بۇل تاراپتا دامىعان نەمىس جۇرتىنىڭ تاجىريبەسى جۇگىنۋ قازاقستان ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشارى ءسوزسىز. ەنەرگەتيكا سالاسىن ءارتاراپتاندىرۋدى كوزدەپ وتىرعان ءبىزدىڭ ەل – ءداستۇرلى قۋات كوزدەرىنە دەگەن تاۋەلدىلىكتەن ارىلىپ، بالامالى ەنەرگياعا ويىسۋعا مۇددەلى.
الماتىدا وتكەن «قازاق-نەمىس ەنەرگەتيكالىق ديالوگىندا» وسى ماسەلەنىڭ وزەكتى تۇستارى تارازىعا تارتىلىپ، گەرمانيادا كەلگەن ساراپشىلار قازاقستاننىڭ «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋ پوتەنسيالىنا جوعارى باعا بەردى.
اتالعان شاراعا Dalanews.kz ءتىلشىسى دە قاتىسقان بولاتىن.
نەمىستىڭ ەنەرگەتيكا اگەنتتىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان ءىس-شاراعا گەرمانياداعى الپاۋىت كومپانيالاردى وكىلدەرى قاتىسىپ، ەلىمىزدىڭ بالامالى قۋات كوزدەرىنە ينۆەستيسيا قۇياتىن ىقىلاس تانىتتى.
سولاردىڭ ءبىرى الەمگە ايگىلى – Siemens Energy تەحنولوگيالىق كومپانياسى. Siemensء-تىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى اريەل پوراتتىڭ ايتۋىنشا قازاقستانداعى جەل جانە كۇن ەنەرگياسىنىڭ بولاشاعى زور.
استانانىڭ ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋداعى باستامالارىن وڭ باعالاعان پورات Siemensء-تىڭ بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىمەن بايلانىستى يننوۆاسيالاردى ەلگە اكەلۋگە ىنتالى ەكەنىن جەتكىزدى.
«قازاقستاننىڭ شيكىزاتقا تاۋەلدىلىكتەن ارىلىپ، نارىقتىق ۇستانىمدارىن وزگەرتىپ جاتقانى «جاسىل ەكونوميكاعا» قارجى قۇيۋمەن اينالىساتىن ينۆەستورلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرىپ وتىر.
پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى كومىردىڭ ءرولىن باسەڭدەتۋگە قاتىستى باستامالارى جاھاندىق ماڭىزى بار دۇنيە. كومىردەن بولىنەتىن زياندى قالدىقتار قورشاعان ورتانى ۋلاپ، ەكولوگيانىڭ تىنىسىن تارىلتىپ وتىرعانى جاسىرىن ەمەس. قازاقستاننىڭ كومىردەن گازعا كوشىپ، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنە باسىمدىق بەرۋ باتىس الەمىنىڭ تارانىنان اركەزدە قولداۋ تابادى. بۇل رەتتە Siemens Energy بۇل باعىتتاعى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا جاردەمدەسەتىن بولادى»، – دەيدى پورات مىرزا.
ونىڭ اتاپ وتكەنىندەي ءبىزدىڭ ەل «جاسىل ەكونوميكاداعى» پوتەنسيالى جونىنەن الەمدەگى ۇزدىك 10 ەلدىڭ قاتارىنا كىرەدى.
نەمىستىڭ وزگە دە تەحنولوگيالىق كومپانيالارى وسى ىسكە اتسالىسىپ، قازاقستانداعى بالامالى ەنەرگيانى دامىتۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىر.
جيىندا بەلگىلى بولعانداي ازىرگى كۇنى ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى مەن نەمىستىڭ DENA دەپ اتالاتىن ەنەرگەتيكالىق اگەنتتىگى «جاسىل ەكونوميكامەن» بايلانىستى بىرلەسكەن كونسەپسيا ازىرلەۋدە.
جيىندا ءسوز العان نەمىس كاسىپكەرلەرى مۇنداي ارىپتەستىكتىڭ ەكى تاراپقا دا ءتيىمدى بولارىن تىلگە تيەك ەتتىك. ولاردىڭ ايتۋىنشا ەنەرگەتيكالىق سەكتوردى جاڭعىرتۋداعى گەرمانيانىڭ تاجىريبەسى قازاقستاننىڭ بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىنە قيىندىقسىز، كەدەرگىسىز كوشۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى.
ەلىمىزدىڭ نەمىس جەرىندەگى ەلشىسى نۇرلان ونجانوۆتىڭ ءمالىم ەتكەنىندەي قازاقستان گەرمانيانىڭ قوقىس وڭدەۋ باعىتىنداعى تاجىريبەسىن دە قولدانىسقا ەنگىزبەك.
«نەمىس بيلىگىنىڭ قوقىستى سورتتاۋ مەن وڭدەۋدەگى مەملەكەتتىك باعدارلاماسى ءوز ناتيجەسىن بەرىپ، وسى ەلدەگى ەكواحۋالدى تۇزەۋگە جاردەمدەستى. ءبىز نەمىس ەكولوگتارىنىڭ قوقىس وڭدەۋدەگى كونسەپسياسىن ءوز جەرىمىزدە ىسكە اسىرعىمىز كەلەدى. وسى ماقساتتا گەرمانيانىڭ ەكونوميكا مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، ارنايى جوبا ازىرلەۋ ۇستىندەمىز. جوبا تاراز قالاسىنان باستاۋ الىپ، ناتيجە بەرەر بولسا، ەلىمىزدىڭ وزگە وڭىرلەرىنە دە تارالاتىن بولادى.
باتىس ەلدەرىندە قوقىستى باقىلاۋ، باسقارۋ ساياساتى دەيتىن اۋقىمدى ەكولوگيالىق تۇجىرىم جاسالىنعان. وسىنىڭ اياسىندا كوممۋنالدى قالدىقتاردى «يگەرۋ» ادىستەمەسى ازىرلەنىپ، سونىڭ ارقاسىندا قورشاعان ورتاعا بولىنەتىن زياندى قالدىقتاردىڭ مولشەرى ازايادى» دەيدى ەلشى.
ايتا كەتەلىك، گەرمانيانىڭ ورتا ازيا ەلدەرىمەن تاۋار اينالىمىنىڭ 80-85 پايىزى قازاقستاننىڭ ۇلەسىندە. وتكەن جىلى ەكى ەلدىڭ اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق كولەمى 5،1 ملرد ەۋرونى قۇراپ، 2020 جىلعى مولشەردەن 32 پايىزعا اسىپ ءتۇستى. ال بيىلعى جىلدىڭ التى ايىنداعى كورسەتكىش بىلتىرعىدان مەجەدەن وزىپ، 80 پايىزعا ارتتى.