ونىڭ پىكىرىنشە، رەسەيدى ۇيىم قاتارىنان شىعارۋ قاجەت، مۇنى جۇزەگە اسىرۋ مۇمكىن بولماسا اگرەسسورعا قارسى كۇرەسىپ، بەيبىتشىلىك جولىندا قان توگۋگە تۋرا كەلەدى، ال ەگەر بۇعان دا باتىلى بارماسا ەندەشە، بۇۇ-نى تاراتىپ تىنعان ءجون.
ۇيىمنىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە كىرەتىن مۇشەلەرىنىڭ الدىندا ءسوز سويلەگەن ۋكراينا پرەزيدەنتى بۇۇ-نىڭ جۇمىسىنا كوڭىل تولماستىق ءبىلدىردى. سوعىس باستالعالى ەكى ايدان استام ۋاقىت وتسە دە ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەر اگرەسسوردى تەجەي الماي وتىر. ءپۋتيننىڭ سەس كورسەتىپ، سوعىستى توقتاتۋعا قاۋقارسىز.
«قانتوگىستى توقتاتۋعا دارمەنى جەتپەسە، مۇنداي قۇرىلىمنىڭ قانشالىقتى قاجەتى بار؟ بۇۇ جانىنداعى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىن رەفورمالايتىن كەز كەلدى. وسى كۇنگە دەيىن ۇنسىزدىك ساقتاپ كەلدىڭىزدەر. ۇنسىزدىك ۇيدەي بالەدەن قۇتقارمايدى! قاۋىپسىزدىك كەڭەسى بار ما، قايدا ءوزى؟ الەمدەگى تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىقتى ساقتاۋعا كەپىلدىك بەرىلگەن قۇرىلىم رەسەيدىڭ الدىندا ءالجۋازدىق تانىتتى»، – دەيدى زەلەنسكيي.
ونىڭ اتاپ وتكەنىندەي، قاۋىپسىزدىك كەڭەسى ۋكراينادا بەيبىتشىلىك ورناتۋعا بۇكىل كۇش-جىگەرىن سارپ ەتىپ، باتىل قادامعا بارۋى قاجەت.
ۋكراينا پرەزيدەنتى كەڭەس مۇشەلەرىنە كەلەسىدەي اقىل-كەڭەس بەردى.
العاشقىسى، الەم الدىندا «اگرەسسور ءارى باسقىنشى مەملەكەت» اتانعان رەسەيدى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنەن شىعارۋ. مۇنداي جاعدايدا كرەمل كەڭەستىڭ شەشىمدەرىن بۇعاتتاي الاتىن پارمەنىنەن ايىرىلىپ، قۇزىرەتى شەكتەلەدى.
قاۋىپسىزدىك كەڭەسى رەسەيدىڭ «ەركەلىگىن» كوتەرە بەرسە، ەرتەڭ كۇللى وركەنيەتكە ءقاۋىپ تونەدى.
ەگەر مۇنداي قادامعا بارۋعا باتىلى بارماسا، ەندەشە بۇۇ-نى تاراتىپ تىنۋ قاجەت، كرەملگە ءسوزى وتپەيتىن، شالاجانسار ۇيىم ۋكرايناعا قول ۇشىن سوزىپ جارىتپايدى.
زەلەنسكيي بۋچا قالاسىنداعى ايۋاندىققا رەسەيدى ايىپتادى. ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى ءبىرقاتار ەلدى-مەكەندى باسىپ العان وككۋپانتتار جەرگىلىكتى حالىقتى كۇشتەپ رەسەي تەرريتورياسىنا كوشىرىپ جاتقانىن مالىمدەدى.
«بۋچاداعى جانتۇرشىكتىرەر كورىنىستەر كرەمل قىلمىسىنىڭ بەرگى جاعى عانا. رەسەي ارمياسى باسىپ العان وزگە دە ايماقتاعى احۋال بۇدان دا اۋىر»، – دەيدى زەلەنسكيي.
ونىڭ پىكىرىنشە، بۇگىنگى رەسەي ورتا عاسىرلاردىڭ ولشەمىمەن ويلايتىن ەل. پۋتين ۋكراين حالقىنىڭ ءتىل-اۋزىن بايلاپ، ايتقانىنا كونىپ، ايداۋىنا جۇرەتىن قۇلعا اينالدىرعىسى كەلەدى...»، – دەدى ۋكراينا پرەزيدەنتى.
...
Dalanews بۇۇ-دا ءسوز سويلەگەن زەلەنسكييدىڭ بايانداماسىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى.
«بۋچادا ولار جاساماعان قىلمىس قالعان جوق. قالانىڭ كەز-كەلگەن بۇرىشىندا اگرەسسوردىڭ ءىزى جاتىر. رەسەي ارمياسى ۇلكەنگە دە، كىشىگە دە وق جاۋدىرعان، ءبىر ءۇيدىڭ ادامدارىن بۇتىندەي قىرىپ سالعان، ىزدەرىن جاسىرىعىسى كەلىپ، ولتىرگەن ادامداردى ورتەپ جىبەرۋگە ارەكەت قىلعان.
