ءجاي دەتال ەمەس، اسا ماڭىزدى، باۋىرلاستىقتىڭ بويتۇمارى، تۇتاستىق تەمىرقازىعى بولۋعا لايىقتى ەرەكشە دەتال.
تۋ! تۇركى كەڭەسىنىڭ تۋى.
"مۇنداي دەڭگەيدەگى رەسمي راسىمدە تۇركى كەڭەسىنىڭ تۋى العاش رەت پرەمەردىڭ جەلكە تۇسىندا قازاقستاننىڭ بايراعىمەن قاتار تۇردى. جۇرەك تولقىتقان وسى ءسات كەيبىرەۋدىڭ نازارىنان قالىس قالعانمەن ءبىزدىڭ جادىمىزدان وشە قويعان جوق.
بۇل ءبىرىنشى كەزەكتە تۇتاس تۇركى وركەنيەتىنە (باسقالارعا دا) بەرىلگەن بەلگى. ۇندەۋ. اسا ماڭىزدى ءمانى بار ساياسي سيمۆول" - دەيدءى Türkiye گازەتى.
باسىلىمنىڭ بۇلاي دەۋى تەگىن ەمەس. راس، بۇعان قاتىستى ۇكىمەتباسى ءماميننىڭ قانداي پىكىردە ەكەنىن مىنا بىزگە بەيمالىم. قوس تۋدىڭ قاتار تۇرۋىن پرەمەردىڭ ءوزى قۇپتاعان بولار، بالكىم ودان جوعارى دەڭگەيدە پارمەن بەرىلگەن.
قالاي بولعان كۇندە بۇل ءجايتقا ءتۇرۋلى ىرگەدەن تاس اتىپ وتىرعان تەرىسكەيدەگى وداقتاسىمىز بەي-جاي قاراماسى انىق.
الداعى كۇندەرى قازاقستاندى ايىپتاعان، قارالاعان پروپاگاندانىڭ جاڭا پورسياسىن توبەمىزدەن توگە سالۋى عاجاپ ەمەس. كرەمل يدەولوگتارى بۇل تۋدىڭ شىعۋ تاريحىن قازىردەن-اق قوتارا، قوپارا زەرتتەۋگە كوشسە تاڭعالمايمىز.
ءيا، تۇرىك باسىلىمنىڭ تۇنەۋكۇنگى راسىمگە ايرىقشا كوڭىل بولگەنى، قازاقستاننىڭ رەسمي جالاۋىمەن قاتار تۇرعان تۇركى كەڭەسىنىڭ تۋىنا ارنايى توقتالعانى تەگىن ەمەس. ول ءۇشىن، قۇرمەتتى وقىرمان، سىزدەردى بۇل تۋدىڭ شىعۋ تاريحىمەن تانىس ەتۋىمىز كەرەك...
...
تۋدىڭ تۇتاستاي العانداعى قۇرىلىمى، بىلايشا ايتقاندا ديزاينى تۇركى الەمىن ءبىر جۇدىرىققا جۇمىلۋعا ۇندەپ تۇر.
تۇركى كەڭەسىنىڭ بايراعى ءازىربايجان جالاۋىنداعى جۇلدىزداردان، تۇركيا جالاۋىنداعى جارتى ايدان، قازاقستان مەن قىرعىزستاننىڭ جالاۋىنداعى شارتاراپقا شاپاعىن شاشقان كۇننەن قۇرالعان. تۋدىڭ ءتۇسى ءبىزدىڭ كوك بايراعىمىز سەكىلدى اسپان تۇستەس.
تۋدى ەڭ العاش رەت وسىدان توعىز جىل بۇرىن تۇركى كەڭەسى قۇرىلعان شاقتا تۇڭعىش پرەزيدەنت نازاربايەۆ پەن سول تۇستاعى تۇركيا باسشىسى ابدۇللا گۇل تۇعىرعا قوندىرىپ، جالاۋىن جەلبىرەتكەن.
ءبىزدىڭ ەلدىڭ تۇركى كەڭەسىنىڭ بايراعىنا اسا جوعارى دەڭگەيدە قۇرمەت كورسەتۋى كورسەتۋى نەنىڭ بەلگىسى؟
باۋىرلاس ەلدىڭ باسىلىمى وسى ورايدا ساراپشىلارمەن ساۋالداسىپ، ولاردىڭ وسى تاراپتاعى وي-پىكىرىن ءبىلىپتى.
انكاراداعى الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى، تۇركياداعى الەۋمەتتىك-ساياسي زەرتتەۋلەر قورىنىڭ ديرەكتورى مۇرات ەشىلتاشتىڭ ايتۋىنشا بۇل باۋىرلاستىڭ بايلانىستاردى بەكىتە تۇسۋگە باعىتتالعان باتىل قادام.
"ۇيىم ارقىلى مۇقىم تۇركى وركەنيەتىن وداقتاستىرۋ، بىرىكتىرۋ مۇراتى جاتىر. تۇركى كەڭەسىن حالىقارالىق ساياسي تاقتاعا شىعارىپ، ەۋرووداق تەكتەس ۇيىمعا اينالدىرۋ ماقساتىن ايقىن اڭعارامىز.
بۇدان بولەك بۇل تۇركىتەكتەس ەلدەردىڭ بىرىگۋ پروسەسى باستالىپ كەتكەنىن، قان تارتىپ تۇراتىنىن، تامىرلاستىق اتتى تابيعي تارتىلىسقا ەشكىم دە تەجەۋ قويا الماسىن كورسەتەدى. تۇركى دۇنيەسى سان-سالالى باعىتتاعى باۋىرلاستىق بايلانىستى تەرەڭدەتە تۇسەدى"، – دەيدى ول.
ۇلىداعى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حالىقارالىق قاتىناستار كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى، پروفەسسور فەرحات پيرينچي وسى راسىمدەگى پرەمەر اسقار ءماميننىڭ پوزيسياسىنا ايرىقشا توقتالىپتى. ونىڭ ويىنشا تۇركى كەڭەسىنىڭ تۋىن قازاقستان بايراعىمەن قاتار قويۋعا پارمەن بەرگەن پرەمەردىڭ ءوزى.
"ماسەلەن ەۋرووداق وسى ۇيىمنىڭ قولاستىنا بىرىككەن ەلدەردىڭ توبەسىنەن قارايتىن ورگان. سوندىقتان وداقتىڭ جالاۋى وسى ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ تۋىمەن قاتار تۇرۋى حاتتاماعا ساي.
ال تۇركى كەڭەسىنىڭ مۇنداي قۇزىرەتى جوق. ول حالىقارالىق ۇيىمعا جاتپايدى. حاتتاما قاعيداسى بويىنشا پرەمەر-مينيستر تۇركى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسىن ۇيىمنىڭ تۋىمەن بىرگە قابىلداۋى مىندەتتى ەمەس.
ءمامين مۇنى بىلمەدى ەمەس، ءبىلدى. وسى راسىمگە تۇركى كەڭەسىنىڭ تۋىن الىپ كىرۋگە يشارات ەتكەن پرەمەر-مينيستر وسى ارقىلى ۇيىمعا سىي-قۇرمەت قۇرسەتتى، ءارى اعايىنداس ەلدەرگە بەلگى بەلدى.
قازاقستاننىڭ تۇركى كەڭەسىنە ايرىقشا كوڭىل بولەتىنىن، بولاشاعىن وسى ۇيىممەن تىعىز بايلانىستىراتىنىن اڭعارتتى. ۇيىمعا قازاق ازاماتىنىڭ ءتوراعالىق ەتەتىنى دە ءماميننىڭ تاراپىنان لايىقتى باعالانىپ، كەزدەسۋدىڭ ماڭىزىن ارتتىرا ءتۇستى" - دەيدى ساراپشى.
...
جالپى بۇل كەزدەسۋ جايلى ءبىراز نارسە ايتۋعا بولادى. باعدات امىرەيەۆ ۇكىمەت باسشىسىنا كەڭەستىڭ جۇمىسىنا جاساپ جۇرگەن ەكپىندى قولداۋى مەن قازاقستاندىق مەملەكەتتىك-اتقارۋشى مەكەمەلەرىنىڭ ۇيىمنىڭ كۇن تارتىبىندەگى ماسەلەلەرىنىڭ بارلىعىنا دەرلىك ءتيىمدى شەشىم تابۋىنا ىقپال ەتىپ جۇرگەنىنە العىسىن جەتكىزدى.
پرەمەر-مينيستر تۇركى كەڭەسىنىڭ قىزمەتىنە وڭ باعاسىن بەرىپ، قازاقستاننىڭ الداعى ۋاقىتتا دا بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋگە، ۇيىم شەڭبەرىندەگى ىنتىمىقتاستىققا تولىق قولداۋ بەرۋگە دايىن ەكەنىن ءبىلدىردى.
«اسقار مامينمەن بىرگە تۇركى الەمىندەگى بولىپ جاتقان ساياسي، ەكونوميكالىق جانە قوعامدىق وقيعالار توڭىرەگىندە جانە تۇركى كەڭەسى اياسىنداعى كوپجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تۋرالى پىكىر الماستىق. سونىمەن قاتار ءبىز جاقىندا تۇركىستان قالاسىندا وتەتىن تۇركى كەڭەسى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ سامميتىنە دايىندىق بارىسىن، بۇل جوعارى دەڭگەيدەگى جيىننىڭ كۇن ءتارتىبى جانە دە وسى ماڭىزدى وقيعاعا بايلانىستى ءبىرقاتار ماسەلەلەر ءدى تالقىلادى»، دەدى تۇركى كەڭەسىنىڭ باسشىسى (دەرەككوز: ەگەمەن قازاقستان، رەد.).
تۇرىك باسىلىمدارى وسى كەزدەسۋدىڭ وداقتاسۋ باعىتتاعى وڭ وزگەرىستەرگە سەبەپشى بولارىنا سەنىمدى.
"تۇركى الەمىن تۇتاستىرۋ، ۇلانعايىر اۋماعى بار تۇران مەملەكەتىنىڭ قابىرعاسىن قالاۋ وسى ارقىلى حالىقارالىق ساياسي ساحنادا ويىپ تۇرىپ الىپ، اتا-بابا اماناتىن ورىنداۋىمىز كەرەك. وسى ماقساتقا جەتپەيىنشە مازا جوق.
قازاقستان وسى ءبىر ۇلى ميسسيانىڭ ۇيىتقىسى ىسپەتتەس. قاراشاڭىراققا يە بولىپ وتىرعان دا - قازاقتار.
تۇركى وركەنيەتى تۇركىستاننان باستاۋ الادى. اتاقونىستا وتىرعان قازاقستانعا ءتۇبى ءبىر تۇركى ەلدەرىن تۇتاستىرۋ ميسسياسى جۇكتەلگەندەي كورىنەدى"، – دەيدى Türkiye گازەتى.
باۋىرلاس ەلدىڭ اقپارات قۇرالدارى تۇنەۋكۇنگى كەزدەسۋ تۇركى كەڭەسىنىڭ ىقپالىن ارتتىرىپ، ۇيىمنىڭ ساياسي كۇشكە اينالارىنا سەنىمدى.
بىزدىڭشە قازاقستاننىڭ تاراپىنان جاسالعان ساياسي قادام ءبىرىنشى كەزەكتە تۇركياعا وي سالۋى كەرەك. تۇركى كەڭەسىنىڭ قۇلاشى كەڭەيىپ، بىرتە-بىرتە تۇركى وداعىنا اينالۋىنا بارلىق تاراپ مۇددەلى بولۋعا ءتيىستى.
ازىرلەگەن، دۋمان بىقاي
Dalanews.kz انىقتاماسى:
Türkiye گازەتى. تۇركيانىڭ كۇنبە-كۇن جارىق كورەتىن باسىلىمى. 1970 جىلدىڭ 22 ساۋىرىنەن «Hakikat» اتاۋىمەن تارالا باستادى. 1972 جىلدىڭ 29 مامىرىنان باستاپ اتاۋىن وزگەرتتى (Türkiye، رەد).
بۇگىندەرى Türkiye ەلدەگى وڭشىل كوزقاراستاعى اۋديتوريانىڭ ءسوزىن سويلەيتىن، ەڭ ىقپالدى باسىلىمنىڭ ءبىرى. تارالىم جاعىنان رەكورد ورناتقان دا ءدال وسى گازەت. 1989 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا وقىرماندار گازەتتىڭ 1 424 350 داناسىن ساتىپ الدى.
باسىلىمنىڭ قازىرگى تارالىمى 150 مىڭعا جەتەقابىل.