جامبىل وبلىسىنا جۇمىس ساپارىمەن بارعان پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ءبىرقاتار جوبا اياسىندا پرەزيدەنتتىڭ ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ، ونەركاسىپ ءوندىرىسى كولەمىن ۇلعايتۋ جانە ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارىندا قايتا وڭدەۋ قارقىنىن ارتتىرۋ جونىندەگى تاپسىرمالارىنىڭ ورىندالۋ بارىسىن تەكسەردى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
پرەمەر-مينيسترگە Jibek Joly ارنايى ەكونوميكالىق ايماعىنىڭ اۋماعىندا حيميا، وڭدەۋ ونەركاسىبى، ماشينا جاساۋ، ەنەرگەتيكا، مەتاللۋرگيا سالالارىنداعى ينۆەستيسيالىق جوبالاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى، سونداي-اق قاجەتتى ينفراقۇرىلىمنىڭ دامۋى تۋرالى باياندالدى. مۇندا بارلىعى 18 قاتىسۋشى تىركەلگەن. 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وڭىرگە سالىنعان ينۆەستيسيالار كولەمى 506 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، 2025 جىلى 9 جوبانى سالۋ ناتيجەسىندە شامامەن 850 ملرد تەڭگەگە دەيىن ارتادى دەپ كۇتىلۋدە.
جامبىل وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ءابىلحايىر تامابەك اەا ينفراقۇرىلىمىن، ونىڭ ىشىندە گاز جانە ەلەكترمەن جابدىقتاۋدى، سۋ قۇبىرىن، تەمىرجول كىرمە جولدارىن دامىتۋ تۋرالى باياندادى. قابىلدانعان شارالار سالىنىپ جاتقان ءوندىرىس ورىندارىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى جانە جاڭا ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا نەگىز قالىپتاستىرادى.
سونىمەن قاتار پرەمەر-مينيستر جاڭادان قولعا الىنعان ونەركاسىپ نىساندارىنىڭ، اتاپ ايتقاندا، تولىق سيكلدى مەتاللۋرگيالىق كەشەن مەن جۇگەرىنى تەرەڭ وڭدەيتىن زاۋىت قۇرىلىسىنىڭ بارىسىمەن تانىستى. اتالعان جوبالار بىلتىرعى قاراشا ايىندا ولجاس بەكتەنوۆتىڭ قحر-عا جۇمىس ساپارى اياسىندا وتكەن كەزدەسۋلەر مەن قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار شەڭبەرىندە جۇزەگە اسىرىلۋدا.
قىتايلىق ينۆەستور Fujian Hengwang Investment Co.، Ltd كومپانياسىنىڭ قاتىسۋىمەن جالپى قۇنى شامامەن $1،2 ملرد-تى قۇرايتىن ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى مەتاللۋرگيا زاۋىتتارىنىڭ ءبىرىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. جوبانى قارجىلاندىرۋ ينۆەستوردىڭ ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلادى. كاسىپورىن ارماتۋرا، سوزبا سىمدار، جولاق جانە ءپروفيلدى بولات، سونداي-اق مەتالل ونىمدەرىنىڭ باسقا دا تۇرلەرىن شىعارادى.
Fujian Hengwang Investment Co.، Ltd باسقارما ءتوراعاسى سزەن چجاوسيان 2027 جىلى ءبىرىنشى كەزەڭدى ىسكە اسىرۋ اياسىندا زاۋىتتىڭ ءوندىرىس قۋاتى جىلىنا 1 ملن تونناعا جەتەتىنىن باياندادى. 2027–2029 جىلدار ارالىعىنداعى ەكىنشى كەزەڭدە ءوندىرىس كولەمىن جىلىنا 3 ملن تونناعا دەيىن جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق كاسىپورىننىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن گاز تۋربينالى ەلەكتر ستانساسىنىڭ قۇرىلىسى قاراستىرىلعان. 2،5 مىڭ جۇمىس ورنىن اشۋ جوسپارلانىپ وتىر. سيكلدىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى – تەمىردى تىكەلەي توتىقسىزداندىراتىن قورشاعان ورتاعا زيانسىز تەحنولوگيا قولدانۋ.
قازاقستان تەمىر رۋداسىنىڭ قورى بويىنشا الەمدە 9-شى ورىن الادى. وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس، ءوندىرىس كولەمى 37 ملن تونناعا جەتتى. تولىق سيكلدى مەتاللۋرگيا كەشەنىنىڭ جاڭا جوباسى وتاندىق مەتاللۋرگيانىڭ دامۋىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسىپ، ەكولوگيالىق تازا تەحنولوگيالاردى قولدانۋدىڭ ۇلگىسىنە اينالادى.
«اتالعان جوبا ەلىمىزدەگى تەمىر رۋداسىن تەرەڭ وڭدەۋدىڭ تولىق سيكلى بار قارا مەتالدار مەن مەتالل ونىمدەرىن شىعاراتىن ءىرى وندىرۋشىلەردىڭ بىرىنە اينالادى. ۇكىمەت بۇل زاۋىتتىڭ قۇرىلىسىنا جان-جاقتى قولداۋ جاساپ، ونىڭ ءساتتى ىسكە قوسىلۋىنا قاجەتتى كومەك كورسەتەدى»، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
سونداي-اق پرەمەر-مينيستر جۇگەرىنى تەرەڭ وڭدەۋ زاۋىتىن سالۋ جونىندەگى ينۆەستيسيالىق جوبانىڭ قۇرىلىس الاڭىنا باردى. ينۆەستيسيا كولەمى $800 ملن-دى قۇرايدى. جانە وندىرىستىك قۋاتتىلىعىن جىلىنا 1 ملن توننا جۇگەرىدەن ءارى قاراي 3 ملن تونناعا دەيىن ۇلعايتا وتىرىپ، تىگىنەن ينتەگراسيالانعان ونەركاسىپ پاركىن قۇرۋ جوسپارلانۋدا.