كوشەدەن ءوتىپ بارا جاتقان تۇرعىنداردى شەتىنەن اتا بەرگەن، ولاردىڭ ۇيىنە باسىپ كىرىپ، ابدەن ازاپتاعان. تۇرعىنداردىڭ ءۇيىن تانكىمەن تاپتاپ، ۇيدەگى قىز-كەلىنشەكتەردى بالالاردىڭ كوزىنشە زورلاعان.
ولار ءوزىنىڭ سوڭىنان قيراعان، ءۇيىندىسى عانا قالعان مەملەكەتتى قالدىرىپ بارادى.
اگرەسسوردىڭ كەسىرىنەن بيىل ازىق-تۇلىك تاپشىلىعى تۋىندايدى، بۇل ءوز كەزەگىندە قارا قۇرلىق پەن ازيا تۇرعىندارىن اشتىققا ۇرىندىرىپ، مۇنىڭ سوڭى ساياسي حاوسقا ۇلاسادى.
الەم رەسەي ارمياسىنىڭ بۋچاداعا ايۋاندىعى مەن قاسكويلىگىنە كۋا. ولار ۋكراينانىڭ وزگە وڭىرلەرىندە بۇدان زورعى سۇمدىق ارەكەتتەرگە باردى، الداعى كۇندەرى بۇعان دا كوزىمىز جەتەدى.
كرەمل مۇنى مويىندامايدى، قالاي جاۋاپ قاتارىن ءسىز بەن ءبىز جاقسى بىلەمىز. دونباسستىڭ ۇستىنەن ۇشىپ بارا جاتقان جولاۋشىلار ۇشاعىن قاعىپ تۇسىرگەندە دە قالاي «اقتالعانى» ەستەرىڭىزدە بولار. سيرياداعى ايۋاندىعىن دا مويىنداماي ءوتتى. ولار وزىنە شاڭ جۋىتپاۋدىڭ حاس شەبەرى.
بۋچاداعى قىرعىندى كورە تۇرا «مۇنىڭ ءبارى قولدان جاسالعان، جالعان كادر» دەۋگە ارلانبادى.
بۇۇ-نىڭ باستى ماقساتى – بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋ، سوعىستى بولدىرماۋ. ۇيىم جارعىسىنىڭ ءبىرىنشى بابى بۇزىلدى. وسى باپتىڭ بۇزىلعانىن كورە تۇرا، بىلە تۇرا رەسەيدىڭ قىلمىستىق ارەكەتىنە كوز جۇما قاراۋدا.
بۇگىنگى رەسەي باسشىلىعى ورتا عاسىرلاردىڭ ولشەمىمەن ويلايدى. ولاردىڭ اقىل-ەسى بوگدە ەلگە باسىپ كىرۋ، ونىڭ جەرىن تارتىپ الىپ، حالقىن قۇل قىلۋ.
پۋتين ۋكرايندىقتاردىڭ ءتىل-اۋزىن بايلاپ، ايتقانىنا كوندىرىپ، ايداۋىنا جۇرەتىن قۇلعا اينالدىرعىسى كەلەدى. اگرەسسور ارمياسى ەلدى-مەكەندەردىڭ استاڭ-كەستەڭىن شىعارىپ، قاراپايىم حالىقتىڭ جيعان-تەرگەنىن ءسىپىرىپ-سۇيىرىپ، قىز-كەلىنشەكتەردىڭ قۇلاعىنداعى سىرعاسىنا دەيىن جۇلىپ اكەتىپ، رەسەيگە جونەلتىپ جاتىر.
مىنە، وسىنداي وزبىر، استامشىل، قاراقشى ساناداعى مەملەكەت قاۋىپسىزدىك كەڭەسىندە ۆەتو قوياتىن مارتەبەگە يە. رەسەيدىڭ قىلمىسى الەم دەڭگەيىندە اشكەرە بولىپ، باسقىنشى مەملەكەت ۇيىم تاراپىنان ءتيىستى جازاسىن الۋى كەرەك.
ەگەر قازىرگى احۋال اسقىنىپ، كۇردەلەنە تۇسسە، مەملەكەتتەر تەك قارۋدىڭ كۇشىنە سەنەتىن بولادى. ولار ءوز قاۋىپسىزدىگىن اسكەري تەحنيكا مەن قارۋ-جاراقتىڭ ەسەبىنەن قامتاماسىز ەتۋگە كوشەدى. مۇنداي جاعدايدا بۇۇ-نى جاپقاننان وزگە جول جوق.
