[caption id="attachment_13156" align="alignright" width="304"]
باحتيەر شەروۆ[/caption]
سيرياداعى داعدارىسقا قاتىستى سىرعىتپا اقپاراتتارعا قاراعاندا، ۇلىنان ايىرىلعان انانىڭ جانايقايىن جازعان الدەقايدا شىنايى كورىندى بىزگە.
حوسيات سابۋروۆا: – ەل ءۇشىن مەن –تەرروريستىڭ شەشەسىمىن. ۇلىم سيرياعا كەتىپ، سول جاقتا ولەدى دەپ ءومىرى ويلاعان جوقپىن. ول جاقتاعى جاعدايدان حاباردارمىن. «يسلام مەملەكەتىنىڭ» قۇرامىنا وتكەن جاستارعا قاراپ جانىم اشيتىن. ءبىراق، كۇندەردىڭ كۇنى ءوزىم دە كوز جاسىمدى كول قىلىپ وتىرارىمدى قايدان بىلەيىن...
سوگە كورمەڭىزدەر، سىناۋ ءاردايىم وڭاي. ءدال ءقازىر «سيرياعا اتتاناتىن جاستاردىڭ سانى نەگە ارتىپ بارادى؟» دەگەن ساۋالعا جاۋاپ ىزدەۋ كەرەكپىز. مەنىڭ قايعىم مەن تراگەديامدى ءتۇسىنۋ ءۇشىن ادام ءوزىنىڭ ءدىني، ەتنيكالىق نەمەسە ۇلتتىق پرينسيپتەرىن ءبىر ۋاققا شەتكە ىسىرا تۇرۋ قاجەت.
باحتيەر بار بولعانى 27 جاستا ەدى. كوپ كۇتكەن بالامىز بولاتىن. مەنىڭ جان دەگەندەگى جالعىز ۇلىم.
ساباعىن جاقسى وقىدى. كەيىن اسكەري ليسەيگە ءتۇستى. ۇلىمنىڭ قۇقىق سالاسىندا قىزمەت ەتكەنىن قالادىم. الايدا وقۋدى جالعاستىراتىن اقشامىز بولماعاندىقتان ۇلىم ۇيگە ورالىپ، يسلامدى تانۋعا كىرىستى. اراب ءتىلىن مەڭگەرىپ، يسلام قاعيدالارىن وقىدى.
سيرياداعى 700 تاجىك ازاماتى سوعىسىپ ءجۇر. ولاردىڭ 150ء-ى وققا ۇشقان. سيرياعا اتتاناتىنداردىڭ جاس ارالىعى –19 پەن 45. كەيبىرەۋلەرى ءتىپتى بالا-شاعاسىن الىپ كەتەتىنگە ۇقسايدى.
«قالا مەن دالا»: – ول نەمەن اينالىساتىن؟
حوسيات سابۋروۆا: – جۇمىس تاپپاعاسىن، رەسەيگە كەتتى. العاشقى جىلى ۇلىما بارىپ تۇردىم. ماسكەۋدەن جۇمىس تاپتى. يسلام زاڭدىلىقتارى بويىنشا ءومىر سۇرەتىن. ءتارتىپتى، تاربيەلى ەدى.
«قالا مەن دالا»: – ول سيرياعا قالاي تاپ بولدى؟
حوسيات سابۋروۆا: – ءبىر جولى ەلگە ەرتە ورالدىم. ۇلىم رەسەيدە قالىپ قويدى. كەيىن ۇيلەندىردىم. ءبىراق، تىرشىلىك ەتۋ كەرەك، تاعى دا ماسكەۋگە بارۋعا
جولعا اقشا تاپپاي قينالدىق. 400 دوللار قارىز سۇراپ الىپ بەردىم. ۇلىم: «قارىزدى ءوزىم قايتارامىن، قام جەمە»، – دەگەن. رەسەيگە بارعاسىن بىرنەشە اي جۇمىس تاپپاي ءجۇردى.