جوبانى بيوفەرمەنتاسيا يندۋسترياسىنداعى الەمدىك كوشباسشى – قىتايلىق Fufeng Group كومپانياسى جۇزەگە اسىرۋدا. ونەركاسىپ كەشەن قۇرامىنا كراحمال زاۋىتى جانە ءۇش بيوفەرمەنتاسيا كاسىپورنى كىرەدى. زاۋىتتان: ليزين، گلۋتامين، گلۋتامين قىشقىلى، لەيسين، ترەونين، جەم جانە تاعى دا باسقا جوعارى قوسىلعان قۇنى بار ونىمدەر شىعارىلادى دەپ كۇتىلۋدە.
ونەركاسىپ پاركىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ينۆەستور كومىر جىلۋ ەلەكتر ستانساسى مەن اعىندى سۋلاردى تازارتۋ ستانساسىن سالۋدى دا جوسپارلاپ وتىر. ارى قاراي تۇز قىشقىلى مەن سۇيىق اممياكتى قوسا العاندا، حيميالىق كومپونەنتتەر شىعاراتىن زاۋىتتى ىسكە قوسۋ قاراستىرىلعانى اتاپ ءوتىلدى. نەگىزگى نىسانداردى پايدالانۋعا بەرۋ 2026 جىلعا جوسپارلانعان. 1،5 مىڭعا دەيىن جۇمىس ورنىن اشۋ كوزدەلۋدە.
ولجاس بەكتەنوۆ بۇل جوبانى جۇزەگە اسىرۋ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋدا، ەكسپورتتىق الەۋەتتى دامىتۋدا جانە زاماناۋي اگروتەحنولوگيالاردى تارتۋدا ماڭىزدى قادام بولاتىنىن اتاپ ءوتتى.
پرەمەر-مينيستر سارىسۋ اۋدانىندا «Qazaq Soda» ج ش س كالسييلەنگەن سودا شىعاراتىن زاۋىت قۇرىلىسىنىڭ بارىسىن تەكسەردى. Yildirim Holding اتقارۋشى ديرەكتورى يسمايل دجەيلان مەن «Qazaq Soda» ج ش س ديرەكتورى رامازان يبرايموۆ جوبا تۋرالى باياندادى. 42 گەكتار القاپتا ءبىرىنشى كەزەڭدە قۋاتتىلىعى جىلىنا 500 مىڭ توننا ءونىم وندىرەتىن ءوندىرىس كەشەنى ىسكە اسىرىلىپ، كەيىننەن 1 ملن تونناعا دەيىن ۇلعايتىلادى. جەرگىلىكتى شيكىزات پايدالانىلاتىن بولادى. ءوندىرىس ۇدەرىسىندە قالدىقتاردى نولدىك دەڭگەيدە قامتاماسىز ەتەتىن تەحنولوگيالاردى قولدانۋ جوسپارلانۋدا.
كالسييلەنگەن سودا مەتاللۋرگيا، شىنى، تاماق، توقىما جانە حيميا ونەركاسىبىندە، سونداي-اق تۇرمىستىق حيميا وندىرىسىندە قولدانىلادى. بۇگىندە ەلىمىزدىڭ سوداعا دەگەن قاجەتتىلىگى جىلىنا 350-400 مىڭ توننانى قۇرايدى. جوبانى جۇزەگە اسىرۋ يمپورتتى تولىق الماستىرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە جانە تمد ەلدەرى مەن قىتايعا ەكسپورتتى باستاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
قازىرگى ۋاقىتتا قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى 30%-عا ورىندالدى، نەگىزگى جابدىقتاردى جەتكىزۋ جۇزەگە اسىرىلۋدا. زاۋىتتى پايدالانۋعا بەرۋ 2026 جىلدىڭ تامىز ايىنا جوسپارلانعان. جوبا اياسىندا 1 مىڭ جۇمىس ورنى، ونىڭ ىشىندە 400 تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلادى. ينۆەستيسيالاردىڭ جالپى كولەمى شامامەن $400 ملن-دى قۇرايدى.
پرەمەر-مينيستر قازاقستاندى الەمدەگى جەتەكشى كالسييلەنگەن سودا وندىرۋشىلەردىڭ قاتارىنا قوساتىن، يمپورتقا تاۋەلدىلىكتى تومەندەتەتىن جانە ەلىمىزدىڭ حيميا ونەركاسىبىن دامىتۋ ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر تۋعىزاتىن جوبانى ۋاقتىلى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. اتالعان جوبانى جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، ەلىمىز جۇڭگو، تۇركيا، اقش جانە رەسەي سياقتى الەمدەگى جەتەكشى سودا وندىرۋشىلەرىنىڭ قاتارىنا قوسىلادى.
