وزبەكتەن قالىپ قويدىق
بۇگىندە وڭتۇستىك كورەيامەن بىرلەسىپ شىعارعان تەمىر تۇلپارلاردىڭ ءبىرشاماسىن ەل ازاماتتارى تاقىمداپ ۇلگەردى. سوڭعى ۋاقىتتارى وتاندىق كولىكقۇراستىرۋ سالاسىن دامىتۋ ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان بارىنشا قولداۋ كورسەتىلىپ كەلەدى.
دەگەنمەن، اتالعان سالا قۇلاشىن جازىپ، دامىپ كەتتى دەپ ايتا المايسىڭ.
قايتا ماشيناقۇراستىرۋ سالاسىندا ىرگەدەگى كورشىمىز وزبەكتەر بىزدەن وزدى. ءقازىر الا شاپاندى اعايىندار Daewoo Nexia جانە Daewoo Matiz كولىكتەرىمەن الەمدە ءاۆتووندىرىسى دامىعان 30 ەلدىڭ اراسىندا ءجۇر.
كورشىمىزدىڭ تەمىر تۇلپار شىعارۋدا زور جەتىستىككە جەتكەنىن كوشەدە جۇيتكىپ جۇرگەن Nexia مەن Matiz كولىكتەرى ايعاقتاي تۇسەتىنى انىق.
ەستۋىمىزشە، كەزىندە كارىستەر Daewoo Nexia كولىگىنىڭ زاۋىتىن قازاقستاندا سالۋدى ۇسىنعان كورىنەدى. ءبىراق بىزدىكىلەر Nexia كولىگىن قوراشسىنىپ، ولاردىڭ ۇسىنىسىن قۇپ الماپتى دەسەدى.
ال وزبەك اعايىندار Daewoo Nexia كولىگىن بىرلەسىپ شىعارۋعا قۋانا-قۋانا كەلىسىپ، ءقازىر جەمىسىن جەپ وتىرعان جايى بار.
تاۋەلسىزدىك جىلدارى قازاقستان دا كولىك شىعارۋعا تالاي رەت تالپىندى. ءبىراق ەلىمىزدە قۇراستىرىلعان كولىكتەر وزبەكتىڭ Nexia كولىگىندەي حالىق تاراپىنان سۇرانىسقا يە بولعان جوق.
تۇيەدەن قۇلاۋعا نەگە قۇمارمىز
نەسىن ايتاسىز، بىزدەر كاكۇر-شۇكىر ەمەس، جول تالعامايتىن كولىكتەر قۇراستىرۋعا اڭسارىمىز اۋدى. ءقازىر قازاقستاندى ايتپاعان كۇننىڭ وزىندە، الەم جانارمايدى از تۇتىناتىن كولىككە اۋىسىپ ءمىنىپ جاتقاندا، بىزدەر بەنزيندى «شەلەكتەپ ىشەتىن» جول تالعامايتىن كولىكتەردى قۇراستىرۋعا قۇمارتتىق. قۇلاساق تۇيدەن قۇلايىق دەپ نار تاۋەكەل ىسكە بەل بۋىپ جاتاتىن بولدىق.
ىشكى ەكونوميكالىق جاعدايىمىزعا تەرەڭ تالداۋ جاسالىنباي، قولعا الىنعان جوبالاردىڭ كوپشىلىگى ورتان جولدا سىر بەردى. ءقازىر سول جوبالار مەملەكەتتىڭ قولداۋ قارجىسىنا يەك ارتىپ، سۇيرەتىلىپ كەلەدى. بۇل – اششى دا بولسا شىندىق.
اناۋ ءبىر جىلى حاممەر قۇراستىرامىز دەپ «ۇلكەن» ىسكە بەل بۋعان ەدىك. سول كەزدە مۇنداي كولىكتەردى ساتىپ الۋعا قاراپايىم حالىقتىڭ قالتاسى كوتەرمەيتىنىن ەشكىم ويلاپ، باس قاتىرمادى.
ەلباسىنىڭ ءوزى جول تالعامايتىن كولىكتەر ءىرى قالالاردا كولىك تىعىنىن تۋعىزىپ وتىرعانىن ايتىپ، باي-ماناپتاردى جانارمايعا ۇنەمدى كولىكتەرگە ءمىنۋ كەرەك ەكەنىن ايتقانى دا ەسىمىزدە. بۇدان كەيىن قازاقستاندا شەتەلدىك قىمبات كولىكتەردىڭ سانى ازايىپ كەتكەن جوق. ءبىزدىڭ سوزىمىزگە كوز جەتكىزگىڭىز كەلسە، اكىمدىكتەر مەن ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ كولىك تۇراعىن شولىپ شىقساڭىز جەتىپ جاتىر. شەتەلدىك قىمبات كولىكتەردىڭ كورمەسىنە تاپ بولعانداي اسەرگە بولەنەسىز.
