مەملەكەت باسشىسى الماتىداعى توتەنشە جاعداي كەزىندە ءتيىستى ورگانداردىڭ بۇنداي توتەنشە، شۇعىل جاعدايلاردا ارەكەت ەتۋ مەن حالىقتى قورعاۋ جۇمىستارىن تولىقتاي جۇزەگە اسىرۋعا دايىن ەمەس ەكەندىكتەرىن اشىق ايتتى.
دايىندىقتىڭ جوقتىعى سونىمەن قاتار سەيسميكالىق مونيتورينگ جەلىلەرىنە، توتەنشە جاعدايلار كەزىندە قۇتقارۋشىلاردىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن جابدىقتارمەن جاساقتالماعاندىقتارىنا دا قاتىستى ەكەندىگىنە، قازاقستاندا قۇرىلىس جۇرگىزۋ كەزىندە سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىنىڭ تولىق كەشەندى جۇزەگە اسپايتىندىعىنا دا نازار اۋداردى.
پرەزيدەنت بۇل ساپارىندا دا جەر سىلكىنىسى كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك شارالارىن تۇبەگەيلى قايتا قاراۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى.
ال بۇل ايتىلعاندار 2023 جىلدىڭ 23 اقپانىندا مەملەكەت باسشىسىنا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەسەپ بەرۋ كەزىندە دە ايتىلعان بولاتىن. ول كەزدە پرەزيدەنت الماتى قالاسىنىڭ سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ۇسىنىلعان شارالار مەن بيىلعى جىلدىڭ ەكىنشى جارتىجىلدىعىندا سەيسمواۋديت جۇرگىزۋ جوسپارىن ماقۇلداعان بولاتىن.
الماتى قالاسىندا بولعان جەر سىلكىنىسىنەن كەيىن بۇل شارا مەن تاپسىرمانىڭ ورىندالۋى قاتاڭ باقىلاۋدا بولاتىندىعى، پرەزيدەنتتىڭ نازارىندا ەكەندىگىن كورىپ وتىرمىز.
پرەزيدەنتتىڭ سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەس كەزىندە بىرنەشە تاپسىرما بەردى. ءزىلزالا كەزىندە اقپاراتتاندىرۋ مەن دابىلدىڭ قوسىلۋىنا قاتىستى پىكىرىن ءبىلدىرىپ، ءزىلزالادان كەيىن حالىقتى ءارى قاراي قالاي ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگى تۋرالى اقپاراتتارمەن قامتاماسىز ەتۋ كەرەكتىگىن قاداپ تۇرىپ ايتتى.
– سوندىقتان قۇلاقتاندىرۋ جۇيەسىن قايتا قاراپ، ونى بارىنشا ناقتى قاجەتتىلىككە بەيىمدەۋ قاجەت. تەحنيكالىق قۇرالدار اقپاراتتىڭ ءار ادامعا ۋاقىتىلى جەتۋىن قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىس، – دەدى پرەزيدەنت. سونداي-اق، وسىنداي ساتتەردە حالىق اراسىندا جالعان اقپارات تاراتىپ، دۇربەلەڭ سالاتىندارداردى زاڭعا ساي جازالاۋ كەرەكتىگىن دە ايتتى.
كەزدەسۋ كەزىندە توتەنشە جاعدايلاردى الدىن الۋ جانە جويۋ جۇيەسىن ماتەريالدىق-تەحنيكالىق تۇرعىدان جابدىقتاندىرىلۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندىگى ءسوز بولدى. بۇل ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن جاڭا سەيسمولوگيالىق ورتالىقتاردى اشۋ كوزدەلگەن.
– سەيسميكالىق باقىلاۋدى «ۇلتتىق سەيسمولوگيالىق باقىلاۋ جانە زەرتتەۋ عىلىمي ورتالىعى» جشس-نە قاراستى الماتى، شىمكەنت قالالارىنداعى جانە 12 وبلىستاعى 70 سەيسمولوگيالىق ستانسيا جۇرگىزەدى. ونىڭ التاۋى ىستەن شىققان. مامانداردىڭ ەسەبىنشە بۇكىل ەل بويىنشا قوسىمشا 285 سەيسمولوگيالىق ستانسيا ورناتۋ قاجەت، – دەگەن بولاتىن.
الماتى قالاسىندا بولعان ءزىلزالا بارلىق ايماقتىڭ ينفروقۇرىلىمىن، رەسۋرستاردىڭ، جۇمىستى ورىنداۋ مەن كومەك كورسەتۋ ارەكەتتەرىنە قاتىستى شاراشالاردىڭ قايتا قاراستىرىلۋى مەن الدىن الۋ شارالارىن جاساۋ كەرەكتىگىن كورسەتىپ وتىر.
مىسالى، ءزىلزالا ورىن العان جاعدايدان كەيىن كولىك بايلانىس جولدارىن قالپىنا كەلتىرۋ، مەديسينالىق قىزمەتتەر كورسەتۋ شارالارىن جاساۋدى قايتا قاراستىرۋ كەرەكتىگىن، وسى جولدا بارلىق ايماق باسشىلارى الماتى قالاسىنىڭ مىسالىنا نەگىز سالۋدى، سوعان قاراپ ولقىلىقتاردى انىقتاۋ كەرەكتىگىنە نازار اۋدارتتى.
الماتى قالاسىندا بولعان جەر سىلكىنىسىنىڭ مىسالىندا سەيسمولوگيالىق مونيتورينگ جانە جەر سىلكىنىسىن بولجاۋ جۇيەسىن تۇبەگەيلى جەتىلدىرۋ كەرەكتىگىن، وسى جولدا جاڭا تەحنولوگيالار، ونىڭ ىشىندە جاساندى ينتەللەكت سالاسىنداعى جەتىستىكتەر مەن مۇمكىندىكتەردى قولدانۋعا دا پرەزيدەنت دەن قويدى. سونىمەن قاتار، بۇل سالادا، ياعني سەيسمولوگتار مەن باسقا دا مامانداردى دايارلاۋعا نازار اۋدارۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
شارانىڭ سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنا ۇندەۋىن جولدادى. پرەزيدەنت ءوز ۇندەۋىندە قالا تۇرعىندارىن سابىر ساقتاۋعا، جالعان اقپاراتقا سەنبەۋگە شاقىردى. پرەزيدەنت ەل باسشىلىعىنىڭ حالىقتىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسايتىندىعىن، سونداي-اق الماتىلىقتاردىڭ تالاپ-تىلەكتەرى ءاردايىم باستى نازاردا ەكەندىگىن ايتتى.
