسورمەن بيزنەس جاساپ، ەلدى ەكىۇداي كۇيگە ءتۇسىردى.

سوڭعى «ۋكرقورعانىسوندىرىس» مەملەكەتتىك كونسەرنى اينالاسىنداعى داۋ دا پوروشەنكوعا اۋىر سوققى بولىپ ءتيدى.

بۇدان باسقا، ەنەرگورەسۋرستاردىڭ باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى قاراپايىم حالىقتىڭ تۇرمىس جاعدايىنا كەرى اسەر ەتتى.

پوروشەنكونىڭ پانامگەيت داۋىندا اتى اتالۋى، ەلىندە سوعىس بولىپ جاتقاندا مالديۆ ارالدارىندا جۇزدەگەن مىڭ دوللار جۇمساپ، دەمالۋى حالىقتىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزعانى جاسىرىن ەمەس.

سول سەبەپتى پوروشەنكو ەكىنشى رەت پرەزيدەنت بولىپ سايلانۋى ءۇشىن بارلىق امال-تاسىلدەردى ىستەپ باعۋدا. ءبىراق ونىڭ قولعا العان توموس، كەرىش بۇعازىنداعى جانجال، ءتىپتى وتكەن جىلدىڭ اياعىنداعى ۋكراينادا اسكەري جاعدايدى ەنگىزۋى ازىرشە ەشقانداي ناتيجە بەرگەن جوق.

ساياسي ساراپشىلار الداعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى تۋرىندا پوروشەنكو زەلەنسكييمەن اشىق باسەكەگە تۇسەتىن بولسا، ءسوزسىز ۇتىلاتىنىن ايتۋدا. سوندىقتان ەكىنشى تۋردا پوروشەنكو سايلاۋ ناتيجەسىن بۇرمالاۋى بەك مۇمكىن. مۇنىڭ قانشالىقتى راس-وتىرىك ەكەنىنە 21 ءساۋىر كۇنى كوز جەتكىزەتىن بولامىز.

 

حالىققا ساياستكەردەن ارتىستەر جاقىن

پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ العاشقى كەزەڭىندە ۇلكەن ايىرماشىلىقپەن قاتارلاستارىنان قارا ءۇزىپ كەتكەن ۆلاديمير زەلەنسكييدىڭ ارەكەتى ۋكرايندىقتاردان بولەك، پوستكەڭەستىك ەلدەر اراسىندا ەيفوريالىق جاعداي تۋعىزىپ وتىرعانى بەلگىلى.

ەگەر الداعى ۋاقىتتا قازاقستاندا پرەزيدەنتتىك سايلاۋ اشىق ءوتىپ جاتسا، ەلىمىزدەگى وليگارحتار حالىقتىڭ داۋىسىنا يە بولۋى ءۇشىن تۇرسىنبەك قاباتوۆتى سايلاۋعا ءتۇسىرىپ جاتسا، بۇعان ءوز باسىم تاڭعالماس ەدىم.

ويتكەنى پوستكەڭەستىك ەلدەردە حالىق الدىندا ساياساتكەرلەردەن گورى ارتىستەر تانىمال ەكەنى بەلگىلى.

سوندىقتان قازاقستاندا بولاشاقتا بولاتىن سايلاۋلاردا انشى-ارتىستەر ۇمىتكەرلەردىڭ قاتارىندا جۇرسە، ولارعا ۇركە قاراۋدىڭ ءجونى جوق.

سوڭعى ق ر پارلامەنتى سايلاۋىندا «نۇر وتان» پارتياسى قاتارىنا قايرات نۇرتاس، سەرىك ساپييەۆ، ولگا شيشيگينا سىندى تانىمال شوۋ-بيزنەس پەن سپورت جۇلدىزدارىنىڭ قاتىسىپ، از دا بولسا ساياسي دودانىڭ كوركىن قىزدىرعانىن ۇمىتا قويعان جوقپىز.

 

زەلەنسكيي فەنومەنى

ءيا، زەلەنسكيي فەنومەنى نەدە؟ سايلاۋ قارساڭىندا ساياسي ساراپشىلار مەن ساياساتكەرلەر ونىڭ ۇلكەن ساياساتتا ىس-تاجىريبەسىنىڭ جوقتىعىن العا تارتقانىمەن، ونىڭ وسى ءبىر قاسيەتى حالىقتىڭ وزىنە دەگەن سەنىمىن وياتىپ، ايرىقشا قولداۋىنا يە بولدى.

پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ العاشقى ناتيجەسىنەن ۋكراينادا حالىقتىڭ ساياسات ساحناسىندا باياعىدان كەلە جاتقان تۇلعالاردىڭ ابدەن جالىققانىن بايقاۋعا بولادى.

بۇل رەتتە ات جالىن تارتىپ مىنگەلى بەرى ساياساتتىڭ قازانىندا قايناعان پەتر پوروشەنكو ءوزىنىڭ بەسجىلدىق پرەزيدەنتتىك مەرزىمىندە نە ىستەدى؟

حالىقتىڭ الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق احۋالىن جاقسارتاتىنداي كوزبەن كورىپ، قولمەن ۇستايتىنداي ءىس ىستەگەن جوق.

ونىڭ توموس مەن ەۋرووداق ەلدەرىمەن اراداعى ۆيزاسىز بارىس-كەلىسكە قول جەتكىزۋى حالىققا نان بولىپ، رەسەيمەن سوعىستا بالاسى مەرت بولعان انالاردىڭ كوز جاسىن قۇرعاتپايتىنى بەلگىلى.