كەزىندە اسەت يسەكەشيەۆ «باسشىلار وتاندىق كولىككە ءمىنۋى كەرەك» دەپ باستاما كوتەرگەنىمەن، ونى ەشكىم قولدامادى. اكىم-قارالار ەلىمىزدەگى جامان جولداردا جورعاداي جۇيتكىپ جۇرەتىن Toyota Land Cruiserء-دى قوستانايدان شىققان NOMAD پەن SsangYong-عا اۋىستىرۋعا اسىققان جوق. سول كەزدە ولاردىڭ قانشالىقتى پاتريوت ەكەنىن بايقاپ قالعانداي بولدىق.
ءقازىر اۋدان اكىمدەرىنىڭ باسىم بولىگى، مينيسترلىكتەر مەن وبلىستىق باسقارما باسشىلارى جول تالعامايتىن Toyota Land Cruiser كولىگىن مىنەتىنى جاسىرىن ەمەس. ال ولارعا كۇن سايىن قۇيىلاتىن جانارمايدىڭ باعاسىن ايتىپ، جۇرتتىڭ كوڭىلىن تۇسىرمەي-اق قويالىق.
جالپى، قازاقستاننىڭ كولىكقۇراستىرۋ سالاسى جايىندا تاڭدى تاڭعا ۇرىپ اڭگىمە ايتۋعا بولادى. ءرۋلى وڭ جاقتاعى كولىكتەردىڭ داۋى، قىرعىزدان كەلگەن كولىكتەردىڭ جاعدايى، كولىكتى ۋتيليزاسيالاۋ، ەۋروپالىق ستاندارتتار ەنگىزۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى تەرەڭ تالداۋعا سۇرانىپ تۇر.
بۇل ماسەلەلەر توڭىرەگىندە الداعى ۋاقىتتا جازا جاتارمىز.
ەلەكتروموبيل قايدا، ءبىز قايدا؟
ەندى باستاپقى اڭگىمەمىزگە قايتا ورالساق، ۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆ قوستانايعا جاساعان جۇمىس ساپارىندا «سارىارقا اۆتو پروم» قاراماعىنداعى Allur Group كومپانياسى ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى اندرەي لاۆرەنتيەۆ جۇڭگو كورپوراسياسىمەن ىنتىماقتاسىپ، اۆتوكولىك شىعارىپ، شەتەلگە ەكسپورتتاۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتتى. ءتىپتى ول قىزدى-قىزدىمەن ەلەكتروموبيل شىعارىپ ەكسپورتتايىن ايتىپ قالدى. سوڭعى اپتادا ەلىمىزدەگى ءبىراز اقپارات قۇرالدارى سونى جارىسا جازدى.
قۋات كوزىمەن كولىك شىعارۋعا ماماندانعان Tesla كومپانياسىنىڭ ءوزى ەلەكتروموبيل شىعارۋدا ءبىراز قيىندىقتارعا تاپ بولعاندا، كولىك شىعارۋدان گورى، كولىك ساۋداسىنا يكەمدى قازاقستاندىق كومپانيانىڭ ەلەكتروموبيل شىعارىپ، وزگە ەلگە ەكسپورتتايمىز دەۋى اسىرا ايتقاندىق ەمەس پە؟
جالپى، ءبىزدىڭ كومپانيالاردىڭ ىشكى نارىقتى قارىق قىلماي جاتىپ، ءونىمىن شەتەلگە ەكسپورتتاۋعا قۇمارتىپ تۇراتىن جامان ادەتى بار.
كينو ءتۇسىرىپ، كولىك قۇراستىرساق، الدىمەن قىزىعىن وزگە ەلدىڭ كورۋىن قالاپ تۇرامىز. ءوز ەلىندە سۇرانىسقا يە بولماعان كولىك تە، كينو دا الەمدىك نارىقتى باعىندىرادى دەگەنگە كىم سەنەدى. ءبىراق اندرەي لاۆرەنتيەۆ كارىم ءماسىموۆتى سەندىردى. ءوز كەزەگىندە ۇكىمەت باسشىسى «لاۆرەنتيەۆ وزىڭىزگە كوپ الىپ قويمادىڭىز با، ەرتەن ۇياتقا قالىپ جۇرمەيىك؟» دەپ سۇراۋى كەرەك ەدى.
جاربول كەنت ۇلى
