قازىرگى تاڭدا ماڭعىستاۋ وبلىسىندا جاستاردى ءتۇرلى كاسىپتىك ماماندىقتارعا باۋليتىن 24 كوللەدج بار. ونىڭ 14ء-ى مەملەكەتتىك كوللەدجدەر. تاياۋدا ماڭعىستاۋ وبلىسى اكىمنىڭ ورىنباسارى شولپان ىلمۋحانبەتوۆا ايماقتا جۇڭگو كومپانيالارىنىڭ ارتۋىنا بايلانىستى ءۇش بىردەي كوللەدج جاستارعا جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتە باستاعانىن ەش قىمسىنباستان، قاتارداعى جاڭالىق رەتىندە ءدۇيىم جۇرتقا جاريا ەتتى. بىلدەي وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى بۇل ماسەلەگە قاندايدا ءبىر رەاكسيا تانىتپاۋىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ ادەتتە وڭىن-سولىن اڭداپ باساتىن شەنەۋنىكتەر مۇنداي ماسەلەلەردى جاسىرىپ قالۋشى ەدى. وسىلايشا شولپان حانىم قازاق ءتىلى، ۇلت مۇددەسى سىندى ماڭىزدى ماسەلەلەرگە بەي-جاي قارايتىنىن بايقاتىپ الدى. اكىمنىڭ ورىنباسارى ايماقتاعى كوللەدجدەردە ءبىلىم الۋشى جاستاردىڭ 53 پايىزى تەحنيكالىق باعىتتى تاڭداپ، مۇناي-گاز سەكتورىندا جۇمىس ىستەۋدى ارماندايتىنىن العا تارتتى. سونداي-اق، ماڭعىستاۋدا كوپتەگەن كوللەدجدەر قوسىمشا اعىلشىن ءتىلىن وقىتا باستاپتى. ال «زامانۋي مامان» دايارلاۋعا بەت بۇرعان ماڭعىستاۋداعى تۋريزم، گۋمانيتاريالىق جانە پوليتەحنيكالىق كوللەدجدەر قازاق جاستارىنا جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتۋگە كۇش سالىپ جاتقانىن اكىمنىڭ ورىنباسارى مالىمدەدى. وسىلايشا ماڭعىستاۋلىق جاستار اراسىندا جۇڭگو ءتىلىن مەڭگەرىپ، قىتايدىڭ مۇناي كومپانيالارىنا جۇمىسقا تۇرۋ ترەندكە اينالىپتى. ارينە، ءتىل بىلگەننىڭ ايىبى جوق . ءبىراق ءوز جەرىمىزدە تۇرىپ، شەتەلدىك كومپانيالارعا قىزمەتكە (قارا جۇمىس دەگەن دۇرىس شىعار) تۇرۋ ءۇشىن جاستارىمىزدىڭ بوتەن ەلدىڭ ءتىلىن مەڭگەرۋگە ۇمتىلىپ جاتقانى كەز كەلگەن ۇلتجاندى ازاماتتىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزسا كەرەك. قازاق جەرىنىڭ ەن بايلىعىنا اۋىز سالعان شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرى نەگە قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋگە كۇش سالمايدى؟ ينۆەستورلاردىڭ الدىندا جالتاقتاۋدان ارلانبايتىن، تابانىنىڭ ءبۇرى جوق شەنەۋنىكتەر تۇرعاندا ولارعا مۇنداي تالاپ قويۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن دە تۇسىنەسىڭ. جەرگىلىكتى جەردەگى اتقامىنەرلەر مەن ءبىلىم سالاسىنا جاۋاپتى شەنەۋنىكتەر وسىعان جول بەرگەن سوڭ، جاقسى جۇمىس پەن جوعارى جالاقىنى ارمانداعان جاستارعا قالايشا اقىل ايتۋعا بولادى.
وسىلايشا ماڭعىستاۋلىق جاستار اراسىندا جۇڭگو ءتىلىن مەڭگەرىپ، قىتايدىڭ مۇناي كومپانيالارىنا جۇمىسقا تۇرۋ ترەندكە اينالىپتى. ارينە، ءتىل بىلگەننىڭ ايىبى جوق . ءبىراق ءوز جەرىمىزدە تۇرىپ، شەتەلدىك كومپانيالارعا قىزمەتكە (قارا جۇمىس دەگەن دۇرىس شىعار) تۇرۋ ءۇشىن جاستارىمىزدىڭ بوتەن ەلدىڭ ءتىلىن مەڭگەرۋگە ۇمتىلىپ جاتقانى كەز كەلگەن ۇلتجاندى ازاماتتىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزسا كەرەك.
ەندى ماسەلەنى سۋىق اقىلمەن بايىپتاپ كورسەك. شىنتۋايتىنا كەلگەندە كاسىپتىك ءبىلىم بەرەتىن كوللەدجدەردە جاستارعا جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتۋ مۇمكىن ەمەس. توعىزىنشى سىنىپتان كەيىن كوللەدجگە تۇسكەن جاستار ءۇش جىلدا كاسىپتىك ماماندىعىن يگەرىپ كەتسە، سونىڭ ءوزى ۇلكەن ولجا. ەندى جاستاردىڭ باسىن قاتىرىپ، جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتۋگە بەت بۇرعان ماڭعىستاۋداعى كوللەدجدەر ماماندىعىن تولىق يگەرمەگەن جارتىكەش ماماندار دايارلاپ شىعاراتىنىن ءىشىمىز سەزىپ وتىر. كوللەدجدە جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتۋ اقىلعا سىيىمسىز ءىس. تىپتەن سول ماڭعىستاۋدىڭ ماڭ دالاسىندا جۇڭگو ءتىلىن ۇيرەتەتىن ماماننىڭ تابىلا قويۋى دا ەكىتالاي. سوندا مۇنداي ماقتانگەرشىلىك ينۆەستورلارعا جاعىنۋ ءۇشىن قاجەت پە؟ قىتايلىق كومپانيالاردىڭ جەرگىلىكتى كوللەدجدەرگە مۇنداي تالاپ قويماعانى دا انىق. شاماسى بۇل كوللەدجدەردىڭ باسەكەگە تولى مىنا زاماندا ستۋدەنت تارتىپ، قاراپايىم حالىقتىڭ اقشاسىن قالتاعا باسىپ قالۋ ءۇشىن ويلاپ تاپقان امالى ەكەنىن بايقايسىڭ. ال جەرگىلىكتى بيلىك ورىندارى بولسا ەش ويلانباستان بۇعان جول بەرىپ وتىر. بۇدان باسقا ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ءبىلىم بەرۋ ستاندارتتارىنا ايماقتاعى كوللەدجدەردىڭ پىسقىرىپ تا قارامايتىنىن بايقايسىڭ.
اۋزىڭىز جامان دەمەڭىز، بولاشاقتا حانزۋشا ەكى-ۇش اۋىز ءسوزدى زورعا ۇيرەنگەن، جارتىكەش مامانداردى قىتايلىق كومپانيالار ەسىگىنەن دە سىعالاتپايتىنى انىق. ۋنيۆەرسيتەت بىتىرگەن جاستاردى شەكەسىنەن شەرتىپ تۇرىپ تاڭداپ الىپ وتىرعان ينۆەستورلار كوللەدجدىڭ تۇلەكتەرىن ءقايتسىن. وسىنىڭ ءبارىن بەس ساۋساعىنداي بىلەتىن شەنەۋنىكتەردىڭ بولمايتىن ىسكە بولا شالا ءبۇلىنىپ، شالشىققا ءتۇسۋى جانىمىزعا باتادى.
نۇرلان جۇماحان.