قۇرمەتتى كەڭەس مۇشەلەرى، سىزدەر بۇۇ-نى جابۋعا دايىنسىزدار ما؟ ەگەر مۇنداي قادامعا بارۋعا ۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولساڭىز، قازىردەن باستاپ ىسكە كوشۋ قاجەت. كەڭەستى تولىق تۇرلەندىرىپ، رەسەيدى ۆەتو قوياتىن قۇقىقتان ايىرىڭىزدار!
بوگدە ەلدىڭ بەيبىت تۇرعىندارىنا وق اتۋعا بۇيرىق بەرگەندەر نيۋرنبەرگتەگى سەكىلدى تريبۋنال الدىندا جاۋاپ بەرەدى!
ءال-ازىر بۇۇ-نىڭ جۇمىس جۇيەسىن جاڭارتۋ كەرەكپىز. ءوز تاراپىمنان، كييەۆتە وسىعان بايلانىستى ءماجىلىس وتكىزىپ، الەمدىك قاۋىپسىزدىك جۇيەسىن رەفورمالاۋدى تالقىلاۋدى ۇسىنامىن. حالىقارالىق قۇقىق باسقىنشىلارعا توسقاۋىل قوياتىن ماڭىزدى تىرەك، ايبارلى كۇشكە اينالۋى ءتيىس.
وسى كونفەرەنسيادا مەملەكەتتەردىڭ شەكاراسىنا، تەرريتوريالىق تۇتاستىعىنا تۇمسىق تىعاتىن اگرەسسورلاردى اۋىزدىقتاۋ تۋرالى ماسەلە كوتەرەمىز.
قۇرمەتتى كەڭەس مۇشەلەرى، سىزدەردىڭ الدارىڭىزدا ەكى جول بار، ەكەۋى دە سىزدەردىڭ ەرىك-جىگەرلەرىڭىزگە بايلانىستى.
العاشقىسى، سوعىستىڭ سەبەپكەرى – رەسەيدىڭ ىقپالىن ازايتۋ. ماسكەۋ ءوز اگرەسسياسىمەن بايلانىستى شەشىمدى بلوكتاپ وتىر. كرەملدى ۆەتو قوياتىن قۇقىقتان ايىرىپ، باسقىنشىلىق ساياساتىن ايىپتاۋ. مىنە، سول كەزدە ءبىز دە، ءوز تاراپىمىزدان بەيبىتشىلىك ورناتۋعا بارىمىزدى سالاتىن بولامىز.
كەيىنگىسى – كەڭەستىڭ مۇنداي قادامعا بارۋ دارمەنى جەتپەسە، بىزگە، ۋكراين حالقىنا جانى اشىماي-اق قويسىن. سوزدەن ىسكە كوشۋگە قاۋقارسىز بولساڭىزدار، بىزدەن اۋلاق جۇرىڭىزدەر. بىزگە سوعىسىپ ولگەننەن وزگە جول جوق! وتان ءۇشىن وتقا تۇسەمىز، ءتۇسىپ تە جاتىرمىز. كەيىنگى ۇرپاقتىڭ الدىندا ءجۇزىمىز جارىق بولادى».
رەسەي بەت باقتىرار ەمەس...
كرەمل بۋچاداعى قاندى قىرعىنعا قاتىسى بارىن مويىندار ەمەس.
رەسەيدىڭ بۇۇ-جانىنداعى تۇراقتى وكىلى ۆاسيليي نەبەنزيا ءدال وسى وتىرىستا زەلەنسكييدىڭ ءسوزىن تەرىسكە شىعارىپ، بۋچاداعى قىرعىنعا رەسەي اسكەرىنىڭ قاتىسى جوعىن مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، رەسەيدى ايىپتاماس بۇرىن، الدىمەن بۇعان نەگىز بولارلىق بۇلتارتپاس دالەل ۇسىنۋ قاجەت.
«رەسەي ارمياسى بۋچانى بوساتقان كەزدە قالا كوشەلەرى تەگىس تازا ەدى. ولگەن ادامداردىڭ دەنەسى تۇس-تۇستا شاشىلىپ جاتقان جوق. مۇنداعى سايكەسسىزدىكتى كەڭەس مۇشەلەرى بايقاماۋى مۇمكىن ەمەس»، – دەدى ول.
رەسەيدىڭ تەرگەۋ كوميتەتى بۋچاداعى قۋعىن-سۇرگىنگە قاتىستى «جالعان اقپارات تاراتۋ جانە رەسەي ارمياسىنا كۇيە جاعۋ» بابى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعاپتى.
قورعانىس مينيسترلىگى رەسەي ارمياسىنىڭ بۇعان قاتىسى بارى تۋرالى اقپاراتتى «فەيك» دەپ اتاپ، «بۇل ۋكراين ۇلتشىلدارىنىڭ قولىمەن جاسالعان قىلمىس» دەپ مالىمدەپ ۇلگەردى.
ازىرلەگەن دۋمان بىقاي
