ەلباسىمىز ن.ءا. نازاربايەۆ «قازاقستان – 2050 ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا: «باسەكەگە قابىلەتتى جوعارعى ەلگە اينالۋىمىز ءۇشىن ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ازاماتتارى ۇنەمى ەڭ وزىق جابدىقتارمەن جانە زاماناۋي وندىرىستەردە جۇمىس جاساۋ ماشىعىن مەڭگەرۋگە دايىن بولۋى ءتيىس» دەپ اتاپ وتكەن بولاتىن.
وسىعان وراي تۇركىستان وبلىسىنىڭ ادامي الەۋەتتى دامىتۋ باسقارماسىنا قاراستى د.قونايەۆ اتىنداعى اگرارلىق تەحنيكالىق كوللەدج ستۋدەنتتەرى، ياعني №11 اۆتوسلەسار، №11 تراكتورشى-ماشينيست جانە №6 اۆتوەلەكتريك توپتارى قۇراستىرعان «تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورىن ءتۇرلى شارۋاشىلىقتا پايدالانىپ، ءوندىرىستى وركەندەتۋگە سەرپىن بەرۋدە.
قۇرىلىس پەن اۋىل شارۋاشىلىعى جۇمىستارىن جەڭىلدەتۋدە شاعىن تراكتورلاردىڭ الاتىن ورىنى ەرەكشە. ۇلكەن تراكتورلار كوپ جاعدايدا جىلىجاي، ساياجايلاردا جانە جەكە وندىرىستىك قوجالىقتارداعى جۇمىستاردى اتقارا المايتىنى بەلگىلى. مۇندايدا شاعىن تراكتورلار شارۋانىڭ سەنىمدى سەرىگىنە اينالاتىنى ءسوزسىز. د.قونايەۆ اتىنداعى اگرارلىق تەحنيكالىق كوللەدجدىڭ ستۋدەنت-جاستارىنا جەتەكشىلىك جاساپ «تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورىن قۇراستىرىپ شىعاردىق. سىناق بارىسىندا جاڭا تراكتور تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىكتى ساقتاۋ، شارۋانىڭ قارجىسى مەن ۋاقىتىن ۇنەمدەۋدە ءوزىڭنىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى.
تالاپتى جاستاردىڭ ويلاپ شىعارعان شاعىن تراكتورلارىن قۇراستىرۋعا №25 د.قونايەۆ اتىنداعى كوللەدجدىڭ ارنايى پاندەر وقىتۋشىلارىنىڭ دا كومەگى از بولمادى. يگىلىكتى ىسكە جۇمىلا كىرىسىپ، ستۋدەنت جاستارعا قولداۋ بىلدىرگەن ا.سايتمۇراتوۆ، ي.كاريموۆ د.يززاتۋللايەۆ، وقۋ وندىرىستىك شەبەرلەرى پ.يسابايەۆ، ا.اداحاموۆ جانە ا.رايمقۇلوۆ جەتەكشىلىك جاساعانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك. سونىمەن قاتار بۇل ىسكە №11 «اۆتوكولىك جوندەيتىن سلەسارى»، №11 «اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىندەگى تراكتورشى-ماشينيست» جانە №6 «اۆتوكولىكتەردىڭ ەلەكتر قۇىلعىلارىن جوندەيتىن ەلەكتريك» توپتارىنىڭ ستۋدەنتتەرى دە بەلسەنە ارالاسىپ، ءوز ۇلەستەرىن قوستى.
«تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورى تومەندەگىدەي جۇمىستاردى ەش قيىندىقسىز اتقارا الاتىنىمەن ەرەكشەلەنەدى.
- اۋىل شارۋاشىلىعى ەگىنى قاتار ارالارىنا جۇمىس ىستەۋگە؛
- جەرگە ءدان سەپپەي تۇرىپ، ونى قوپسىتىپ، ارام شوپتەردەن تازالاۋعا؛
- جۇمىس ىستەۋ كەزىندە تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋعا؛
- ۋاقىتتى ءونىمدى پايدالانۋعا؛
- تىرمالاپ، توپىراقتى جۇمسارتۋعا؛
- گەنەراتورىن قوسىپ، ەلەكتر قۋاتىن وندىرۋگە؛
- اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن جاقىن جەرلەرگە تاسىمالداۋعا وتە قولايلى.
ەندىگى كەزەكتە شاعىن تراكتوردىڭ تەحنيكالىق ەرەكشەلىگى جايىندا از-كەم اڭگىمەلەي كەتسەك. «تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورىندا ۋد-2 قوزعالتقىشى راماعا ورناتىلعان. باسقارۋ مەحانيزمدەرى جەڭىل اۆتوموبيلدەردىڭ قۇرىلعىلارىنان جاسالعانىن دا ايتا كەتكەن ورىندى دەپ بىلەمىن. باستى ارەكەت ەتۋشى ۋد-2 قوزعالتقىشى موتوبلوككا بەرىلىپ، ودان كەيىن موتوبلوكتىڭ رەدۋكتورىنان ءجۇرىس بولىگىندەگى دوڭگەلەكتەرگە بەرىلەدى. موتوبلوكتىڭ العا – 1،2،3،4، ارتقا – 1،2 ءجۇرۋ قابىلەتى بار. قوزعالتقىشتاعى موتوبلوك اجىراتقىشى باسقارۋ مەحانيزمىنە ورناتىلعان. سونداي-اق نش-10 ماي سورعىسى جانە ت-25 تراكتورىنىڭ ماي تاراتقىشى ورناتىلعان. شاعىن تراكتوردىڭ ماي باگى 3 ءليتردى قۇرايدى.
تراكتوردىڭ ءجۇرىس بولىگىندە، ياعني ارتقى جەتەكشى R16 جانە الدىڭعى جەتەكتەلۋشى R10 دوڭگەلەكتەرىنە راماعا ورناتىلىپ، جىلدامدىق مەحانيكالىق جاعدايدا باسقارىلادى.
ۋد-2 قوزعالتقىشىندا 8 اتتىڭ كۇشى بار جانە 6 كۆت قۋات وندىرە الادى. «تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورى ءبىر موتوساعاتتاعى شىعىنى 1،5 ليتر بەنزيندى قۇرايدى. تاعى ءبىر ايتا كەتەر ەرەكشەلىك، تراكتور ءبىر ساعاتتا 3 توننا جۇكتى تاسىمالداي الادى. جانە قۇرىلعىنىڭ جالپى اگرەگاتتارمەن قوسقانداعى سالماعى 250 كەلىنى قۇرايدى.
قوزعالتقىشتىڭ نش-10 ماي سورعىسى ىسكە قوسىلعاندا ماي تاراتقىشتارعا قىسىممەن ماي جىبەرەدى. ماي تاراتقىش گيدروسيليندرلەرگە مايدى ءبولىپ جەتكىزەدى. موتوبلوك جوعارعى جانە تومەنگى بەرىلىستەر ورناتىلعان. وعان ترانسميسسيالىق مايلار قۇيىلادى. كىشى تراكتوردىڭ ءشومىشىنىڭ كوتەرۋ بيىكتىگى 180 سم قۇرايدى.
«تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورىن قۇراستىرۋشىلار وزدەرىنىڭ قۇرىلعىلارىن سايرام اۋدانىنداعى جىلىجايلار مەن قۇرىلىس ورىندارىندا سىناقتان وتكىزىپ، قاراپايىم حالىقتىڭ ريزاشىلىعىنا يە بولدى. ءوز كەزەگىندە كاسىپكەر پايزۋللا نەماتۋللايەۆ:
– «تيەۋىش – 200» شاعىن تراكتورى ءتۇرلى جۇمستاردى اتقارۋعا وتە ىڭعايلىلىعىمەن قۇندى. تراكتوردى ءىس بارسىندا سىناعاندا شارۋالاردىڭ ءبارى كوللەدجدىڭ بۇل جوباسىنىڭ كەلەشەگى زور ەكەنىن ايتتى. بۇل تراكتوردىڭ حالىققا تيگىزەتىن پايداسى كوپ بولاتىنا سەنىمدىمىن»، – دەپ ويىن ورتاعا سالدى.
الداعى ۋاقىتتا كوللەدج ۇستازدارى مەن ستۋدەنتتەرى ەلىمىزدەگى شارۋالاردىڭ جۇمىسىن تەحنولوگيالىق تۇرعىدان جەتىلدىرۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن بولادى. قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى مۇمكىندىگى جوعارى ەلدەردىڭ قاتارىندا ەكەنى بەلگىلى.
ال اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى جۇمىستاردىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن وتاندىق تەحنيكالار كەرەك. سوندىقتان ەل دامۋىنا سەرپىن بەرەتىن وسىنداي جوبالارعا مەملەكەتتىك تۇرعىدان قولداۋدىڭ ماڭىزى زور.
پاحريددين يسابايەۆ،
د.قونايەۆ اتىنداعى اگرارلىق تەحنيكالىق كوللەدجىنىڭ ۇستازى، جوبا جەتەكشىسى.