قارىزدى قايتارۋ ءۇشىن كوزىنە ىلىككەن كەز كەلگەن قارا جۇمىستى اتقارىپ جۇرگەنىن ءبىلدىم.
ءبىر كۇنى حابارلاستى. «گەرمانياعا بارامىن»، – دەدى. «بارما!» – دەپ بۇيىردىم. تىڭداعان جوق. «از ۋاقىتتان كەيىن ورالامىن»، – دەدى ۇلىم.
سودان 5 اي حابارلاسقان جوق. قايدا كەتكەنى بەلگىسىز. ول سيرياعا كەتتى دەپ مۇلدە ويلاعان جوقپىن.
«قالا مەن دالا»: – تەك بەس ايدان كەيىن حابارلاستى ما؟
حوسيات سابۋروۆا: – ءيا، تەلەفون ءومىرى شىققان جوق. جىلاپ جىبەردىم. «قايدا ءجۇرسىڭ؟ نە ىستەپ ءجۇرسىڭ؟» – دەگەن سۇراعىما جاۋاپ بەرمەدى. ءۇنسىز قالدى. كەيىن تاعى بىرنەشە رەت حابارلاستى. ءوزى ۇزاق سويلەسپەيتىن.
سوڭعى رەت حابارلاسقان كەزىندە داۋسى شارشاڭقى بولدى. اۋىرىپ تۇرعانداي كورىندى. «نە بولدى؟» – دەگەن سۇراعىما جاۋاپ بەرگەن جوق. «ۇيگە قايت!» – دەدىم دە جىلاپ جىبەردىم.
تاجىكتەر سيرياعا پاكىستان، تۇركيا جانە اۋعانستاننىڭ اۋماعى ارقىلى وتەدى دە، ول جاقتاعى – «يسلام مەملەكەتىنىڭ» قاتارىنا قوسىلادى.
[caption id="attachment_13157" align="alignleft" width="418"]
اناسى ولگەنىنە سەنبەيدى...[/caption]
سوڭعى رەت حابارلاسقاندا تەلەفون ءنومىرى كورىنىپ تۇردى. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن مەن الگى ءنومىردى تەرىپ، زۆونداي باستادىم. ءبىراق، ار جاعىنان اراب تىلىندە: «تەلەفون ءسوندىرۋلى، حابارلاما قالدىرساڭىز بولادى» دەگەن جاۋاپ الدىم. تاڭعالدىم. گەرمانيادا قايداعى اراب ءتىلى. بالكىم، اراب تىلىندە سويلەيتىندەرگە ارنالعان «سيم كارتا» شىعار دەگەن دە وي كەلدى.
«قالا مەن دالا»: – ونىڭ ولگەنىن قايدان ەستىدىڭىز؟
حوسيات سابۋروۆا: – جامانات حاباردى ەستىمەي تۇرىپ بىرنەشە كۇن ءوزىمدى ناشار سەزىنىپ ءجۇردىم. باسىم اۋىرىپ، تۇنىمەن كوز ىلمەي شىعاتىنمىن. بىرەۋ مەنى القىمىمنان الىپ، قىلقىندىرىپ جاتقانداي اسەردە بولدىم.
بالاسىن جوعالتقان انالار عانا تۇسىنەدى مەنى... اناسى بالاسىنىڭ ولگەنىن سەزەدى. كەيىن ءبىلدىم، ءوزىمدى وتە ناشار سەزىنگەن كۇندەر بالامنىڭ قازاسىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپتى. ونى قاۋىپتەن قۇتقارا المادىم. قۇلىنىم سول...
ءبىر كۇنى ءتۇن ىشىندە الگى ارابشا سويلەگەن تەلەفوننان بىرەۋ حابارلاستى. بەيتانىس داۋىس. تانىعام جوق. تاجىك تىلىندە سويلەدى:
– ءسىز ءابۋ احمادتىڭ اناسىسىز با؟
– جوق.
...
– ەشقانداي ءابۋ احمادتى تانىمايمىن. مەن باحتيەردىڭ شەشەسىمىن.
