الماتىدا "Dostyk Plaza" ساۋدا ورتالىعى توڭىرەگىندە ۇلكەن داۋ شىقتى. جاقىندا 2GIS قوسىمشاسىندا ورتالىق اكىمشىلىگى تاراپىنان ۇلتارالىق الاۋىزدىق تۋدىراتىن تەرىس پىكىر جاريالانعان بولاتىن. بۇل ءوز كەزەگىندە كوپتىڭ سىنىنا ۇشىراپ، الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىلاندى. وسى تۇستا Dalanews.kz اگەنتتىگى جاعدايعا ەگجەي-تەگجەيلى شولۋ جاساپ كوردى. 

وقيعا قالاي ءوربىدى؟

2 ساۋىردە 2GIS قوسىمشاسىندا "Dostyk Plaza" ورتالىعىنا كەلۋشىلەردىڭ ءبىرى "كونتينگەنتى قورقىنىشتى. ءبارى ءبىرىڭعاي كالبيت! تاۋار باعالارى دا ءدال سونداي!" دەپ پىكىر قالدىرادى. ال ورتالىق اكىمشىلىگى اراڭداتۋشىنىڭ ءسوزىن قوستاپ، جىبەرىلگەن قاتەلىكتەر ءۇشىن ودان كەشىرىم سۇرايدى.

"قايىرلى كۇن! پىكىرىڭىزگە راقمەت! ساۋدا ورتالىعىمىزعا كەلگەندەر سىزگە جاعىمسىز اسەر قالدىرعانى ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىز! ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – بارلىق قوناققا جايلى ءارى ىڭعايلى ورتا سىيلاۋ. ءۇمىتىڭىزدى اقتاي الماعانىمىز ءۇشىن وكىنىش بىلدىرەمىز. تاجىريبەڭىزدى الداعى ۋاقىتتا مىندەتتى تۇردە ەسكەرەمىز...!"، - دەلىنگەن اكىمىشىلىك جاۋابىندا.

كوپ ۇزاماي بۇل پىكىر الەۋمەتتىك جەلىدە ۇلكەن رەزونانس تۋدىردى.

ماسەلەن، ءسابيت بايتەنوۆ ەسىمدى Facebook-پايدالانۋشىلارىنىڭ ءبىرى اتالمىش پىكىردى ءوز پاراقشاسىنا ورنالاستىرىپ، جازبا قالدىرعان.

"وتكەندە Dostyk Plaza -عا بىرەۋ "سەندەرگە باراتىندار تەك كالبيتتەر" دەپ جازىپ جىبەرگەن عوي. دوستىق پلازا "ولاي ايتپاۋدى وتىنەمىز. ادامنىڭ بارىنە تەڭ قارايمىز. ءسىز دە سونداي كوزقاراستا بولىڭىز" دەۋدىڭ ورىنىنا. "ءبىزدىڭ (كالبيت) قوناقتارىمىز سىزدەرگە سونداي اسەر قالدىرعانى ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىز" دەپ جازىپ جىبەرگەن عوي"، - دەيدى ول.

سونىمەن قاتار جۇلدىز نازار قىزى ەسىمدى قوعام بەلسەندىسى دە "دوستىق پلازا" ساۋدا ورتالىعىنىڭ اكىمىشىلىگىنە اشۋىن ءبىلدىردى.

"دوستىق پلازا" ساۋدا ورتالىعىنىڭ اكىمشىلىگى ۇلتقا ءتىل تيگىزگەن ءناسىلىشىنىڭ ۇستىنەن پوليسياعا ارىز جازىپ، ايتقان ءسوزىن ايىپتاۋدىڭ ورنىنا، پىكىرىنە العىس ءبىلدىرىپ، بولعان جاعدايعا بايلانىستى وكىنىش بىلدىرگەن ەكەن. قازاقستاندا ورنالاسقان جانە قازاق اتاۋىن يەمدەنگەن ورتالىق، قازاقتار باسىم كونتينگەنتتىڭ ىشىندە وسىنداي پىكىر قالدىرعان اۆتور ءۇشىن قانداي دا ءبىر شارانى قولعا الماق. ياعني، وسى ناسىلشىلگە ىنتىماقتاستىق قارىم-قاتىناس تانىتىپ وتىر.

