بۇگىندە مەكتەپكە جۇمىسقا تۇرۋدىڭ ءوزى قىپ-قىزىل ساۋداعا اينالعان. ال مەكتەپتى مۇعالىمدەرگە ساعات ءبولۋ ءادىل جۇرەدى دەپ ايتۋدىڭ ءوزى قيىن. مۇعالىمدەردىڭ ايلىعى كوتەرىلگەلى بەر اقشا جيناۋ، پاراقورلىق ءتىپتى ۇدەپ بارادى. ۇستازدار قاۋىمنىڭ كوتەرىلگەن ايلىعى جەمقورلىقتى ەسەلەپ، وسىرۋدە.
مۇعالىمدەردەن اقشا جيناۋ ءىسىن مەكتەپكە ءار مەكەمەدەن باراتىن كوميسسيالار ءتىپتى ۇدەتىپ جىبەرگەنىن جاسىرماي ايتۋىمىز كەرەك.
اۋدان، وبلىستان انە-مىنە كوميسسيا كەلەدى دەگەن حابار جەتكەن ساتتەن باستاپ، مەكتەپ ديرەكتورلارى مۇعالىمدەردى شىرىلداتىپ اقشا جيناي باستادى.
ەگەر وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى مەكتەپتەگى جەمقورلىقتى جويعىسى كەلسە، ءار نارسەنى جەلەۋ ەتىپ، مەكتەپكە قاراي ۇشا جونەلەتىن كوميسسيانى توقتاتۋ كەرەك.
بۇگىندە مەكتەپ ديرەكتورى كوميسسيا كۇتىپ، شىعارىپ سالۋ ءۇشىن (قالتاسىنا اقشا دا سالاتىنى انىق) ءار مۇعالىمنەن 10-15 مىڭ تەڭگەدەن جينايتىنى جاسىرىن ەمەس.
ءبىر مەكتەپتە 70-80 قىزمەتكەر بار دەسەك، سولاردان ورتا ەسەپپەن 10 مىڭ تەڭگەدەن جيناعاندا، ءبىر كوميسسيانىڭ اپتىعىن باسۋ ءۇشىن مۇعالىمدەر 700-800 مىڭ تەڭگە شىعىنداۋىنا تۋرا كەلەدى.
ال 15 مىڭ تەڭگەدەن جيناسا، كوميسسيانىڭ بەتىن قايتارۋ وپەراسياسى 1، 2 ملن تەڭگەگە شىعىپ كەتەدى. وسىدان-اق، مەكتەپكە كوميسسيانىڭ نەگە كەلگىشتەي بەرەتىنىن تۇسىنۋگە بولادى.
ال وسىنداي كوميسسيالار مەكتەپكە جىلىنا 4-5 رەت كەلەتىنىن ەسكەرسەك، مۇعالىمدەر كوميسسيا ءۇشىن جىلىنا ورتا ەسەپپەن 4-5 ملن تەڭگەنىڭ ارالىعىندا اقشا جينايتىنىن بايقاۋعا بولادى.
بۇدان باسقا اقشا جيناۋدى ادەتكە اينالدىرعان مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ جىلىنا ءبىر رەت اينالىپ كەلەتىن تۋعان كۇنىن قوسساڭىز، مۇعالىمدەردەن جينالاتىن اقشا تاعى 1 ملن تەڭگە ارتادى.
بۇدان باسقا جارىقتىڭ شامىن، كورنەكىلىك قۇرالدار، تاعى ءبىز بىلە بەرمەيتىن زاتتاردى الامىز دەپ تاعى دا قىراۋار اقشا جينالادى. بۇلاردىڭ ءبارىن ەسەپتەسەڭىز، مۇعالىمدەردەن جينالاتىن جىلۋ جىلىنا 10-15 ملن تەڭگەگە جەتىپ جىعىلادى.
بۇدان باسقا مەكتەپ ديرەكتورلارى مۇعالىمدەرگە بەرەتىن ساعاتتارىن ساعىزشا سوزىپ تاراتقاندا تاعى دا اقشا دامەتەتىنى جاسىرىن ەمەس.
ەڭ باستىسى ءقازىر مەكتەپتەگى جەمقورلىقتىڭ ورىستەۋىنە اۋداندىق، وبلىستىق ءبىلىم بولىمدەرىنەن كەلەتىن كوميسسيالار كاتاليزاتور بولىپ تۇرعانىن جاسىرىن ەمەس.
ەگەر وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆ مەكتەپتەگى جەمقورلىقپەن شىنداپ كۇرەسكىسى كەلسە، مەكتەپكە باراتىن كوميسسياعا موروتوريي جاريالاۋى كەرەك. مەملەكەت كاسىپكەرلەرگە قىدىڭداپ اي سايىن كەلىپ تۇراتىن تەكسەرۋشىلەرگە (ولاردىڭ دا مەكتەپكە باراتىن كوميسسيادان ايىرماسى شامالى) موروتريي جاريالاعاننان كەيىن كاسىپكەرلەر ءبىرازعا دەيىن كەڭ تىنىستاپ قالعانىن بىلەمىز؟
سوندىقتان مەكتەپتى قاجەتى جوق كوميسسيالاردان اراشالاپ الاتىن كەز كەلدى.
بۇل – كوميسسيا دەگەنىڭىز مەكتەپتى جەمقورلىقتىڭ باتپاعىنا باتىرىپ ءبىتتى. وسىنىڭ كەسىرىنەن مەكتەپ ديرەكتورلارى قارنى جۋان مەسقارىن جەمقورعا اينالىپ جاتىر.
