شالاعاي ساياساتتانۋشى نە قازاقشا، نە اعىلشىنشا بىلمەيتىن، اۋديتوريادا تىڭداۋشىنى وزىنە قاراتا المايتىن ماماندار كوپ. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە قىزمەت ەتەتىن جىگىتتەر كوپتەگەن شالا ءونىم دايىنداپ، پرەزيدەنتىمىزدىڭ ابىرويىن بىرنەشە مارتە توكتى. ولار الدىمەن ۇلتتىق دوكترينانى ويلاپ شىعاردى. اتى ءتاۋىر بولسا دا، ول دوكترينا – شالا دايىندالعان ءىلىم بولىپ شىقتى. كەيىن — قازاقستاندىق ۇلت. ءسويتىپ قازاق ۇلتىن جويا جازدادى. قازاق دەگەن ۇلت بولماسا، قازاق ءتىلى قايدان بولادى. لاتىنشاعا وتپەك بولدى. وزبەكستان، تۇركمەنستان جاساي الماعان رەفورمالاردى جاساماق بولدى. ەڭ سوڭعى ىزدەنىستەر ناتيجەسىندە، «ءۇش تۇعىرلى ءتىل» جۇزەگە اسىرماق ەكەن. بۇلار پاللياتيۆتىك رەفورمالاردى ۇسىنادى — ناعىز رەفورما جاساماۋ ءۇشىن جالعان رەفورما جاساماق. نۇرەكە، ءسىز قالاي ولاردىڭ كاسىبي شالالىعىنا توزەسىز؟ سونشاما جۇمىس ۋاقىتىن سارپ ەتكەندەرگە قانداي شارا قولدانباقسىز؟ ولار اناليتيكالىق تالداۋدى فورمالدى تۇردە عانا جۇرگىزدى. سانسىز ساياساتتانۋشىلار، الەۋمەتتانۋشىلار مەن تاريحشىلار عىلىمي الەمدە مۇلدە بەلگىسىز. ولارعا ديسسەرتاسيا قورعاتقان ءبىزدىڭ ارىپتەستەرىمىز. ەندى باستىق بولعان جاڭا كانديداتتار مەن دوكتورلار بورىشتى بولىپ قالدى، ايتپەسە عالىم سىماق شالدار ولارعا جۇمساق قازاقي شانتاج جاسايدى. ەندى ولار ولاردىڭ ماڭگى باقي سول ۋنيۆەرسيتەتتەردە ىستەۋىنىڭ كەپىلى. كەپىل بولا الماسا «جۇمساق قازاقي شانتاج» جاسايدى.
سوسيولوگتاردى اۋزىما العىم كەلمەيدى. ولاردىڭ كىناسىنەن ءسىز وبەكتيۆتى اقپارات الا الماي كەلەسىز. وڭكەي ورىسشىل بىردەمە. بۇل ءىستى ءبىر ارشىساڭىز كوزىڭىز جەتەدى. ءبىر قازاقتىڭ لاۋازىمدى عالىم سىماعى شەت ەلگە بايانداما جاساۋعا كەتىپ بارا جاتىپ، شەت ەلدىك كەدەندە ءوزىنىڭ نە ەركەكسىڭ بە، ايەلسىڭ بە دەگەن انكەتانىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرە الماي شەتەلدىك كەدەنشىلەردى قاتتى كۇلدىرگەن. ونداي عالىمدار شەت ەلدە تۋالەت تابا الماي ماسقارا بولادى. مەن شالا عالىمدارمەن قىزمەتتەس بولدىم، ولارمەن بىرگە جۇمىس ىستەۋگە تۋرا كەلگەن. سولاردىڭ ءبىرازى قىزمەتتەن جوعارىلادى. جاقىندا بولعان الەۋمەتتىك ءدۇردارازدىقتى ءبىزدىڭ سانسىز ساياساتتانۋشىلارىمىز بولجاپ تا، ءتۇسىندىرىپ تە بەرگەن جوق. ءبىز وتكەن داعدارىستان پرەزيدەنتتىڭ ينتۋيسياسى مەن يكەمدىلىگى ارقىلى شىقتىق. قوعامدىق عىلىمدار زەرتتەۋشىگە عىلىمي جۇيەمەن، سحەمالارمەن ۆەريفيكاسيا جاساۋعا ۇيرەتەدى. ءبىراق عىلىمي ەەرتتەۋ جالپى تانىمنىڭ ءبىر ناقتى جولى. باسقا ءبىر جول ينتۋيتيۆتىك تانىم. ول جالپى پاراسات، سەزىمتالدىق پەن عىلىمي دەرەكتەرگە سۇيەنەدى. سوندىقتان قوعامدىق پاندەر بىلگىرلەرى ەمەس ساياسي جاعدايدى سۋرەتشىلەر، ساياساتشىلار، جازۋشىلار تۇيسىكتەرى ادەكۆاتتى باعالادى.
