باتىس قازاقستان وبلىسى اكىمدىگى ورالدىق ءمۇعالىم اينۇر سابىرعا قارسى ارىزىن كەرى قايتاردى. بۇعان دەيىن وبلىس باسشىلىعى مۇعالىمگە سۋ تاسقىنى كەزىندە الەۋمەتتىك كومەك رەتىندە بەرىلگەن ءۇيىن تارتىپ الماق بولعان ەدى. ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن اينۇر سابىر Dalanews.kz رەداكسياسىنا باياندادى.
ءمۇعالىمنىڭ ايتۋىنشا، كۇنى كەشە اكىمدىك ارىزىن كەرى قايتارىپ، سوت تىڭداۋى بولمايتىنى تۋرالى حابارلاعان.
“ارىز قازان ايىنىڭ سوڭىندا كەلدى. ۇندەۋىمدى كوپشىلىككە جاريالاماس بۇرىن ونى قابىلداي المادىم. سول كەزدە نە بولعانىن تۇسىنبەي، مەڭ-زەڭ كۇيگە ءتۇستىم. “نەلىكتەن مەنىڭ ۇستىمنەن ارىز بەرىلدى؟ نەگە بۇلاي بولدى؟” دەگەن ويلار مازالادى. سەنۋ قيىن بولدى”، – دەيدى اينۇر سابىر.
ءمۇعالىم بۇعان دەيىن سوتتىڭ تەك ءۇش دايىندىق ءراسىمى بولعانىن جانە ول بارلىعىنا قاتىسقانىن اتاپ ءوتتى. الايدا ناقتى سوت تىڭداۋى بولماعان.
“جاعداي تولىق شەشىلدى دەپ ايتا المايمىن. دەگەنمەن وڭ شەشىم تابادى دەگەن ءۇمىت بار. سەبەبى مەنىڭ ەش كىنام جوق جانە وزىمە تاعىلعان ايىپقا كەلىسپەيمىن”، – دەيدى ول.
ءمۇعالىم تاسقىن كەزىندە قالالىق اكىمدىكتىڭ حالىققا كورسەتكەن كومەگىن دە جوعارى باعالادى.
“الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازبالارىمدا اتاپ وتكەنىمدەي، قالادا سۋ تاسقىنى كەزىندە جاقسى ءارى ءتيىمدى جۇمىستار جۇرگىزىلدى. قالالىق اكىمدىك حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا بار كۇشىن سالدى. شىن مانىندە، ءار جاقتان ارىز ءتۇسىپ، حالىق ساسىپ قالعان جاعدايدا، جەرگىلىكتى اكىمدىكتەردەن كومەك سۇرادى. سول ۋاقىتتا مەن دە زارداپ شەككەندەردىڭ قاتارىندا بولىپ، الەۋمەتتىك كومەك الدىم”، – دەدى اينۇر سابىر.
ادىلەتسىزدىكپەن كۇرەستە ەڭ قيىن نارسە – ءوزىڭنىڭ ءادىل ەكەنىڭدى دالەلدەۋ، دەيدى ءمۇعالىم.
“وسى سىناق كەزىندە اينالامدا جاقسى ادامدار بار ەكەنىنە كوزىم جەتتى. الەۋمەتتىك جەلىدە تانىستارىم، بەلسەندى پەداگوگتەر مەن دوستارىم قولداۋ كورسەتتى. ولار مەنىڭ ادىلەتسىز جاعدايعا تاپ بولعانىما الاڭداپ، ۇنەمى حابارلاسىپ، ماسەلەنىڭ شەشىلۋىنە كومەكتەستى”، – دەپ قوستى ول.
ءمۇعالىم اقپاراتتىق قولداۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا دا توقتالدى.
“مەنىڭ ۇندەۋىم قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋدىردى. ونىڭ ۇكىمەتكە جەتۋىنە قاراپايىم ازاماتتاردىڭ قولداۋى سەبەپ بولدى. اقپاراتتىق قولداۋدىڭ كۇشى زور ەكەن. Dalanews.kz جانە باسقا سايتتاردىڭ رەداكتورلارى، جەرگىلىكتى جۋرناليستەر حابارلاسىپ، ماسەلەمدى جان-جاقتى جەتكىزدى. كەيبىرى باعدارلاما ازىرلەپ جاتقانىن ايتتى. وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنەن دە جاعدايىمدى ءبىلىپ، قولداۋ كورسەتكەن ادامدار بولدى”، – دەپ قوستى ول.
اينۇر سابىر بۇل جاعدايدىڭ كوپشىلىككە ساباق بولاتىنىنا سەنىمدى.
“الداعى ۋاقىتتا مەن سياقتى زارداپ شەككەندەرگە ءقاۋىپ تونبەيتىن شىعار. سەبەبى حالىقتىڭ ءۇنىن ەسكەرىپ، ارنايى كوميسسيالار جاعدايدى باقىلاپ، كورىپ وتىردى. سوندىقتان بۇل ءىس بويىنشا جاڭا اقاۋ تۋمايدى دەپ ويلايمىن”، – دەدى اينۇر سابىر.
بۇعان دەيىنگى جاعداي
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن ورال قالاسىنىڭ تۇرعىنى ءارى ءمۇعالىم اينۇر سابىر بقو اكىمى ناريمان تورەعالي ۇلىنىڭ ارەكەتىنە شاعىمدانىپ، پرەزيدەنتكە، ۇكىمەتكە جانە پارلامەنت دەپۋتاتتارىنا اشىق ۇندەۋ جولداعان ەدى. ول بىلتىرعى سۋ تاسقىنى كەزىندە بەرىلگەن جاڭا ءۇيدى وبلىس باسشىلىعى “زاڭسىز بەرىلگەن” دەگەن جەلەۋمەن سوت ارقىلى تارتىپ الماق بولىپ جاتقانىن مالىمدەدى.
