ءقازىر كۇدىكتىنىڭ ايەلى جەكە باسىنىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن قالا سىرتىندا پاتەر جالداپ تۇرىپ جاتىر. كوپشىلىكتىڭ كوزىنە ءتۇسۋدى قالامايتىن ول تەلەارنا تىلشىلەرىنە سۇحبات بەرۋگە كەلىسكەن. ونىڭ ايتۋىنشا، كۇيەۋى ەكەۋى وتكەن اپتادا عانا جالدامالى پاتەرلەرىن وتكىزىپ، ءوزى بايقوڭىر قالاسىنا بارعان.
ال رۋسلان كۇلىكبايەۆ «شەشىلمەگەن شارۋام بار» دەپ قالادا قالىپ قويىپتى. جۇبايى كۇيەۋىنىڭ پوليسەيلەرگە وق اتىپ، لاڭ سالعانىن تەك تەلەارنادان «كورىپ-بىلدىم» دەيدى.
– بايقوڭىر قالاسىندا جۇرگەندە بولعان وقيعانى ەستىدىم. جاڭالىقتان كوردىم. ولاي بولادى دەپ كىم ويلاعان؟ ۇيدەگىلەر جىلاپ، اناسى تالىپ، قاتتى قينالدى. قانشا دەگەنمەن جولداسىم عوي. مەن ودان مۇندايدى كۇتپەگەن ەدىم، – دەيدى اياۋلىم ۇمبەتقۇلوۆا.
لاڭكەسپەن 6 جىل ءبىر شاڭىراق استىندا تۇرعان اياۋلىم كۇيەۋىنىڭ بۇرىن-سوڭدى مۇنداي قاتىگەزدىگىن بايقاماعان. جولداسىنىڭ كىمدەرمەن ارالاسقانىن دا ايتا الماي وتىر. ويتكەنى، رۋسلان ايەلىن ەشقاشان توي-تومالاققا اپارىپ، تۋىستارىمەن قاتىناستىرماعان. ەسەسىنە، ىلعي حيدجاپ كيىپ، نامازعا جىعىلۋعا ۇگىتتەپتى.
– تۇرمەدەن شىققاندا ماعان «پارانجا كي، دىنگە قوسىل» دەدى. مەن قارسى بولدىم. مەنىمەن تۇرعىڭ كەلمەسە، تۇرماي-اق قوي، ورانىپ، جاۋىپ كيىنبەيمىن دەدىم، – دەيدى جۇبايى.
اياۋلىمنىڭ ايتۋىنشا، رۋسلاننىڭ 2-3 كۇندەپ ۇيگە قونباي كەتەتىن ادەتى بولعان. ءبىراق قايدا باراتىنىن «جاسىرىپ ايتپايتىن» دەيدى. ال سوڭعى ۋاقىتتا ءجۇرىسى سۋىت، مىنەز-قۇلقى وزگەرە باستاعان.
– سوڭعى كەزدەرى اسىعىس بولدى. ءبىر ورىندا وتىرمايتىن ءبىر جاققا اسىعىپ تۇرتىن. سونداي تىرلىكتەرىن بايقادىم. تۇرمەدە وتىرعاندا قيىندىق كورىپ، پوليسەيلەرگە وشتەسكەن شىعار دەپ ويلايمىن. ول بەس ۋاقىت ناماز وقىپ ءجۇرىپ مىناداي تىرلىككە قالاي باردى؟ ەگەر شىنايى مۇسىلمان بولسا، ناماز وقي تۇرىپ بىرەۋدى ولتىرمەك تۇگىلى، جەردە جاتقان جاندىكتى ولتىرۋگە قۇدايدان قورقادى عوي. قالاي مىنا ىسكە بارعانىن مەن دە تۇسىنبەي قالدىم. سەنبەي تۇرمىن ءالى كۇنگە، – دەيدى اياۋلىم.
التى بىردەي جازىقسىز جاندى اتىپ ولتىرگەن كۇيەۋى ءۇشىن اياۋلىم كەشىرىم سۇراپ وتىر.
– ول كىسىلەرگە ايتارىم – سابىر ساقتاسىن. قايعىسىنا ورتاقپىن. قوينىمدا جاتقان كۇيەۋىمدى وسىنداي قانىشەر ادام بولادى دەپ ويلاماپپىن. ءوزىڭىز دە جانىڭىزدا جاتقان ادامدى جاماندىققا قيمايسىز عوي. كەشىرىڭىزدەر. قارعاماڭىزدار. مەنىڭ دە بالام بار. ەكى بالا باعىپ وتىرعان انامىن. ەكى بالانىڭ بولاشاعى ءۇشىن قارعاماڭىزدار. ءبىزدىڭ ەشقانداي كىنامىز جوق، – دەدى.
ەكى كۇننەن بەرى كوز جاسى قۇرعاماعان كەلىنشەك «ەندىگى كورمەگەنىم رۋسلان بولسىن» دەپ وتىر. سەبەبى، بالالارىنىڭ بولاشاعىنا بالتا شاپقان لاڭكەسپەن اجىراسۋعا بەل بۋعان.
– ەكى بالامدى اسىراپ وسىرەم. رۋسلانمەن زاڭدى تۇردە اجىراسامىن، بولدى! بالالارىمنىڭ بولاشاعىنا كەدەرگى بولماسىن دەيمىن. سولاردىڭ اتىنا كىر كەلمەسىن، اكەسى ءۇشىن ولار كەيىن جاقسى جەردە جۇمىس ىستەي الماي ما دەپ ۋايىمدايمىن.
سارى ۋايىمعا سالىنىپ، ىشكەنى – ءىرىڭ، جەگەنى – جەلىم بولعان كەلىنشەكتى پوليسەيلەر جەتى ساعات بويى تەرگەگەن. اياۋلىم ءتارتىپ ساقشىلارىنا بار بىلگەنىن جاسىرماي جايىپ سالىپتى. وسى سۇراق-جاۋاپتان كەيىن لاڭكەستىڭ سوڭعى تۇرعان مەكەن-جايى انىقتالىپ، كوك بازار ماڭىندا ارنايى وپەراسيا جۇرگىزىلگەن.
دياس نۇراقىن