Red Team — تاۋەلسىز عالىمدار توبى بەلگىلى قوعامدى قىزىقتىراتىن ماسەلەلەردى قاراستىرۋ كەرەك، ءداستۇرلى عىلىمي تواپتاردان ۋىقىتشا تاعايىنداعان ارانايى توپ پارمەندى بولار. ولاردىڭ ءوز ويلارىن شەكتەۋسىز ءجاريالاۋعا قۇقىعى بولادى. بىزگە كەرەگى سول — «قىزىل جاساق».
قازاققا نە كەرەك؟
1) فەرمەلەرگە جەرگە جەكە مەنشىك كەرەك، 100 تەڭگە تولەۋ كەرەك، فەرمەر جەردى تىگىپ كرەديت الادى؛
2) جەرسىزدەرگە ءۇي سالاتىن جەر كەرەك، ول جەر لاتيفۋنديستەردەن تارتىپ الىنادى، 100 تەڭگە تولەۋ كەرەك، ءۇي سالۋشى بانكىدەن كرەديت الىپ ءۇي سالادى؛
3)قازاقشا سويلەمەيتىن 4-5 مينيستر مەن ءماسىموۆ كەتۋ كەرەك — مەملەكەتىك ءتىلدى قاعاجۋ قىلعان ءۇشىن.
تەك ۇيسىزدەرگە جەر جانە نەسيە بەرۋ كەرەك دەپ وتىر بيلىك. بيلىكتىڭ وعان كونگەنى جاقسى بەلگى. الەۋمەتتىك ىمىرا دەگەن وسى. ءبارى دە بەيبىت جولمەن شەشىلسىن.
بىزدە ازاماتتىق قوعامنىڭ نىشانى كورىندى، ءقادىرىن بىلەيىك. سوندا نە سۇرايىق: فەرمەرلەرگە جەكە مەنشىككە جەر ءساتىلسىن-جۇز تەڭگەگە، قالا تۇبىنە قونىستانام دەۋشىلەرگە لاتيفۋنديستەردەن كونفيسكاسيالانعان جەردى ءجۇز تەڭگەگە ساتسىن. ەكسپو بولسىن — ول پروگرەسس. اعىلشىن ءتىلى بولسىن — ول پروگرەسس، ورىس ءتىلى ەسەبىنەن، ول ءتىلدى ءبىز جاقسى بىلەمىز.
قۇرمەتتى پرەزيدەنت، مەن كادر ساياساتىنا ارالاسپايىن، ونسىز دا سىزگە: انانى ال، مىنانى قوي دەۋشىلەر كوپ شىعار. ءبىراق كادرلاردىڭ ساپاسى تۋرالى ايتايىن، ءوزىڭىز ءبىلىڭىز وڭى مەن تەرىسىن.
قۇرمەتتى پرەزيدەنت پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى توپاستاردان قۇتىل، ولار ءسىزدىڭ تۇبىڭىزگە جەتەدى. بۇگىنگى كۇنى نەگىزگى ساياساتتانۋشىلىق جانە الەۋمەتتانۋشىلىق وبەكت جانە ساياسي سۋبەكت ول- قازاقتار. سوندىقتان قازاققا بەت بۇرۋ كەرەك.
قۇرمەتپەن، ءازىمبايىڭ.
ءازىمباي عالي، ساياساتتانۋشى
