Memleket basshysy Almatydaǵy tótenshe jaǵdaı kezinde tıisti organdardyń bundaı tótenshe, shuǵyl jaǵdaılarda áreket etý men halyqty qorǵaý jumystaryn tolyqtaı júzege asyrýǵa daıyn emes ekendikterin ashyq aıtty.
Daıyndyqtyń joqtyǵy sonymen qatar seısmıkalyq monıtorıń jelilerine, tótenshe jaǵdaılar kezinde qutqarýshylardyń zamanaýı tehnologıalar men jabdyqtarmen jasaqtalmaǵandyqtaryna da qatysty ekendigine, Qazaqstanda qurylys júrgizý kezinde seısmıkalyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý máselesiniń tolyq keshendi júzege aspaıtyndyǵyna da nazar aýdardy.
Prezıdent bul saparynda da jer silkinisi kezindegi qaýipsizdik sharalaryn túbegeıli qaıta qaraý kerektigin eskertti.
Al bul aıtylǵandar 2023 jyldyń 23 aqpanynda Memleket basshysyna Almaty qalasynyń ákimi esep berý kezinde de aıtylǵan bolatyn. Ol kezde Prezıdent Almaty qalasynyń seısmıkalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý boıynsha usynylǵan sharalar men bıylǵy jyldyń ekinshi jartyjyldyǵynda seısmoaýdıt júrgizý josparyn maquldaǵan bolatyn.
Almaty qalasynda bolǵan jer silkinisinen keıin bul shara men tapsyrmanyń oryndalýy qatań baqylaýda bolatyndyǵy, Prezıdenttiń nazarynda ekendigin kórip otyrmyz.
Prezıdenttiń seısmıkalyq qaýipsizdik máseleleri jónindegi keńes kezinde birneshe tapsyrma berdi. Zilzala kezinde aqparattandyrý men dabyldyń qosylýyna qatysty pikirin bildirip, zilzaladan keıin halyqty ári qaraı qalaı áreket etý kerektigi týraly aqparattarmen qamtamasyz etý kerektigin qadap turyp aıtty.
– Sondyqtan qulaqtandyrý júıesin qaıta qarap, ony barynsha naqty qajettilikke beıimdeý qajet. Tehnıkalyq quraldar aqparattyń ár adamǵa ýaqytyly jetýin qamtamasyz etýge tıis, – dedi Prezıdent. Sondaı-aq, osyndaı sátterde halyq arasynda jalǵan aqparat taratyp, dúrbeleń salatyndardardy zańǵa saı jazalaý kerektigin de aıtty.
Kezdesý kezinde tótenshe jaǵdaılardy aldyn alý jáne joıý júıesin materıaldyq-tehnıkalyq turǵydan jabdyqtandyrylý deńgeıiniń tómendigi sóz boldy. Bul máseleni sheshý úshin jańa seısmologıalyq ortalyqtardy ashý kózdelgen.
– Seısmıkalyq baqylaýdy «Ulttyq seısmologıalyq baqylaý jáne zertteý ǵylymı ortalyǵy» JSHS-ne qarasty Almaty, Shymkent qalalaryndaǵy jáne 12 oblystaǵy 70 seısmologıalyq stansıa júrgizedi. Onyń altaýy isten shyqqan. Mamandardyń esebinshe búkil el boıynsha qosymsha 285 seısmologıalyq stansıa ornatý qajet, – degen bolatyn.
Almaty qalasynda bolǵan zilzala barlyq aımaqtyń ınfroqurylymyn, resýrstardyń, jumysty oryndaý men kómek kórsetý áreketterine qatysty sharashalardyń qaıta qarastyrylýy men aldyn alý sharalaryn jasaý kerektigin kórsetip otyr.
Mysaly, zilzala oryn alǵan jaǵdaıdan keıin kólik baılanys joldaryn qalpyna keltirý, medısınalyq qyzmetter kórsetý sharalaryn jasaýdy qaıta qarastyrý kerektigin, osy jolda barlyq aımaq basshylary Almaty qalasynyń mysalyna negiz salýdy, soǵan qarap olqylyqtardy anyqtaý kerektigine nazar aýdartty.
Almaty qalasynda bolǵan jer silkinisiniń mysalynda seısmologıalyq monıtorıń jáne jer silkinisin boljaý júıesin túbegeıli jetildirý kerektigin, osy jolda jańa tehnologıalar, onyń ishinde jasandy ıntellekt salasyndaǵy jetistikter men múmkindikterdi qoldanýǵa da Prezıdent den qoıdy. Sonymen qatar, bul salada, ıaǵnı seısmologtar men basqa da mamandardy daıarlaýǵa nazar aýdarý kerektigin aıtty.
Sharanyń sońynda Memleket basshysy Almaty qalasynyń turǵyndaryna Úndeýin joldady. Prezıdent óz Úndeýinde qala turǵyndaryn sabyr saqtaýǵa, jalǵan aqparatqa senbeýge shaqyrdy. Prezıdent el basshylyǵynyń halyqtyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýde qoldan kelgenniń bárin jasaıtyndyǵyn, sondaı-aq Almatylyqtardyń talap-tilekteri árdaıym basty nazarda ekendigin aıtty.