"قىزىق، سوندا ساۋدا ءۇيىنىڭ اكىمشىلىگى نە ىستەمەك بولدى؟ بۇكىل قازاقتى عيماراتتان شىعارىپ، "اق قوجايىننىڭ" مازاسىن الماۋ ءۇشىن "كالبيتتەردى" ساۋدا ورتالىعىنا كىرگىزبەي، فەيس-كونترول ەنگىزبەك بولدى ما ەكەن؟"، - دەيدى ول.

وسىلايشا قوعام بەلسەندىسى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرمەن بايلانىسقا شىعادى. ولار اكىمشى پىكىردى ءوشىرىپ تاستاعانىن جانە ارنايى پروفيلاكتيكا جۇرگىزىلگەنىن ايتقان. ال ساۋدا ورتالىعى اتالمىش قاتەلىگى ءۇشىن كەشىرىم سۇراپ، ەشبىر تۇتىنۋشىنى ءبولىپ-جارمايتىنىن اتاپ وتكەن.

"بۇل ساۋدا ورتالىعى اكىمشىلىگىنىڭ جاۋابى: "Dostyk Plaza" اتىنان جىبەرىلگەن قاتەلىك ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىز. بۇل اۆتوماتتى جاۋاپ كورپوراتيۆتىك جانە جەكە سەنىمدەرىمىزگە سايكەس كەلمەيدى. "Dostyk Plaza" ساۋدا ورتالىعىنىڭ رەسمي ۇستانىمى – كەلۋشىلەرىمىزبەن جانە قوناقتارىمىز اراسىندا تەپە-تەڭدىك قاعيداسىن ۇستانۋ. بارلىق ازامات ناسىلىنە، ۇلتىنا، جىنىسىنا، تۇرعىلىقتى جەرىنە، الەۋمەتتىك جاعدايىنا، ءدىني جانە ساياسي كوزقاراسىنا قاراماستان -  دوستىق پلازانىڭ قوناعى. اۆتوجاۋاپتى باسقاراتىن ادام جاس بولعاندىقتان، بۇل تەرميننىڭ ماعىناسىن بىلمەدى"، - دەپ جاۋاپ بەرگەن.

"سوندا ناسىلدىك قارالاۋ عىلىمي تەرمينگە اينالىپ كەتكەنى مە؟!"، - دەيدى جەلى قولدانۋشىسى.

وسى تۇستا ول ساۋدا ورتالىعى قازاق ءتىلىنىڭ ءقادىرىن كەتىرمەۋ ءۇشىن بيلىك "دوستىق" اتاۋىن قولدانۋعا تىيىم سالۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيدى. ايتۋىنشا، بۇل ورىنعا "ساۋدا ورتالىعى كالبيتتەرگە ارنالماعان" دەگەن اتاۋ الدەقايدا جاراسادى. سونىمەن قاتار بەلسەندى جاعىمسىز پىكىر تۋدىرعان ەكى تاراپتى اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

"قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ۇلتارالىق ارازدىقتى تۋىدىرعانى ءۇشىن IP مەكەنجايى بويىنشا ءناسىلشىل ادامدى تاۋىپ، "دوستىق پلازا" ساۋدا ورتالىعىنىڭ اكىمشىلىگىمەن بىرگە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋى كەرەك دەپ ويلايمىن"، - دەدى ول.

جاعدايدىڭ انىق-قانىعىن ءبىلۋ ماقساتىندا Dalanews.kz اگەنتتىگى Dostyk Plaza ساۋدا ورتالىعىنىڭ اكىمشىلىگىمەن بايلانىسقا شىقتى. داۋلى ماسەلەگە ورتالىقتىڭ رەسمي وكىلى، PR ءبولىمىنىڭ باسشىسى كارينا سىچيەۆا جاۋاپ بەردى. ول بولعان جاعداي ءۇشىن ساۋدا ورتالىعى كوپشىلىكتەن كەشىرىم سۇراعانىن ايتىپ، ب ا ق وكىلدەرىنە ارنالعان رەسمي حاتتى جولدادى.

