«بىرلىك» شاعىناۋدانىنىڭ تۇرعىنى اۋىز سۋ ماسەلەسىن قوزعادى. ءوڭىر باسشىسى تۇركىستاندا اۋىز سۋ قورى تولىق ەتكىلىكتى ەكەنىن، سۋ كوزدەرىن تارتۋ جۇمىسى جۇرگىزىلگەنىن مالىمدەدى. كەيبىر كوشەلەرگە سۋ كەزەڭ-كەزەڭىمەن جەتكىزىلەتىنىنە توقتالدى. ال الپامىس باتىر، ساۋمالكول جانە سارىارقا كوشەلەرىنىڭ تۇرعىندارى اتىنان كەلگەن ازامات وسى كوشەلەردى كارىز جۇيەسىمەن تولىق قامتۋ ماسەلەسىن كوتەردى. تۇرعىنعا تۇركىستان قالاسىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن ارتتىرۋ باعىتىندا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار باياندالىپ، ول كوشەلەردەگى تۇيتكىل دە تارقاتىلاتىنى ءتۇسىندىرىلدى. «وتىرار» شاعىناۋدانىن اباتتاندىرۋ جونىندە ۇسىنىس ايتقان تۇرعىنعا دا ءتيىستى جاۋاپ بەرىلدى. وبلىس اكىمى 4 جىلدا تۇركىستاننىڭ ينفراقۇرىلىمى جاقسارىپ، كارىز جۇيەسىمەن قامتۋ كورسەتكىشى ەسەلەپ ارتقانىن باياندادى.
– وزدەرىڭىز كورىپ جۇرگەندەي، قالا مۇلدەم وزگەردى. جاڭاردى. كوشەلەرى رەتتەلدى. ءبىز تەك قالانىڭ جاڭا اۋماعى ەمەس، ەسكى بولىگىن دە اباتتاندىرۋ، ينفراقۇرىلىمىن جاقسارتۋدى نازاردا ۇستاپ وتىرمىز. تۇركىستان قالاسى اۋماعىنىڭ 98،5%-ى ەلەكتر قۋاتىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن، ونىڭ 84%-ى ساپالى ەلەكتر قۋاتىمەن. بيىل 3 نىساننىڭ قۇرىلىسىن اياقتاپ، ساپالى ەلەكتر قۋاتىمەن قامتۋ كورسەتكىشىن 99%-عا جەتكىزۋ كوزدەلىپ وتىر. قالا تولىق گازداندىرىلىپ، ەكولوگياسى اناعۇرلىم جاقساردى. بيىل 127،3 شاقىرىم توپىراق كوشەلەرگە شاعال تاس توسەلەدى جانە 46،4 شاقىرىم قۇرايتىن 40 كوشەگە ورتاشا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى، ياعني اسفالت توسەلەدى. مەن قالانىڭ ەكولوگياسىن جاقسارتۋ، كوگالداندىرۋ ىسىنە باسا ءمان بەرەمىن. اسفالت توسەلەدى، ال اسفالت جەتپەي جاتقان جەرلەرگە قازىرشە شاعال تاس توسەلەدى. شاڭى بۇرقىراعان كوشەلەر بولمايدى. وسى باعىتتا جۇيەلى جۇمىس جالعاسادى، – دەدى ءومىرزاق شوكەيەۆ.
اشىق جۇزدەسۋ بارىسىندا امىر-تەمىر اتىنداعى مەكتەپتىڭ قازىرگى جاي-كۇيى، يندۋستريالدى ايماقتى دامىتۋ، قوقىس پوليگونىن سالۋ، بالالاردى ۇيىرمەمەن قامتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارى سانىن ارتتىرۋ، ب.ساتتارحانوۆ اتىنداعى سپورت كەشەنىن پايدالانۋعا بەرۋ جانە تۋريستىك سالانى جانداندىرۋ جونىندە سۇراقتار مەن ۇسىنىستار بەرىلدى. وبلىس اكىمى ب.ساتتارحانوۆ اتىنداعى سپورتتىق-ساۋىقتىرۋ كەشەنىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقانىن، ەل يگىلىگىنە بەرىلەتىنىن مالىمدەدى. سونىمەن قاتار امىر-تەمىر مەكتەبىنىڭ جانىنان قوسىمشا عيمارات قۇرىلىسى جۇرگىزىلەتىنىن جەتكىزدى. 570 ورىندىق، حالىقارالىق تالاپقا ساي اۋرۋحانانىڭ قۇرىلىسىن جانداندىرۋ دا نازاردا تۇرعانىن اتاپ ءوتتى. يندۋستريالدى ايماقتا ءبىرقاتار جوبا جۇزەگە اسقانىن، دەگەنمەن پاندەميا مەن الەمدەگى ساياسي جاعدايلار سالدارىنان ينۆەستور تارتۋ جاعى قيىنعا سوعىپ تۇرعانىن، الداعى ۋاقىتتا تۇركىستان ماڭايىندا ءوندىرىس ورىندارى كوبەيەتىنىن اتاپ ءوتتى.
