مەملەكەت باسشىسى تۇركىستاندى دامىتۋ جونىندەگى جارلىققا قول قويدى

Dalanews 29 قىر. 2018 12:57 568

تۇركىستانعا جاساعان جۇمىس ساپارىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ وبلىس اكتيۆىندە تۇركىستان قالاسىن دامىتۋ بويىنشا كەڭەس وتكىزدى. جيىندا ەلباسى تۇركىستان قالاسىنىڭ دامىتۋ باعىتىنداعى ويلارىن ورتاعا سالدى.

«بۇگىن ەلىمىزدىڭ تاريحىندا ءبىر ەلەۋلى ۋاقىتتا كەزدەسىپ وتىرمىز. جاڭادان تۇركىستان وبلىسى قۇرىلىپ، تۇركىستان وبلىسى وبلىس ورتالىعى مارتەبەسىن الدى. تۇركىستاننىڭ دامۋى، بولاشاعى قالاي بولادى دەگەن سۇراق بويىنشا اڭگىمەلەسەمىز. بىرىنشىدەن، مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا ارنايى ۇكىمەتتىك كوميسسيا قۇرىلىپ، جۇمىس ىستەدى» دەگەن ەلباسى سول كوميسسيا باسشىسىنىڭ ەسەبىن تىڭدادى. ەلباسىعا تۇركىستان قالاسىن دامىتۋ جونىندەگى جوسپارىن بايانداعان ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى اسقار مامين باس جوسپارعا لايىق ۇزدىك جوبا انىقتالعانىن مالىمدەدى.

«تۇركىستان قالاسىنىڭ باس جوسپارىن ازىرلەۋگە قاتىستى xالىقارالىق كونكۋرس ۇيىمداستىرىلدى. 22 ۇسىنىستىڭ ىشىنەن ۇزدىك جوبا تاڭدالدى. تاڭدالعان جوبا ءسىزدىڭ تاپسىرماڭىزدا قويىلعان تالاپتارعا تولىعىمەن سايكەس كەلەدى. سونىڭ ىشىندە تۇركىستاننىڭ تاريxي قۇندىلىقتارىن ساقتاۋ، ودان ارى كوركەيتۋ، قوجا اxمەت ياسساۋي كەسەنەسى نەگىزىندە مادەني-رۋxاني ورتالىقتى ساقتاۋ جانە اكىمشىلىك-ىسكەرلىك ورتالىقتى قۇرۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى» دەدى اسقار مامين.

ماجىلىستە تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ وبلىستىڭ دامۋى، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرى جونىندە بايانداما جاسادى. ونىڭ ايتۋىنشا، 2018 جىلدىڭ 8 اي قورىتىندىسى بويىنشا وڭىردە نەگىزگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەردىڭ ءوسىمى ساقتالعان. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىم كولەمى 250 ملرد. تەڭگەگە جەتىپ، وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا  103،6%-دى قۇراعان. مال باسى ارتىپ، 3500 توننا ەت ەكسپورتتالعان. كوكونىس، كارتوپ، باقشا داقىلدارىنان 2،7 ملن. توننا ءونىم جينالىپ، رەكوردتىق كورسەتكىشكە قول جەتكىزىلدى. 500 مىڭ تونناعا جۋىق ءونىم رەسەي، بەلارۋس، لاتۆيا، گەرمانيا مەملەكەتتەرىنە ەكسپورتتالسا، 1 ملن. تونناسى ەلىمىزدىڭ سولتۇستىك وڭىرلەرىنە جونەلتىلدى. ونەركاسىپ ءونىمىنىڭ كولەمى 286،1 ملرد. تەڭگەنى قۇراپ، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 21 ملرد.تەڭگەگە ارتتى. ءوڭىر ەكونوميكاسىنا 142 ملرد. تەڭگە ينۆەستيسيا باعىتتالدى. ءقازىر وبلىستا قۇرىلىس جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. 8 ايدا قۇرىلىس كولەمى 66،2 ملرد. تەڭگەگە جەتىپ، ءوسىم 105،8% بولدى. بارلىق قارجىلاندىرۋ كوزدەرىنەن تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا 21،2 ملرد. تەڭگە ينۆەستيسيا باعىتتالدى.   291،8 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي، ياعني، 1922 پاتەر ىسكە بەرىلدى. وتكەن جىلدىڭ ءتيىستى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا ءوسىم 137،6%-دى قۇرادى. وسى دەرەكتەردى بايانداعان ول وبلىس ورتالىعىن تۇركىستان قالاسىنا كوشىرۋ باعىتىنداعى جۇمىستار مەن قالانى دامىتۋ جونىندەگى جوسپارلارعا دا توقتالدى.