"قالىپتاسقان جاعىمسىز اقپاراتتىق احۋال بويىنشا شيەلەنىستىڭ ارتۋىنا بايلانىستى ءبىز ەگجەي-تەگجەيلى تۇسىنىكتەمە بەرىپ، Dostyk Plaza سوو كومانداسىنىڭ ۇستانىمىن تاعى دا جەتكىزگىمىز كەلەدى.

2 ساۋىردە 2گيس سەرۆيسىندە ۇلتارالىق الاۋىزدىق تاقىرىبى بويىنشا تەرىس پىكىر جاريالاندى. ءبىزدىڭ SMM مامانى سايكەس ەمەس ستاندارتتى جاۋاپ ۇلگىسىن پايدالانىپ، ونى جۇمىس تارتىبىندە قولداندى. وسىدان كەيىن، بىرنەشە كۇن وتكەندە، اتالعان شولۋعا جاۋاپ بويىنشا قوسىمشا شاعىمدار تۇسە باستادى. جۇمىس توبى دەرەۋ جينالىپ، ىشكى تەكسەرۋ جۇرگىزىلدى، ونىڭ بارىسىندا قىزمەتكەر تاراپىنان ورەسكەل قاتەلىك انىقتالدى"، - دەلىنگەن حابارلامادا.

وسى تۇستا باسشىلىق كىنالى قىزمەتكەردى جۇمىستان بوساتقان. ال اراڭداتۋشىلىق پىكىر قالدىرعان اۆتوردى جاۋاپقا تارتۋ ماقساتىندا ءتيىستى ورگاندارعا ارىز تۇسىرگەن.  

"قاتە جاۋاپ الىنىپ تاستالدى، ويتكەنى ول ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ ساياساتىنا، ەرەجەلەرىنە جانە ىشكى سەنىمدەرى مەن پرينسيپتەرىنە، اتاپ ايتقاندا Dostyk Plaza كومانداسىنا مۇلدەم سايكەس كەلمەيدى.

ماماننىڭ جاستىعىنا بايلانىستى ادام فاكتورى مەن تاجىريبەسىزدىكتىڭ اسەرىنە قاراماستان، ءبىز ونى جۇمىستان شىعارۋعا دەيىن قاتاڭ شارالار قابىلدادىق. زاڭ ءبولىمى ارانداتۋشىلىق تۇسىنىكتەمە اۆتورىن جاۋاپقا تارتۋ ءۇشىن ءوتىنىشتى ءتيىستى ورگاندارعا دايىندايدى جانە جىبەرەدى. ءبىزدىڭ كوماندا ءوز كەزەگىندە مۇنداي قاتەلىكتەر جىبەرمەۋ ءۇشىن بارلىق مۇمكىن ارەكەتتەردى جاسايدى"، - دەلىنگەن رەسمي جازبادا.

سونىمەن قاتار ولار ءار تۇتىنۋشىنىڭ جەكە پىكىرى وتە ماڭىزدى ەكەنىن دە اتاپ وتكەن.

"Dostyk Plaza"-عا كۇن سايىن الەمنىڭ تۇكپىر – تۇكپىرىنەن ونداعان مىڭ ادام كەلەدى، بىزدە كوپۇلتتى قىزمەتكەرلەر ۇجىمى بار، ءبىزدىڭ جالعا الۋشىلار دا -الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن برەندتەر. ءبىز بارلىق ازاماتتىڭ ناسىلىنە، ۇلتىنا، جىنىسىنا، تۇرعىلىقتى جەرىنە، قوعامداعى جاعدايىنا، ءدىني جانە باسقا دا نانىمدارىنا قاراماستان، تەڭدىك پەن تەڭ قۇقىقتى قولداۋ جانە ءابسوليۋتتى تولەرانتتىلىق قاعيداتتارىن ۇستانامىز.

ءبىز ءۇشىن تۇتىنۋشىلارىمىز بەن سەرىكتەستەرىمىزدىڭ پىكىرى وتە ماڭىزدى. سوندىقتان ءبىز ءارقاشان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋگە جانە كەرى بايلانىستى اشىق تۇردە بەرۋگە تىرىسامىز. Dostyk Plaza ساۋدا ورتالىعى ماماندارىنىڭ، جالعا الۋشىلاردىڭ جانە باسقارۋشى كومپانيانىڭ ۇلكەن توبى تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيتىن كەلۋشىلەرىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن جايلىلىعىنا جاۋاپ بەرەدى. ءبىز ءبارىمىز ءوز جۇمىسىمىزدى ساپالى ءارى شىن كوڭىلمەن ورىنداۋعا تىرىسامىز.

باسشىلىق پەن بۇكىل Dostyk Plaza كومانداسىنىڭ اتىنان سۇيىكتى قوناقتارىمىزدان، كەلۋشىلەرىمىزدەن، سەرىكتەستەرىمىزدەن جانە جالعا الۋشىلارىمىزدان تاعى دا شىن جۇرەكتەن كەشىرىم سۇرايمىز!"، - دەيدى ولار.

وسى تۇستا Dalanews.kz اگەنتتىگى الماتى قالاسىنىڭ پوليسيا دەپارتامەنتىنە ساۋال جولداپ، اراڭداتۋشى قانداي جازاعا تارتىلاتىنىن سۇراپ كوردى. ازىرگە رەسمي جاۋاپ كەلگەن جوق.

الايدا زاڭعا كوز جۇگىرتسەك، ەلدىڭ بۇتىندىگىن بۇزىپ، ۇلتارالىق الاۋىزدىق تۋعىزعان ادامدار ق ر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 174-بابى بويىنشا جازالانادى. بۇعان دەيىن باس پروكۋراتۋرا ۇلتارالىق الاۋىزدىق تۋعىزاتىن ادامدار جازادان قۇتىلمايتىنىن، ياعني 2-7 جىلعا، ال اۋىر سالدارى بولسا، 12-20 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتقان بولاتىن.  

Dalanews.kz جاعىمسىز پىكىر قالدىرعان اۆتور رەسەيلىك رەلوكانت دەپ بولجايدى. 

سەبەبى بۇعان دەيىن رەسەي ءسىم-ى "قازاقستاندا ايتۋعا بولمايتىن سوزدەردى" جاريالاعان ەدى. بۇل كەڭەستەردىڭ ىشىندە قازاقستاندا "مامبەت"، "مىرىق"،  "مىرقىمباي"، "كالبيت" سوزدەرىن ايتۋعا تىيىم سالىنعانى ەسكەرتىلگەن.

"شەتەلدەرگە شىعاتىن رەسەي ازاماتتارى نازارىنا" دەپ باستالاتىن كونسۋلدىق كەڭەستەر اۋەلى رەسەيلىكتەردى بارعان ەلدەرىندەگى جەرگىلىكتى حالىققا قۇرمەتپەن، دوس پەيىلمەن قاراۋعا شاقىرادى. مۇنان ارى "شەت مەملەكەت زاڭدارىن قاتاڭ ساقتاۋ، دورەكى بولماۋ، ادامعا قاراتا كەمسىتە قول سىلتەمەۋ، جەرگىلىكتى مادەنيەتكە مەنسىنبەۋشىلىك كورسەتپەۋ، سول ەلدىڭ باسشىلارىنا قاراتا نامىسقا تيەتىن سوزدەر ايتپاۋ، پوليسيامەن قاقتىعىسقا تۇسپەۋ، بوقتاماۋ، ىشىمدىكتى شامادان تىس ىشپەۋ" ت.ب. تۋرالى ەسكەرتۋلەر جازىلعان.