سول سەبەپتى حالىقتىڭ بۇل سايلاۋدا ۆلاديمير زەلەنسكييگە سەنىم ارتۋىن تۇسىنۋگە بولادى. قازىرگى زاماندا ساياسي مەنەدجمەنت قاتتى دامىعان.

سوندىقتان سايلاۋدا زەلەنسكيي جەڭىسكە جەتىپ جاتسا، «كۆارتال 95» تەاترىندا ەڭبەك ەتەتىن ارتىستەر بيلىك باسىنا كەلىپ، ەلدى تىعىرىققا تىرەيدى دەپ قاۋىپتەنۋدىڭ قاجەتى جوق.

ۆلاديمير زەلەنسكيي ۋكرايناداعى وزگە دە ساياسي كۇشتەرمەن تىزە قوسىپ، ەلدى باسقاراتىن مۇمكىندىگى بار. ەگەر ول ەلدەگى كوررۋپسيامەن شىنايى كۇرەسىپ، رەسەيمەن اراداعى سوعىستى توقتاتۋعا كۇش سالسا، وعان باتىس ەلدەرى قول ۇشىن سوزاتىنى انىق.

سوندىقتان «زەلەنسكيي پرەزيدەنت بولسا، مەملەكەتتىك قۇرىلىمدارعا تاعايىندايتىن كادر تاپپاي قينالادى» دەپ قاۋەسەت تاراتىپ، سايلاۋشىلاردى ەكىۇداي كۇيگە ءتۇسىرۋدىڭ قاجەتى جوق.

ايتالىق، بيلىك باسىندا كەلە جاتقان پوروشەنكو پرەزيدەنت بولىپ سايلانعاننان كەيىن ۇكىمەت قاتارىنا ەۋروپا ەلدەرىنەن مەنەدجەرلەردى شاقىرىپ، مينيستر ەتىپ تاعايىنداعانىن ەستەن شىعارماعان ابزال. مۇنى ۋكرايندىقتار جاقسى بىلەدى. سوندىقتان كادر ماسەلەسى مەن ساياسي ىس-تاجىريبەنى العا تارتىپ، زەلەنسكيي مەن حالىقتىڭ اراسىنا سىنا قاعۋ مۇمكىن ەمەس.

زەلەنسكييدىڭ سايلاۋ ناۋقانى كەزىندە «سلۋگا نارودا» تەلەحيكاياسىنىڭ ماڭىزدى ءرول اتقارعانىن ايرىقشا اتاپ ءوتۋ كەرەك. ونىڭ بۇل ءفيلمى الەمدىك ساياسي تەحنولوگياعا ماڭىزدى ىس-تاجىريبە بولىپ ەنەتىنى ءسوزسىز.

ەگەر پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ ەكىنشى تۋرى ەلەكتاتتى تۇرعىدان تازا وتسە، زەلەنسكييدىڭ ايى وڭىنان تۋۋى ابدەن مۇمكىن.

 

پوروشەنكو VS اۆاكوۆ

ءسوز سوڭىندا ۋكرايناداعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ دەموكراتيالىق تالاپتارعا ساي، ءادىل وتۋىنە قاتىستى بىرەر ءسوز ايتا كەتكەندى ءجون ساناپ وتىرمىز.

زاڭ بويىنشا پرەزيدەنتكە باعىنبايتىن ۋكراينانىڭ ىشكى ىستەر ءمينيسترى ارسەن اۆاكوۆ جۋرناليستەرگە بەرگەن سۇحباتىندا سايلاۋدىڭ ءادىل، دەموكراتيالىق تالاپتارعا ساي ءوتۋى ءۇشىن پوليسيا قىزمەتكەرلەرى بار كۇش-جىگەرىن جۇمسايتىنىن ايتتى.

سوڭعى ۋاقىتتارى ارسەن اۆاكوۆ پەن پەتر پوروشەنكو اراسىنداعى ساياسي كەلىسپەۋشىلىكتەردىڭ ورىن العانىن ەسكەرسەك، سايلاۋ بارىسىندا پوروشەنكونىڭ جاقتاستارىنىڭ سايلاۋ بارىسىندا كوزبوياۋشىلىققا بارماۋىن اۆاكوۆ بارىنشا قامتاماسىز ەتەتىنىن بايقايمىز.

ەگەر پرەزيدەنت سايلاۋىندا پوروشەنكو جەڭىسكە جەتسە، ول ءبىرىنشى كەزەكتە ارسەن اۆاكوۆتى ىشكى ىستەر مينيسترلىگى قىزمەتىنەن الىپ، ونىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعاۋعا دەيىن بارۋى ىقتيمال.

جاعدايدىڭ بۇلايشا ءوربىپ كەتۋى مۇمكىن ەكەنىن جاقسى بىلەتىن اۆاكوۆ  پوروشەنكو جاقتاستارىنىڭ زاڭسىزدىققا بارماۋىن كىرپىك قاقپاي قاداعالايدى.

وسىنداي جاعدايلاردى ەسەپكە الساق، ۋكرايناداعى سايلاۋدىڭ وتە تارتىستى ءوتىپ جاتقانىن باعامداۋعا بولادى. ساياسي كۇرەس، پىكىر الۋاندىعى ول ەلدە ازاماتتىق قوعامنىڭ قالىپتاسىپ، دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردىڭ نىعايۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىنىن ەسكەرسەك، بۇل سايلاۋ ۋكراينا تاريحىندا ايرىقشا مانگە يە ساياسي وقيعا رەتىندە قالايىن دەپ تۇر. سوندىقتان ۋكراينا حالقىنىڭ بۇل ساياسي ناۋقاننان ابىرويمەن شىعۋىنا تىلەكتەسپىز.

نۇرلان جۇماحان،  ساراپشى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار