اشىق اڭگىمە بارىسىندا ماقتا شارۋشىلىعى سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەر تالقىلانىپ، وبلىس اكىمدىگى تاراپىنان ءتيىستى ۇسىنىستار ەنگىزىلدى. حالىقتىڭ ءۋاجىن جەتكىزگەن تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى زاۋىت باسشىلارىنا ءبىرقاتار تالاپ قويدى.
– سىزدەرمەن بىرگە ماڭىزدى ماسەلەنى تالقىلاپ، ورتاق مامىلەگە كەلۋ ءۇشىن ارنايى كەزدەسىپ وتىرمىز. شارۋالارمەن كەزدەسۋىمدە ولار ماقتا شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى ءبىرقاتار ماسەلەلەردى ورتاعا سالدى. بىردەن ايتايىن، ءبىز – حالىقتىڭ جاعىندامىز. مەن حالىقتىڭ ۋاجىمەن كەلىسەمىن. سىزدەردى تۇسىنەمىز. دەگەنمەن، حالىقتىڭ جاعدايىن ويلاساڭىزدار.
شارۋالار بەينەتپەن وسىرىلگەن اق التىننىڭ بيىلعى باعاسىنىڭ تومەندىگىمەن كەلىسپەي وتىر. كەزدەسۋدە ماقتا قابىلداۋ بەكەتتەرىندەگى تارازىدان الداۋ، سەكىلدى جايتتاردى ايتتى. زەرتحانالار ماقتا ساپاسىن قاساقانا تۇسىرەدى دەگەن ءسوزدى دە ەستىدىك. مۇنداي جاعدايلارعا جول بەرىلمەۋ كەرەك.
جالپى، كەلەشەككە سىزدەردى تەك ماقتانى تازالاپ، ساتپاي، قايتا وڭدەۋمەن اينالىسۋدى قولعا الۋعا شاقىرار ەدىم. تىگىن فابريكالارى اشىلسا، كوپ ماسەلە شەشىلەدى. شارۋالارعا دا ءتيىمدى، ىشكى نارىق ارتادى. جۇمىس ورىندارى دا اشىلادى. وسى ءىستى قولعا الساڭىزدار، ءبىز قولداۋعا دايىنبىز، – دەدى وبلىس اكىمى دارحان ساتىبالدى.
وبلىس باسشىسى ءىرى زاۋىت يەلەرىنە ماقتانى تازالاۋمەن قاتار، قايتا وڭدەۋمەن اينالىسۋدى ۇسىندى. تاراپتار ورتاق ماسەلەلەردى ورتاعا سالىپ، ناتيجەسىندە ءشيتتى ماقتانىڭ ءبىر تونناسىنا بۇگىننەن باستاپ شارۋالارعا 250 مىڭ تەڭگەدەن الدىن الا تولەم (اۆانس) جاسايتىن بولدى. سوڭعى باعا بيرجاعا بايلانىستى بولادى.
ءشيتتى ماقتانىڭ وتكىزۋ باعاسى الەمدىك نارىقتاعى ماقتا تالشىعىنىڭ باعاسىنا تىكەلەي تاۋەلدى، ليۆەرپۋل بيرجاسىنىڭ يندەكسىنە سايكەس بەلگىلەنەدى. وڭىردە 21 ماقتا وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ 200-دەن استام ماقتا قابىلداۋ بەكەتتەرى بار.
بۇگىندە ماقتا ءوندىرۋشى كومپانيالار تىكەلەي حالىقارالىق ماقتا ساۋداگەرلەرىمەن (ماقتا ساتىپ الاتىن ترەيدەرلەر) جۇمىس ىستەيدى.
ال، ترەيدەرلەر ماقتا تالشىقتارىن ساتىپ الۋ بويىنشا الدىن الا كەلىسىم شارت جاساپ، قارجىلاندىرادى. سول سەبەپتى، ماقتانى شيكىزات كۇيىندە ساتىپ الۋعا قاجەتتى قاراجاتتىڭ بارلىعى دەرلىك جەكە ينۆەستيسيالار دەۋگە بولادى.
جيىنعا كەلگەن ماقتا زاۋىتتارىنىڭ باسشىلارى ءدال قازىرگى كەزدە سۇرانىستىڭ جوقتىعىن العا تارتتى. باعا – ماقتا ساپاسىنا بايلانىستى ەكەنىن مالىمدەدى.
جالپى بيىل وبلىستا 125 مىڭ گەكتار استام القاپقا ماقتا ەگىلگەن. بۇل جالپى ەگىستىكتىڭ 15%. ءشيتتى ماقتانىڭ تۇسىمدىلىگى گەكتارىنان 26،2 سەنتنەردەن 330 مىڭ توننادان استام جينالادى دەپ بولجانۋدا.
بۇگىنگى كۇندە وبلىستا 16 مىڭ توننا ماقتا جينالدى. جيىن-تەرىم جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. جالپى بۇل سالادا 25 مىڭنان استام اگروقۇرىلىمدار ەڭبەك ەتەدى.
وتكەن جىلى ءشيتتى ماقتانىڭ تونناسى ورتاشا 320- 80 مىڭ تەڭگەدەن قابىلدانعان. تۇركىستاندىڭ شارۋالاردىڭ ماقستاسى رەسەي، جۇڭگو، تۇركيا، لاتۆيا، مولدوۆا، بەلارۋس، گەرمانيا، بەلگيا ەلدەرىنە 68 مىڭ توننا ماقتا تالشىعى ەكسپورتتالعان.
ال، قالعان 19 مىڭ تن ماقتا تالشىعى ىشكى نارىققا ساتىلدى. بۇل ءوز كەزەگىندە ماقتا شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن اگروقۇرىلىمداردىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق جاعدايىنىڭ جاقسارۋىنا وڭ اسەرىن تيگىزدى.
مەملەكەت تاراپىنان كۇزگى جيىن تەرىم جۇمىستارىنا 48 مىڭ توننا جانار-جاعار ماي (باعاسى نارىقتان 15-20% تومەن) جانە 522 ءتۇرلى مينەرالدى تىڭايتقىشتاردىڭ قۇنىن 50% -ىن سۋبسيديالاۋعا بيۋدجەتتەن 6 ملرد تەڭگە سۋبسيديا قارجىسى ءبولىندى.
سونىمەن قاتار 653 ءتۇرلى وسىمدىك زيانكەستەرى مەن اۋرۋلارىنا قارسى قولدانىلاتىن پەستيسيدتەر مەن بيوپرەپاراتتاردىڭ قۇنىن سۋبسيديالاۋعا 521،4 ملن.تەڭگە قارجى قارالسا، اگروقۇرىلىمداردىڭ ساتىپ العان تۇقىمىنىڭ قۇنىن ارزانداتۋعا 600 ملن. تەڭگە قارجى ءبولىندى.
