"پۋتين مەن نازاربايەۆ ءبىر ارەكەتتەرگە بارۋى مۇمكىن، ونى جوققا شىعارماۋ كەرەك" - دەپۋتات جاڭبىرشين

ساعىنىش سارداروۆا 20 ماۋ. 2025 15:27

ءماجىلىس دەپۋتاتى ەدىل جاڭبىرشين ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ماسكەۋگە ساپارىنا قاتىستى اشىق پىكىر ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

دەپۋتات ەلدە رەفورمالار جۇرگىزۋگە كىم قارسى بولىپ وتىرعانىن ايتتى.

"مۇنىڭ ارتىندا قارجىلىق توپتار تۇر. ءبىز ءادىل، جاڭا قازاقستان ورناتامىز دەپ كەلدىك قوي. پرەزيدەنتتىڭ ءوزىنىڭ دە قاڭتاردان كەيىن ايتقان ءسوزى بار. مەنىڭ ءالى كۇنگە دەيىن جادىمدا. ماڭعىستاۋداعى حالىقتى سول سوزبەن توقتاتتىق، سول سوزگە كوندىردىك. "مەن ءبارىن جوندەيمىن، مەن ءبارىن وزگەرتەمىن" دەدى توقايەۆ مىرزا 5 قاڭتار كۇنى. جىگىتتەرگە "پرەزيدەنت ايتىپ جاتىر، ەندى ەل جوندەلەدى، الاڭنان كەتىڭدەر" دەدىك. سول سوزگە سەنىپ پارلامەنتكە كەلدىك. سول سوزگە سەنەمىز، سونى جۇرگىزەمىز. ول كەزدە پارلامەنتتە بولدىم. ەلدىڭ ورتاسىندا جۇردىك.

ءبىراق ءۇش جىل ءوتتى سول قارجىلىق توپتار ءبىزدىڭ ساياساتقا دا، كادر ماسەلەسىنە دە ارالاسىپ وتىر. رەفورمانىڭ ءبارىن جۇرگىزۋگە كەدەرگى جاساپ وتىر. سوندىقتان زاڭدى وزگەرتەمىز، ءبارىن رەتتەيمىز دەپ كۇشىمىزدى سالىپ جاتىرمىز. حالىقتىڭ يگىلىگىنە، مەملەكەتتىڭ مۇددەسىنە قاجەت ماسەلەلەر كوتەرگەن كەزدە شابۋىلدار باستالادى. سەبەبى وزدەرىنىڭ ماي شەلپەكتەرىنەن ايىرىلىپ قالادى. بولىسكىسى كەلمەيدى، باياعىشا توناي بەرگىسى، وركەش مايدى جەي بەرگىسى كەلەدى. ولاي بولمايدى. 20 ميلليون حالىقتىڭ جاعدايىن جاساۋعا قازاقستاننىڭ بايلىعى جەتەدى، ءبىراق ونى دۇرىس باسقارۋ، دۇرىس جۇمىس ىستەۋ كەرەك"، - دەدى ول "باپتايمسقا" بەرگەن سۇحباتىندا.

بۇعان دەيىن دەپۋتات ابزال قۇسپان قازاقستاننىڭ پايدالى قازبالارىن يگەرۋ ساياساتىنا قاتىستى "بىلتىردان بەرى تيمۋر اديلوۆ باستاعان ۇكىمەتتەگى لوببيستەرمەن قىزۋ ايتىس-تارتىس جاعدايىندامىز. ءقاۋىپ ءالى سەيىلگەن جوق" دەدى. ەدىل جاڭبىرشين وسى كۇرەس تۋراسىندا ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى.

"ءبىزدىڭ بۇكىل قازبا بايلىعىمىزدى اشىق-شاشىق تاستاعىسى كەلەتىن سونداي ادامدار (بار - ەسك.). "ينۆەستور كەلۋى كەرەك، وعان جاعداي جاساۋىمىز كەرەك" دەيدى. ينۆەستور كەلسىن، ءبىز وعان قارسى ەمەسپىز، ءبىراق مەملەكەت دەگەن مۇددە بار عوي.

