ءماجىلىس دەپۋتاتى اسحات ايماعامبەتوۆ ماگيستراتۋرا مەن دوكتورانتۋراعا ءتۇسۋ ءتارتىبىن وزگەرتۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى،دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ءقازىر بەكىتىلگەن تالاپ بويىنشا ماگيستراتۋرا مەن دوكتورانتۋراعا ءتۇسۋ ءۇشىن تالاپكەرلەر اعىلشىن تىلىنەن ەمتيحان تاپسىرۋى مىندەتتى. وقۋ قازاق نەمەسە ورىس تىلىندە جۇرگىزىلسە دە، بۇل - تالاپ بارىنە ورتاق.
"قازاق فيلولوگياسى، ەتنوگرافيا، مۋزىكا سياقتى ماماندىقتارعا تۇسەتىن جاستار دا الدىمەن اعىلشىن تىلىنەن ەمتيحان تاپسىرۋى كەرەك. ارينە، عىلىممەن اينالىسۋ ءۇشىن اعىلشىن ءتىلىن ءبىلۋ ماڭىزدى. سەبەبى كۇن سايىن جاريالانىپ جاتقان عىلىمي جاڭالىقتاردىڭ كوپشىلىگى اعىلشىن تىلىندە. ولاردى وقۋ، ءتۇسىنۋ، پايدالانۋ ءار زەرتتەۋشىگە قاجەت. سوندىقتان بۇل تالاپ كەزىندە زامانعا ساي، ورىندى شەشىم بولدى. اشىعىن ايتقاندا، بۇل تالاپتى كەزىندە مينيستر بولعاندا قولداعان دا، بەكىتكەن دە ءوزىم بولاتىنمىن. الايدا ءقازىر جاعداي وزگەردى. "ەلۋ جىلدا – ەل جاڭا" دەيدى. ءبىز بەس جىل ىشىندە جاساندى ينتەللەكت داۋىرىنە قادام باستىق. تەحنولوگيالىق ريەۆوليۋسيا ءجۇردى"، - دەدى دەپۋتات.
ونىڭ ايتۋىنشا، ءقازىر ChatGPT، Gemini سياقتى قۇرالداردىڭ كومەگىمەن كەز كەلگەن اعىلشىن ءماتىنىن ساناۋلى سەكۋندتا، ساپالى تۇردە قازاق نەمەسە ورىس تىلىنە اۋدارۋعا بولادى.
"ءيا، اعىلشىن ءتىلى عىلىم ءۇشىن ءالى دە قاجەت. قاجەت بولادى دا. ءبىراق قازىرگى تەحنولوگيالاردىڭ ارقاسىندا بۇل تالاپ ماگيستراتۋراعا تۇسۋگە كەدەرگى بولماۋى ءتيىس. ويتكەنى ەندى وسى تەحنولوگيالارمەن، جاستار عىلىمي جۇمىسىن باستاي الادى. ونىڭ ۇستىنە، شىنى كەرەك، ايتىلعان تالاپ ستۋدەنتتەردىڭ تىلدىك دەڭگەيىن ايتارلىقتاي كوتەرە العان جوق. ەڭ قيىنى – قازاق ادەبيەتى مەن ونەرىن زەرتتەگىسى كەلەتىن جاستار اعىلشىن ەمتيحانىنان وتە الماعانى ءۇشىن ماگيستراتۋرا مەن دوكتورانتۋراعا تۇسە الماي ءجۇر. نە ىستەۋ كەرەك؟ ارينە اعىلشىن ءتىلىن قولداي وتىرىپ، بۇل تالاپتاردى وزگەرتۋىمىز كەرەك"، - دەدى ول.
اسحات ايماعامبەتوۆ مىناداي ۇسىنىستار جاساپ وتىر:
- بىرىنشىدەن، اعىلشىن ءتىلىن ەرتە، مەكتەپتەن باستاپ ساپالى تۇردە وقىتۋدى ءارى قاراي كۇشەيتۋ قاجەت.
كەزىندە پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس 3-4-سىنىپتار مەن 10-11-سىنىپتاردا اعىلشىن ءتىلى ساعاتىن اپتاسىنا 3 ساباقتان 5 ساباققا دەيىن كوبەيتۋدى قولعا الىنبىز. ءبىراق بۇل باستاما تولىق ىسكە اسپادى. وسى باعىتتى ناقتى ىسكە اسىرۋىمىز كەرەك. - ەكىنشىدەن، وقىتۋ ءتىلى قازاق نەمەسە ورىس تىلىندە جۇرگىزىلەتىن باعىتتاردا اعىلشىن تىلىنەن ەمتيحاندى ءتۇسۋ كەزىندە ەمەس، وقۋ اياقتالعان سوڭ تاپسىرۋدى قاراستىرعان ءجون. ال سول كەزەڭگە دەيىن اعىلشىن ءتىلىن باكالارۆريات، ماگيستراتۋرا مەن دوكتورانتۋرانىڭ وقۋ باعدارلاماسىنا كىرگىزىپ، تەرەڭدەتىپ وقىتقان دۇرىس. سوندا ناقتى ناتيجە بولادى.
- ۇشىنشىدەن، اعىلشىن تىلىندە وقىتاتىن نەمەسە قوسديپلومدى باعدارلامالار، مەن فيليالدار ءۇشىن بۇل تالاپتى كەرىسىنشە كۇشەيتكەن ءجون. ياعني ءار باعىتقا قاراي سارالاۋ قاجەت.
- تورتىنشىدەن، Scopus پەن Web of Science بازالارىندا ماقالا جاريالاۋ تالابىن دا ماماندىقتىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراي قاراستىرعان ءجون. مىسالى، قازاق فيلولوگياسى، مۋزىكا سياقتى سالالاردا بالاما جولدار ۇسىنىلۋى ءتيىس. بۇل – ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ءوز قۇزىرىندا شەشىلەتىن ماسەلە بولۋى كەرەك.