"2024 جىلى ورال قالاسىن سۋ باسقان كەزدە اسا ءىرى كولەمدە زارداپ شەكتىم. ورال قالاسى اۋماعىندا ورنالاسقان، ىشىنە گاز، جارىق، سۋ تارتىلعان ۇلكەن قىسقى ءۇيىم سۋعا كەتىپ، ءبىر اي بويى سۋ استىندا تۇردى.
ق ر پرەزيدەنتى ق.ك. توقايەۆتىڭ “سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەندەر ءۇيسىز قالماسىن” دەگەن تاپسىرماسىنا وراي، ورال قالاسى اكىمدىگى 2024 جىلى جارامسىز ءۇيدىڭ ورنىنا ءۇي بەرىپ، شىعىندارىمىزدى وتەگەن بولاتىن”، - دەدى ول.
ونىڭ ايتۋىنشا، بارلىق تەكسەرۋدەن وتكەن قۇجاتتار كوميسسيا تاراپىنان راستالىپ، ماماندار ءۇيدى “تۇرۋعا جارامسىز” دەپ تانىعان. وسىلايشا ارنايى كوميسسيالار “ءۇي بەرىلسىن” دەگەن شەشىم شىعارعان.
“الايدا ءبىر جىلدان كەيىن باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ناريمان تورەعالي ۇلى تۇرعىنداردى سوتقا بەرىپ، ورال قالاسى اكىمدىگى بەرگەن ءۇيدى زاڭسىز دەپ تانۋدى سۇراپ وتىر”، - دەپ قوستى ول.
سوزىنشە، توتەنشە جاعدايدان زارداپ شەككەندەرگە پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىمەن ەلىمىزدىڭ كاسىپكەرلەرى كومەكتەسكەن.
“ماعان دا قالا اكىمدىگىنە سۋعا كەتۋدەن زارداپ شەككەن تۇرعىندارعا دەمەۋشىلىكپەن “Alageum” زاۋىتى الىپ بەرگەن ۇيلەردىڭ ءبىرى بەرىلدى. ءۇيدىڭ كىلتىن زاۋىت ديرەكتورى دۇرەن مىرزا ۇلىم ەكەۋىمىزگە ءوز قولىمەن تابىستاعان بولاتىن”، — دەدى ول.
اينۇر سابىردىڭ سوزىنشە، بقو اكىمى ناريمان تورەعالييەۆ بۇل ۇيلەردى “زاڭسىز بەرىلگەن” دەپ تانىتپاق.
“ەندى زارداپتىڭ قارا بۇلتى سەيىلىپ، باستان وتكەن اۋىر جاعدايدى ۇمىتا باستاساق، وبلىس اكىمى ءوز تۇرعىندارىنا وزبىرلىق كورسەتىپ، ءتىسىن باتىرىپ وتىر”، - دەيدى ول.
اكىمدىك جاۋابى
اتالعان جاعدايدان سوڭ باتىس قازاقستان وبلىسى اكىمدىگى Dalanews.kz رەداكسياسىنا تۇسىنىكتەمە بەردى.
“بقو بويىنشا ەكونوميكالىق تەرگەپ-تەكسەرۋ دەپارتامەنتى جۇرگىزگەن تالداۋ ناتيجەلەرى بويىنشا ورال قالاسى اكىمدىگى جانىنداعى كوميسسيانىڭ جەكەلەگەن مۇشەلەرى تاراپىنان بقو اۋماعىنداعى سۋ تاسقىنى سالدارىن جويۋ كەزەڭىندە ساياجاي الاپتارى تۇرعىندارىنا تۇرعىن ءۇي ءبولۋ جانە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ بارىسىندا زاڭعا قايشى ارەكەتتەر جاسالعانى انىقتالدى. تالداۋ ماتەريالدارى كوميسسيا جۇمىسىن زاڭناماعا سايكەستەندىرۋ بويىنشا ءتيىستى شارالار قابىلداۋ ماقساتىندا وبلىس اكىمىنە جولداندى”، — دەدى بقو اكىمدىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
اكىمدىك قازىرگى ۋاقىتتا تەك سوت ارقىلى ماسەلەنىڭ تۇپكىلىكتى شەشىلەتىنىن جانە زاڭعا سايكەس ارەكەت ەتىپ جاتقانىن جەتكىزدى.
“كەلىپ تۇسكەن تالداۋ ماتەريالىن جان-جاقتى قاراپ، زاڭدى شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن كوميسسيا قۇرامىندا بولعان ەكى ادامعا قاتىستى سوتقا تالاپ-ارىز بەرىلدى. بۇل ماسەلە بويىنشا باعا بەرۋ جانە شەشىم شىعارۋ سوتتىڭ قۇزىرەتىنە جاتادى.
بۇل رەتتە، اتالعان جاعدايعا تۇپكىلىكتى باعا بەرۋگە قۇزىرەتتى ورگان - تەك سوت، ال فاكتىلەردى بۇرمالاپ، قوعامدا جالعان تۇسىنىك قالىپتاستىراتىن كەز كەلگەن جاريا مالىمدەمەلەر سوت تورەلىگىنە قىسىم جاساۋ ارەكەتى رەتىندە قاراستىرىلۋى مۇمكىن”، — دەدى ولار.