...لوببيستەر 2018 جىلى جەر قويناۋى تۋرالى كودەكستى وزگەرتكەن. ول جەردەن كەشەندى جانە راسيونالدى قازبا بايلىقتاردى يگەرۋ دەگەن ماسەلەنى الىپ تاستايدى. ەكىنشىدەن، بۇكىل قازبا بايلىق مەملەكەتتىڭ ەسەبىندە تۇرادى، سەبەبى ستراتەگيالىق، مەملەكەتتىك رەسۋرس: التىن، كۇمىس، مىس، مىرىش - ءبارى. بۇلار الادى دا 2024 جىلى "پايدالى قازبا قورى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانى جوق قىلامىز" دەيدى. ول سول ارقىلى بەكىتىلەدى. CRIRSCO دەگەن حالىقارالىق ستاندارتقا وتەمىز دەيدى، ول - ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىم. دەپۋتاتتاردىڭ ۇستانىمى: مەملەكەتتىك باقىلاۋدى الەمدىك تاجىريبەگە قاراپ وتىرىپ قالدىرامىز، ءيا، جاڭعىرتۋ كەرەك، سىبايلاس جەمقورلىق ءقاۋپىن ازايتۋ قاجەت. ەكىنشى ماسەلە CRIRSCO-نى ءارى قاراي دامىتۋىمىز كەرەك. KazRC دەگەن ستاندارتىن كىرگىزگەن. ونى ەنگىزگەندەگى ماقساتى نە؟ بىزدەگى باي كەن ورىندارىن الىپ كەتىپ، كەدەي كەن ورىندارىن قالدىرىپ كەتكىسى كەلەدى"، - دەدى جاڭبىرشين.

ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ ايتۋىنشا، ۇكىمەتتە دە، پارلامەنتتە دە ەكى جاقتا جۇرەتىندەر، ساتقىندار بار.

"مەملەكەتتىڭ دامۋىنا مۇددەلى، پرەزيدەنتتىڭ جاساپ وتىرعان رەفورمالارىن قولداعىسى كەلەتىن ادام - ءبىزدىڭ بارريكادا جاعىنداعى ادام. ال وعان كەدەرگى كەلتىرەتىننىڭ ءبارى بارريكادانىڭ ەكىنشى جاعىندا دەپ ەسەپتەيمىن. ادام ءبىر جاقتى تاڭداۋى كەرەك. ەكى ورىندىقتا وتىرماۋى كەرەك، ەكى ورىندىقتا وتىرعان ادام - وتە ساتقىن ادام. وندايلار ۇكىمەتتە دە، پارلامەنتتە دە بار، بىرەسە مىنا جاققا شىعادى، بىرەسە مىنا جاققا شىعادى، ەكى ورتادا جۇگىرىپ ءجۇر. سەن انىقتا، نە پرەزيدەنت توقايەۆپەن بىرگە بول، سونىڭ رەفورماسىن سوڭىنا دەيىن قولدا، نە مىنا جاققا شىق. قايسى جەڭەدى دەپ تۇرعان - ەڭ ءقاۋىپتى ادام. سەبەبى جاۋ ەكەنىن بىلمەيسىڭ. كەز كەلگەن ۋاقىتتا ارتىڭنان پىشاق سالىپ كەتەدى"، - دەدى ول.

سونداي-اق، دەپۋتات جۋىردا ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ كرەملگە بارۋىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى.

"ول - زەينەتكەر، قايدا بارامىن، كىممەن كەزدەسەمىن دەيدى - جەكە شارۋاسى. ارالارىندا بولعان جوقپىز، سۋرەتىن كوردىك، بارعانى شىن. ءارتۇرلى ماسەلە تالقىلانۋى مۇمكىن، اقساقالدىڭ پۋتينمەن نە اڭگىمە ايتىپ جۇرگەنىن بىلمەيمىز. ءبىراق، مەنىڭ ويىمشا، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى بار، ارنايى ورگاندار بار، پرەزيدەنتتىڭ ۇستانىمى بار، بارىنە دە ساق بولۋىمىز كەرەك. ول كىسىگە بارما دەپ تە ايتا المايدى، كونستيتۋسيالىق قۇقىعى عوي. سوندىقتان ولار ءبىر ارەكەتتەرگە بارۋى مۇمكىن، ونى جوققا شىعارماۋ كەرەك. ول كىسى بارىپ، توڭكەرىس ۇيىمداستىرىپ ءجۇر دەۋدەن اۋلاقپىن. وعان بارا قويمايتىن شىعار، جاسى دا ءبىرازعا كەلدى عوي. ءبىراق قانشا دەگەنمەن ساق بولۋىمىز كەرەك. "جاۋ جوق دەمە، جار استىندا، ءبورى جوق دەمە، بورىك استىندا" دەگەن قازاقتىڭ ءسوزى بار. بارسىن، بارماسىن، ءبىز ساق بولۋىمىز كەرەك"، - دەدى ول.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار