"Pýtın men Nazarbaev bir áreketterge barýy múmkin, ony joqqa shyǵarmaý kerek" - depýtat Jańbyrshın

Saǵynysh Sardarova 20 maý. 2025 15:27

Májilis depýtaty Edil Jańbyrshın eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń Máskeýge saparyna qatysty ashyq pikir bildirdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Depýtat elde reformalar júrgizýge kim qarsy bolyp otyrǵanyn aıtty.

"Munyń artynda qarjylyq toptar tur. Biz Ádil, Jańa Qazaqstan ornatamyz dep keldik qoı. Prezıdenttiń óziniń de Qańtardan keıin aıtqan sózi bar. Meniń áli kúnge deıin jadymda. Mańǵystaýdaǵy halyqty sol sózben toqtattyq, sol sózge kóndirdik. "Men bárin jóndeımin, men bárin ózgertemin" dedi Toqaev myrza 5 qańtar kúni. Jigitterge "Prezıdent aıtyp jatyr, endi el jóndeledi, alańnan ketińder" dedik. Sol sózge senip Parlamentke keldik. Sol sózge senemiz, sony júrgizemiz. Ol kezde Parlamentte boldym. Eldiń ortasynda júrdik.

Biraq úsh jyl ótti sol qarjylyq toptar bizdiń saıasatqa da, kadr máselesine de aralasyp otyr. Reformanyń bárin júrgizýge kedergi jasap otyr. Sondyqtan zańdy ózgertemiz, bárin retteımiz dep kúshimizdi salyp jatyrmyz. Halyqtyń ıgiligine, memlekettiń múddesine qajet máseleler kótergen kezde shabýyldar bastalady. Sebebi ózderiniń maı shelpekterinen aıyrylyp qalady. Bóliskisi kelmeıdi, baıaǵysha tonaı bergisi, órkesh maıdy jeı bergisi keledi. Olaı bolmaıdy. 20 mıllıon halyqtyń jaǵdaıyn jasaýǵa Qazaqstannyń baılyǵy jetedi, biraq ony durys basqarý, durys jumys isteý kerek", - dedi ol "BapTaımsqa" bergen suhbatynda.

Buǵan deıin depýtat Abzal Quspan Qazaqstannyń paıdaly qazbalaryn ıgerý saıasatyna qatysty "byltyrdan beri Tımýr Adılov bastaǵan Úkimettegi lobbıstermen qyzý aıtys-tartys jaǵdaıyndamyz. Qaýip áli seıilgen joq" dedi. Edil Jańbyrshın osy kúres týrasynda óz pikirin bildirdi.

"Bizdiń búkil qazba baılyǵymyzdy ashyq-shashyq tastaǵysy keletin sondaı adamdar (bar - esk.). "Investor kelýi kerek, oǵan jaǵdaı jasaýymyz kerek" deıdi. Investor kelsin, biz oǵan qarsy emespiz, biraq memleket degen múdde bar ǵoı.

...Lobbıster 2018 jyly jer qoınaýy týraly kodeksti ózgertken. Ol jerden keshendi jáne rasıonaldy qazba baılyqtardy ıgerý degen máseleni alyp tastaıdy. Ekinshiden, búkil qazba baılyq memlekettiń esebinde turady, sebebi strategıalyq, memlekettik resýrs: altyn, kúmis, mys, myrysh - bári. Bular alady da 2024 jyly "Paıdaly qazba qory jónindegi memlekettik komısıany joq qylamyz" deıdi. Ol sol arqyly bekitiledi. CRIRSCO degen halyqaralyq standartqa ótemiz deıdi, ol - úkimettik emes uıym. Depýtattardyń ustanymy: memlekettik baqylaýdy álemdik tájirıbege qarap otyryp qaldyramyz, ıá, jańǵyrtý kerek, sybaılas jemqorlyq qaýpin azaıtý qajet. Ekinshi másele CRIRSCO-ny ári qaraı damytýymyz kerek. KazRC degen standartyn kirgizgen. Ony engizgendegi maqsaty ne? Bizdegi baı ken oryndaryn alyp ketip, kedeı ken oryndaryn qaldyryp ketkisi keledi", - dedi Jańbyrshın.

Májilis depýtatynyń aıtýynsha, Úkimette de, Parlamentte de eki jaqta júretinder, satqyndar bar.

"Memlekettiń damýyna múddeli, Prezıdenttiń jasap otyrǵan reformalaryn qoldaǵysy keletin adam - bizdiń barıkada jaǵyndaǵy adam. Al oǵan kedergi keltiretinniń bári barıkadanyń ekinshi jaǵynda dep esepteımin. Adam bir jaqty tańdaýy kerek. Eki oryndyqta otyrmaýy kerek, eki oryndyqta otyrǵan adam - óte satqyn adam. Ondaılar Úkimette de, Parlamentte de bar, birese myna jaqqa shyǵady, birese myna jaqqa shyǵady, eki ortada júgirip júr. Sen anyqta, ne Prezıdent Toqaevpen birge bol, sonyń reformasyn sońyna deıin qolda, ne myna jaqqa shyq. Qaısy jeńedi dep turǵan - eń qaýipti adam. Sebebi jaý ekenin bilmeısiń. Kez kelgen ýaqytta artyńnan pyshaq salyp ketedi", - dedi ol.

Sondaı-aq, depýtat jýyrda eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń Kremlge barýyna qatysty pikir bildirdi.

"Ol - zeınetker, qaıda baramyn, kimmen kezdesemin deıdi - jeke sharýasy. Aralarynda bolǵan joqpyz, sýretin kórdik, barǵany shyn. Ártúrli másele talqylanýy múmkin, aqsaqaldyń Pýtınmen ne áńgime aıtyp júrgenin bilmeımiz. Biraq, meniń oıymsha, quqyq qorǵaý organdary bar, arnaıy organdar bar, Prezıdenttiń ustanymy bar, bárine de saq bolýymyz kerek. Ol kisige barma dep te aıta almaıdy, Konstıtýsıalyq quqyǵy ǵoı. Sondyqtan olar bir áreketterge barýy múmkin, ony joqqa shyǵarmaý kerek. Ol kisi baryp, tóńkeris uıymdastyryp júr deýden aýlaqpyn. Oǵan bara qoımaıtyn shyǵar, jasy da birazǵa keldi ǵoı. Biraq qansha degenmen saq bolýymyz kerek. "Jaý joq deme, jar astynda, bóri joq deme, bórik astynda" degen qazaqtyń sózi bar. Barsyn, barmasyn, biz saq bolýymyz kerek", - dedi ol.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar