– ەلباسىنىڭ تۇركىستانعا تاريحي مارتەبەسىن قايتارۋ ىسىنە باسا نازار اۋدارۋىندا ۇلكەن ءمان جاتىر. سەبەبى، تۇركىستان – سان عاسىرلىق تاريحى بار قاسيەتتى مەكەن، ەۋروپا مەن ازيانى توعىستىرىپ جاتقان ۇلى جىبەك جولىنىڭ كۇرەتامىرى، قازاق حاندىعىنىڭ استاناسى بولعان كيەلى قالا. تۇركى جۇرتىنىڭ ورتا ازيا مەن قازاقستانداعى تەڭدەسىز تاريحي جادىگەر قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسى ورىن تەپكەن جەر. وسىلايشا ءتۇبى ءبىر تۇركى ەلدەرى رۋحاني ورتالىعى رەتىندە قاستەرلەيتىن تۇركىستان قالاسى ءقازىر الىپ قۇرىلىس الاڭىنا اينالىپ، دامۋدىڭ جاڭا ساتىسىنا كوتەرىلدى، – دەدى ءومىرزاق شوكەيەۆ.
تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى تۇركىستان قالاسىنىڭ تۇركى الەمىنىڭ رۋحاني استاناسى بولىپ جاريالانۋىن تاريحي ادىلدىك دەپ باعالايتىنىن ايتىپ، بارشا قاتىسۋشىلاردى تۇركىستاننىڭ جاڭا تاريحي كەزەڭىنىڭ باستالۋىمەن قۇتتىقتادى.
– 31 ناۋرىزدا «تۇركىستان – تۇركى الەمىنىڭ رۋحاني استاناسى» تاقىرىبىندا وتكەن تۇركى تىلدەس مەملەكەتتەردىڭ ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ بەيرەسمي ءسامميتى وتە تابىستى اياقتالدى. ءارى تاريحي ادىلدىك ورناپ، تۇركىستان تۇركى الەمىنىڭ رۋحاني استاناسى بولىپ بەكىتىلدى، – دەدى وبلىس اكىمى.
تۇركىستان قالاسى باس جوسپارىنىڭ جوباسىنا سايكەس، قالا اينالاسىنان 8 مىڭعا جۋىق گەكتار اۋماققا «جاسىل بەلدەۋ» قۇرۋ جوسپارى جىل سوڭىنا دەيىن تولىق جۇزەگە اسادى. بۇل جازى ىستىق تۇركىستاننىڭ جاسىل جەلەككە ورانۋىنا سەپ بولماق.
– بۇل جۇمىستاردىڭ بارلىعى تىكەلەي مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قاداعالاۋىمەن جۇزەگە اسىپ وتىر. قازىرگى تاڭدا تۇركىستان قالاسى – حالىقارالىق شارالار مەن ساياسي-ەكونوميكالىق ماڭىزدى باسقوسۋلار وتكىزۋگە تولىق دايىن. مەن تۇركىتىلدەس ەلدەرمەن بىرگە وتكىزەتىن ايتۋلى جوبالاردى كۇللى تۇركى جۇرتىنىڭ استاناسى – تۇركىستاندا وتكىزۋگە شاقىرامىن!، – دەدى وبلىس اكىمى ءوز سوزىندە.
2017 جىلى تۇركىستان قالاسى «تۇركسوي» حالىقارالىق ۇيىمىنىڭ ۇيعارىمىمەن «تۇركى ەلدەرىنىڭ مادەني استاناسى» بولىپ جاريالانعانىن اتاپ وتكەن ءومىرزاق ەستاي ۇلى پاندەميا تولىقتاي اياقتالعان سوڭ تۇركسوي ۇيىمىمەن بىرلەسىپ، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ءىس-شارالاردى رۋحاني شاھاردا وتكىزۋ تۋرالى جوسپارىمەن ءبولىستى. ءسوز سوڭىندا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى تۇركىستاندى بارلىق باعىتتا دامىتۋ جۇمىستارىنا بەلسەنە اتسالىسۋعا شاقىردى.
– تۇركىستان – قازاق جۇرتىنا عانا ەمەس، كۇللى تۇركى ەلدەرىنە ورتاق قاسيەتتى ۇعىم، رۋحاني ورتالىق. دەمەك، ونىڭ تاريحى دا، رۋحاني دامۋى دا باۋىرلاس ەلدەردى ورتاق ماقساتقا جۇمىلدىراتىن باعدار بولۋى ءتيىس. وسى ماقساتتا ءوتىپ جاتقان بۇگىنگى جيىننىڭ تۇركىستاننىڭ اشىلماعان تاريحي قۇپيالارى مەن تەرەڭ تاريحىن كەڭىنەن تانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ سەنەمىن. بارشاڭىزدى تۇركى جۇرتىنىڭ رۋحاني شاھارى تۇركىستاندى بارلىق باعىتتا دامىتۋ جۇمىستارىنا بەلسەنە اتسالىسۋعا شاقىرامىن! – دەدى ءومىرزاق شوكەيەۆ.
ەلباسى كىتاپحاناسىندا ءوتىپ جاتقان «تۇركىستان – تۇركى الەمىنىڭ رۋحاني استاناسى» حالىقارالىق ونلاين-كونفەرەنسياسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى كىتاپحاناسى، مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى جانە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قورىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ۇيىمداستىرىلىپ وتىر.
كونفەرەنسيا بارىسىندا 2021 جىلعى 31 ناۋرىزدا وتكەن تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەر ىنتىماقتاستىعى كەڭەسى بەيرەسمي ءسامميتىنىڭ تاريحي قورىتىندىلارىن ساراپتامالىق دەڭگەيدە تالقىلانۋدا. ءىس-شارانى ەلباسى كىتاپحاناسىنىڭ ديرەكتورى باقىتجان تەمىربولات جۇرگىزۋدە.
كونفەرەنسياعا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك مەملەكەت قايراتكەرلەرى مەن عالىمدار قاتىسىپ وتىر. ولاردىڭ قاتارىندا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى ءو.شوكەيەۆ، مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ا. رايىمقۇلوۆا، سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ش. نۇرىشيەۆ، تۇركيا رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى يا.توپچۋ، تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەر ىنتىماقتاستىعى كەڭەسىنىڭ باس حاتشىسى ب.امىرەيەۆ، ازەربايجان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، ازەربايجانداعى اتاتۇرىك ورتالىعىنىڭ ءتوراعاسى ن.دجافاروۆ، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى د. ءقىدىرالى، تۇركسوي باس حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى ب. چاكىدجي، ارحەولوگ ز.ساماشيەۆ، ميرزو ۇلىقبەك اتىنداعى وزبەكستان ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «فيلوسوفيا جانە رۋحانيات نەگىزدەرى» كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ن.شەرمۋحامەدوۆا جانە باسقالار بار.