– سىزدەر ماڭىزدى ماسەلە كوتەرىپ وتىرسىزدار. سۇراقتارىڭىز ورىندى. ءبىز ءاربىر ءوتىنىش پەن سۇراقتى جاۋاپسىز قالدىرمايمىز. ءتيىستى جۇمىس جۇرەدى. تۇركىستاننىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ارتتىرۋ باعىتىندا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلۋدا. قوجا احمەت ياساۋي مۇراسى مەن عاجايىپ كەسەنە – ءتۋريزمنىڭ باستى يدەولوگيالىق دىڭگەگى. ەتنوتۋريزم، گاستروتۋريزم، ەكوتۋريزمدى دامىتۋىمىز كەرەك. تۇرعىندار تۋريستىك سەرۆيستى دامىتىپ، كەلۋشىلەرگە قىزمەت كورسەتۋ ارقىلى تابىسىن ارتتىرا الادى. وعان تولىق مۇمكىندىك بار. 2021 جىلى وڭىرگە تۋريزم سالاسىنا تارتىلعان ينۆەستيسيا كولەمى 102 ملرد. تەڭگەنى قۇرادى، رەسپۋبليكا بويىنشا 1ء-شى ورىنعا شىقتى. ءبىر جىلدىڭ وزىندە كوپتەگەن قوناق ۇيلەر مەن دەمالىس ورىندارى اشىلدى. وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۇركىستان قالاسىنا ءبىر كۇندىك كەلۋشىلەر سانى 1417372 ادامدى قۇرادى. بيىل ىشكى تۋريستەردىڭ سانىن 261 000 ادامعا، شەتەلدىك تۋريستەردىڭ سانىن 7290 ادامعا، تۇركىستان قالاسىنا ءبىر كۇندىك كەلۋشىلەر سانىن 1،6 ملن. ادامعا، تۋريزم سالاسى بويىنشا كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ كولەمىن 3،5 ملرد. تەڭگەگە دەيىن جەتكىزۋدى جوسپالاپ وتىرمىز، – دەدى ءومىرزاق ەستاي ۇلى.
وسى كۇنى ءومىرزاق شوكەيەۆ قالا تۇرعىندارىن جەكە وتىنىشتەرى بويىنشا دا ارنايى قابىلدادى. قابىلداۋعا 20-دان استام تۇرعىن جازىلىپ، ولاردىڭ وتىنىشتەرى تىڭدالدى. قابىلداۋعا كەلگەندەردىڭ باسىم بولىگى تۇرعىن ءۇي ماسەلەسى بويىنشا كەلگەن. ولارعا تۇرعىن ءۇي كەزەگى زاڭعا سايكەس جىلجىپ، كەزەگىمەن بەرىلەتىنى ءتۇسىندىرىلدى. اسا مۇقتاج، جاعدايى قيىن تۇرعىنداردىڭ پروبلەماسىن دەمەۋشىلەر ارقىلى جەدەل شەشۋ تاپسىرىلدى. سونداي-اق قوعامدىق كولىك، ينفراقۇرىلىم، جاستارعا قولداۋ تۇيتكىلدەرىن قوزعاپ، دەمەۋشىلىك كومەك سۇراعاندار بولدى. وبلىس اكىمى ورىنباسارلارى مەن ءتيىستى باسقارما باسشىلارىنا جانە قالا اكىمىنە ءاربىر ءوتىنىشتى نازارعا الىپ، زاڭعا سايكەس وڭ شەشۋدى تاپسىردى.