– بەرىك بولىڭىز. ۇلىڭىز قايتىس بولدى. ول – ءولدى. بۇگىن جەرلەدىك. سابىر بەرسىن سىزگە...
ەسىمنەن تانىپ قالا جازدادىم. قانشا ۋاقىت جىلاعانىم ەسىمدە جوق، تەلەفونعا قاراسام ءالى وشپەپتى. ار جاعىنداعى ادام مەنىڭ قالاي جىلاعانىمدى، قالاي داۋىس كوتەرگەنىمدى تىڭداپ تۇرىپتى. تەلەفوندى قايتا الدىم: «ۇلىمنىڭ ولگەنىن قالاي دالەلدەيسىزدەر؟ قولدارىڭدا قانداي دالەل بار؟» – دەپ ايعاي سالدىم. الگى ادام ماعان ۇلىمنىڭ سۋرەتىن جانە وعان قاتىستى اقپاراتتى كورۋگە بولاتىن سايتتى ايتىپ بەردى.
«تىم بولماسا ونىڭ دەنەسىن جىبەرىڭدەر»، – دەدىم مەن. «جوق. بۇل مۇمكىن ەمەس. ءبىز ونى جەرلەپ تاستادىق»، – دەدى الگى ادام. تاڭعالدىم. گەرمانيادان جىبەرە المايتىنداي نە كورىندى؟
وزگەسى ەسىمدە جوق. تۋىسقاندارىم ۇلىمنىڭ اسكەري كيىمدەگى سۋرەتى مەن ءولىپ جاتقانى تۇسىرىلگەن ۆيدەونى الىپ كەلىپتى. كوپ ۋاقىت سەنگەم جوق. ەل مەنى الداپ جۇرگەندەي كورىندى.
«قالا مەن دالا»: – سوندا ونىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن سيريادا جۇرگەنىن بىلمەدىڭىز بە؟
حوسيات سابۋروۆا: – جوق. ارينە، سيرياداعى جاعدايدان حاباردار ەدىم. ءبىراق، ءدال مەنىڭ ۇلىم سيريادا ءجۇر دەپ ەش ويلاعام جوق. بۇل بىزگە قاتىسى جوق الىس دۇنيەدەي كورىنەتىن.
ءقازىر مەن تۋعان-تۋىستارىممەن سويلەسپەيمىن. مەنى قولداۋدىڭ ورنىنا سىرت اينالدى. قيىن شاقتا جالعىز قالدىرىپ كەتتى. ولار ءۇشىن مەن – ولگەنمىن. كەيدە ءوزىم دە سولاي ويلايمىن. مەن ءومىردىڭ ءمانىن جوعالتىم الدىم...
[caption id="attachment_13158" align="alignright" width="481"]
جۋرناليست انورا ساركوروۆا[/caption]
بۇدان كەيىن مەن ارنايى ورگاندار تەرگەۋگە الدى. ءيا، تۇسىنەم. ءبىراق، بۇل جان توزگىسىز دۇنيە ەكەن. ءبارى دە ءبىر ساۋالدى قويادى. «ءسىز ۇلىڭىزدىڭ سيريادا جۇرگەنىن ءبىلدىڭىز عوي؟ ول سىزگە قانشا اقشا جىبەردى؟» – دەيدى.
بۇل اقپارات بۇكىل قالاعا تارالىپ كەتتى. جەكە باسىنىڭ قامىن ويلاعان تۋىسقاندارىم ماعان كەلۋدى، كوڭىلىمدى سۇراۋدى قويدى. قورىقتى. تەلەفوندارىن ءوشىرىپ تاستايتىن. كوشەدە كورىپ قالسا، تانىمايتىن ادام سياقتى وتە شىعاتىن بولدى.
مەنى جۇمىستان شىعارا جازدادى. «ارىز جاز»، – دەدى. باس تارتتىم. شىنىمەن دە مەنىڭ كىنام نەدە؟
اڭگىمەلەسكەن انورا ساركوروۆا،
ارنايى «قالا مەن دالا» گازەتى ءۇشىن