«ءسىزدىڭ «تۇركىستان وبلىسىن قۇرۋ، اكىمشىلىك ورتالىعىن تۇركىستان قالاسىنا كوشىرۋ تۋرالى» جارلىعىڭىز بويىنشا ءتيىستى جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. مەملەكەتتىك ورگانداردى جايعاستىرۋ ءۇشىن تۇركىستان قالاسىنان قاجەتتى 25 عيمارات بەلگىلەندى تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىن شۇعىل شەشۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن تۇركىستان جانە كەنتاۋ قالالارىندا 1 956 پاتەرلى 33 تۇرعىن ءۇيدىڭ (122 مىڭ شارشى مەتر)  قۇرىلىسىن باستاپ كەتتىك. بۇگىندە تۇركىستان قالاسىن دامىتۋ، تۋريستىك الەۋەتىن كوتەرۋ باعىتىندا كەشەندى ءىس-شارالار قولعا الىنىپ، وتاندىق جانە شەتەلدىك كاسىپكەرلەرمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ، ناتيجەسىن بەرىپ جاتىر. كەشە عانا 28 قىركۇيەكتە تۇركىستان قالاسىندا 1ء-شى «كونە تۇركىستان – جاڭا مۇمكىندىكتەر» اتتى حالىقارالىق ينۆەستيسيالىق جانە تۋريستىك فورۋمى ءوتتى. اتالعان فورۋمعا 17 شەتەل جانە وتاندىق 500-گە جۋىق ادام قاتىستى. ناتيجەسىندە 1،7 ملرد.اقش دوللارىن قۇرايتىن 17 قۇجاتقا قول قويىلدى» دەدى وبلىس اكىمى.

باياندامالاردى تىڭداعان ەلباسى «ءبىز بۇگىن تۇركىستاندى جاڭا وبلىسا ورتالىعى رەتىندە اياعىنان تىك تۇرعىزۋ ماسەلەسىمەن جينالىپ وتىرمىز. ءقازىر مەملەكەتتىك ورگاندار تۇركىستانعا كوشىپ، جۇمىس ىستەپ جاتىر. ەندى تۇركىستاندى حالىقارالىق دەڭگەيدەگى قالاعا اينالدىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت پەن وبلىس اكىمدىگى مىنا ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋلارى ءتيىس. بىرىنشىدەن، ءوڭىردىڭ قارجىلىق تۇراقتىلىعىن ارتتىرۋ كەرەك. وبلىستان شىمكەنت قالاسى ءبولىنىپ شىققاننان كەيىن بيۋجەتى ەكىگە ءبولىندى. سوندىقتان بيۋدجەتتى تولىقتىرۋ ءۇشىن جاڭا كىرىس كوزدەرىن، بيۋدجەتتى مولايتۋ جولدارىن تابۋ قاجەت. ەكىنشىدەن، جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋ، كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ ماسەلەسى نازاردا بولعانى ءجون. جۇرتشىلىققا جاپپاي كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋدى ۇيرەتكەن ءجون. تۇركىستانداعى قۇرىلىس الاڭدارى مەن جۇمىس ورىندارىندا  ءوزىمىزدىڭ جاستار جۇمىسپەن قامتىلۋى ءتيىس» دەگەن ەلباسى اۋىل شارۋاشىلىعىن ودان سايىن دامىتىپ، ونىمدەردى وڭدەپ شەتەلگە ەكسپورتتاۋ مىندەتىن جۇكتەدى. سونىمەن قاتار، كولىك-لوگيستيكا قىزمەتىن دامىتىپ، تۋريزمگە سەرپىن بەرۋ كەرەكتىگىنە توقتالدى. تۇركىستاندى ەلەكتر قۋاتىمەن، گازبەن، ساپالى كولىك جولدارىمەن، الەۋمەتتىك نىساندارمەن جانە اۋىز سۋمەن قامتۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ جونىندە دە تاپسىرما بەردى. بالامالى قۋات كوزدەرىن دامىتۋدى جۇكتەدى.

اكتيۆ ماجىلىسىندە قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى بايدۋللا قونىسبەك ەلباسىنىڭ تۇركىستانعا دەگەن ەرەكشە ىقىلاسى مەن قامقورلىعىنا ەل اتىنان العىس ايتسا، م.اۋەزوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى ۆيكتوريا چەركاشينا دا جاستارعا مەملەكەت تاراپىنان كورسەتىلىپ جاتقان قولداۋلارعا ريزا ەكەندىگىن جەتكىزدى.

تۇركىستاندى دامىتۋ جونىندەگى القالى جيىندا مەملەكەت باسشىسى تۇركىستان قالاسىن تۇركى الەمىنىڭ مادەني-رۋحاني ورتالىعى رەتىندە دامىتۋ جونىندەگى باس جوسپاردىڭ تۇجىرىمداماسىن ماقۇلداۋ جانە «TURKISTAN» ارنايى ەكونوميكالىق ايماعىن قۇرۋ جونىندەگى تاريحي جارلىقتارعا قول قويدى.

تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار