مۇحتار تايجان: «توقايەۆتىڭ ءسوزدى بولمەي، مۇقيات تىڭدايتىنى ۇنادى»

Dalanews 14 قاز. 2019 11:16 586

بۇگىن قوعام بەلسەندىسى، ۇلتجاندى ازامات مۇحتار تايجان مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆپەن كەزدەسىپ، كوپشىلىكتىڭ كوكەيىندە جۇرگەن وي-پىكىرلەردى جەتكىزگەنىن فەيسبۋكتاعى پاراقشاسىندا ءبولىستى. مۇحتار تايجاننىڭ پرەزيدەنت الدىندا بارعاندا قانداي ماسەلەلەردى كوتەرگەنىنەن حاباردار بولىڭىز.

مۇحتار تايجان پرەزيدەنتپەن كەزدەسۋىندە ءبىرقاتار ماسەلەنى كوتەرىپتى. سولاردى نازارلارىڭىزعا ۇسىنساق.

قوعام بەلسەندىسى ءوزىنىڭ پاراقشاسىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆپەن كەزدەسۋ اشىق، ەركىن جاعدايدا وتكەنىن العا تارتىپ.

– مەملەكەت باسشىسى الدىنا كەلگەن ادامنىڭ ءسوزىن بولمەي، مۇقيات تىڭدايتىنى ماعان قاتتى ۇنادى. وسى مۇمكىندىكتى پايدالانىپ كوكەيدە جۇرگەن ويلارىمدى تولىقتاي جەتكىزۋگە تىرىسىپ باقتىم، – دەپتى م.تايجان.


ول پرەزيدەنت الدىندا 1992-2001 جىلدارى تاجىك-اۋعان شەكاراسىنداعى قارۋلى قاقتىعىسقا  ازاماتتارعا ستاتۋس بەرۋ كەرەكتىگىن، كورشىلەس رەسەي مەن تاجىكستاندا وسى قاقتىعىسقا قاتىسقان ساربازداردىڭ ارنايى ستاتۋسى بار ەكەنىن العا تارتىپتى.

بۇدان كەيىن م.تايجان ارىس قالاسىن قالىپانا كەلتىرۋ ماسەلەسى دە نازاردان تىس قالماپتى. بۇل جايىندا ول ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا: «ءيا، قالانى قالپىنا كەلتىرۋدە كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىلدى. ءبىراق كەمشىن تۇستار دا جوق ەمەس. قۇرىلىس جۇمىستارى كەيبىر تۇرعىنداردىڭ كوڭىلىنەن شىقپاۋدا. بۇل جەردە كىنا – تولىعىمەن مەملەكەتتىڭ جاعىندا بولعاندىقتان،  حالىقتىڭ تىلەگىن تولىقتاي قاناعاتتاندىرۋ ماڭىزدى» دەپتى.

بۇدان كەيىن قوعام بەلسەندىسى تاراز قالاسىنداعى 1990 جىلداردان بەرى كەلە جاتقان «رودنيچوك» ءتۇرعىنۇيىنىڭ ماسەلەسىنە پرەزيدەنتتىڭ نازارىن اۋدارۋعا تىرىسپتى.

«اتالعان جەردە 15 مىڭداي ادام تۇرادى، ءبىراق ۇيلەرى ءالى زاڭداستىرىلماعان. سونىڭ كەسىرىنەن مەكتەپ، بالاباقشا، اۋرۋحانا سىندى الەۋمەتتىك نىساندار سالىنباي كەلەدى. سوندىقتان بۇل تۇرعىن ءۇيدى زاڭداستىرۋعا ىقپال ەتۋىڭىزدى وتىنەمىن» دەگەن ەكەن.

سونىمەن قاتار م.تايجان اتىراۋ وبلىسىنداعى ەكولوگيالىق احۋال جايىندا ءسوز قوزعاعاندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ بۇل ماسەلەدەن حاباردار ەكەنىن ايتىپ، اتىراۋداعى جاعدايدى ءجىتى باقىلاپ وتىرعانىن ايتىپتى.

اقورداداعى كەزدەسۋدە م.تايجان ماڭعىستاۋ وبلىسىن وزگە وبلىستارمەن بايلانىستىراتىن «بەينەۋ-سەكسەۋىل» تاس جولى ءبىر ميلليرد دوللارعا باعالانسا دا سالۋ كەرەكتىگىن ايتا كەلە، اتىلمىش جولدىڭ ەلىمىز ءۇشىن ەكونوميكالىق تۇرعىدان قانشالىقتى پايدالى ەكەنىن بىلايشا تاپسىرلەپتى.

–  بۇل جول بارىمىزگە قاجەت. جول ىشكى تۋريزم دامىتىپ، وڭتۇستىكتىڭ ارزان كوكونىستەرىن باتىسقا تىكەلەي تاسىمالداۋعا جول اشادى. ينفلياسيا تومەندەپ، جۇك كولىكتەرى كاسپيي تەڭىزدەگى پورتتارىمىزعا بىردەن جەتىپ، ارى قاراي ءازىربايجان ارقىلى ەۋروپا مەن يرانعا ەركىن شىعاتىن مۇمكىندىك يە بولادى، – دەپ ءوز ويىن ورتا سالىپتى.

كەزدەسۋدە م.تايجاي جەر ماسەلەسىندە نازاردان تىس قالدىرماپتى. ول بۇل جايىندا:

«جەرگە قاتىستى ءموراتورييدىڭ اياقتالۋىنا ەكى جىل قالدى. جەردى جالعا بەرۋ ينستيتۋتىن ورناتۋ كەرەك. وندا دا تەك قازاقستان ازاماتتارى مەن ۇلەسى 100 پايىزدىق قازاقستاننىڭ زاڭدى تۇلعالارىنا بەرۋگە بولادى. لاتيفۋنديزمگە قارسى كوسمومونيتورينگتى ەنگىزۋ كەرەك»


دەپ ويىن اشىق ايتىپتى.

ءسوز سوڭىندا م.تايجان پرەزيدەنتپەن كەزدەسۋى وتە تارتىمدى وتكەنىن ايتىپتى.

 


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار