پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى سەرىك ءجۇمانعاريننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن كەڭەستە جىلىجاي شارۋاشىلىقتارىنا مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىنىڭ ناتيجەلەرى قارالدى.
بيىل العاش رەت سۋبسيديالاۋدىڭ جالپى ەرەجەلەرىنە فەرمەرلىك جىلىجايلارعا سۋبسيديا الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن نورما ەنگىزىلدى. ەندى جىلىجايلار ورنالاسقان وبلىس اكىمدىكتەرى ءتيىستى وكىمدەردى قابىلداپ، سۋبسيديا مولشەرىن بەلگىلەۋى ءتيىس.
اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، قازىرگى تاڭدا ەكى وڭىردە عانا بۇل جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر – شىمكەنت پەن تۇركىستان وبلىسىندا. تۇركىستان وڭىرىندە ونەركاسىپتىك جىلىجايلارعا – ونەركاسىپتىك جىلىجايلارعا تەڭگە/گەكتار، فەرمەرلىك جىلىجايلارعا – 4،8 ملن تەڭگە/گا بەلگىلەنگەن. ال شىمكەنتتە بيىلعى جىلدىڭ 20 قاراشاسىنا دەيىن نورماتيۆتەر بويىنشا وكىم شىعارۋ جوسپارلانعان.
– جىلىجاي شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ءۇشىن مەملەكەت كەلەسى قولداۋ شارالارىن كورسەتۋدە – ينۆەستيسيالىق سۋبسيديالار اياسىندا جىلىجاي كەشەندەرىن سالۋ جانە كەڭەيتۋ جوبالارىن ىسكە اسىرۋ كەزىندە شىعىنداردىڭ 25%-ىن، تامشىلاتىپ سۋارۋ جۇيەسىن قۇرۋ جانە كەڭەيتۋ كەزىندە 50%-ىن وتەۋ كوزدەلگەن. ءقازىر ءبىز نورمانى 25%-دان 30%-عا دەيىن ۇلعايتۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز.
بۇدان بولەك ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردى، پەستيسيدتەردى، بيواگەنتتەردى (ەنتوموفاگتاردى) جانە بيوپرەپاراتتاردى، سۋاراتىن سۋدى قوسپاعاندا، تىڭايتقىشتاردىڭ قۇنى سۋبسيديالانادى.
سونداي-اق ماۋسىمارالىق كەزەڭدە جىلىتۋ شىعىندارى سۋبسيديالانادى. بۇگىنگى تاڭدا 605 فەرمەرلىك جىلىجاي ۇلتتىق ستاندارتقا سايكەستىك سەرتيفيكاتىن الدى، ولاردىڭ يەلەرى جاقىن ارادا سۋبسيديا الۋعا ءوتىنىش بەرە الادى.
وسىلايشا، جىلىجاي شارۋاشىلىقتارى ءوندىرىسىنىڭ بارلىق سيكلى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىمەن قامتىلعان جانە نارىقتى قورعاۋ بويىنشا قوسىمشا شارالار تالاپ ەتىلمەيدى. ترمك ۇلتتىق اككرەديتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، فەرمەرلىك جىلىجاي شارۋاشىلىقتارىنىڭ تاعى 142 ءوتىنىمى ينسپەكسيا ورگاندارىنىڭ قاراۋىندا جاتىر، – دەپ حابارلادى اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيسە-مينيسترى ازات سۇلتانوۆ.
كەڭەس قورىتىندىسى بويىنشا سەرىك جۇمانعارين اكىمدىكتەر مەن باقىلاۋشى مەملەكەتتىك ورگاندارعا كوكونىستەردى جابىق توپىراققا وتىرعىزۋ الدىندا جىلىجايلارعا ۋاقىتىلى كومىر جەتكىزۋدى باقىلاۋعا الۋدى تاپسىردى.
– جىلىجايلار مەن كوكونىس قويمالارى – اۋىل شارۋاشىلىعى ينفراقۇرىلىمىنىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتتەرىنىڭ ءبىرى. ءبىرىنشى كەزەكتە ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى اياسىندا ەلىمىزگە قاجەتتى داقىلداردى وسىرەتىن شارۋاشىلىقتارعا مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن كورسەتۋىمىز كەرەك. مىسالى، ول داقىلداردىڭ قاتارىندا قىزاناق پەن قيار بار. بارلىق وڭىردەگى قولدانىستاعى جىلىجايلاردىڭ ەسەبىن جۇرگىزىپ، اتالعان قولداۋ شارالارىن كورسەتۋدى قامتاماسىز ەتۋ قاجەت، – دەپ اتاپ ءوتتى ۆيسە-پرەمەر.
ايتا كەتەيىك، جىلىجاي الاڭدارىنىڭ نەگىزگى بولىگى تۇركىستان وبلىسىندا ورنالاسقان — 824،2 گەكتار. الماتى وبلىسىندا – 79 گەكتار، جامبىل وبلىسىندا – 23،2 گەكتار، ماڭعىستاۋ وبلىسىندا – 15،5 گەكتار، قاراعاندى وبلىسىندا – 43 گەكتار، اقتوبە وبلىسىندا – 38 گەكتار، اتىراۋ وبلىسىندا – 15،6 گەكتار، شىمكەنت قالاسىندا – 139،2 گەكتار جانە الماتى قالاسىندا – 11،1 گەكتار.
وسىمدىك شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ شىعىمدىلىعى مەن ساپاسىن ارتتىرۋدى سۋبسيديالاۋ قاعيدالارىنىڭ 17-تارماعىنا سايكەس، جابىق توپىراقتا باسىم داقىلدار ءوندىرىسىن دامىتۋدى سۋبسيديالاۋعا ارنالعان نورمالار الىنعان ءوسىم قورىتىندىلارى بويىنشا كوكونىس داقىلدارىنىڭ ءبىر داقىل اينالىمىنا بەلگىلەنەدى (1 شارشى مەترگە ەگىلگەن كوشەتتىڭ 95%-ىنان كەم ەمەس).
