ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى «ءبىزدىڭ ەتنوسارالىق جانە ءدىنارالىق كەلىسىمنىڭ مودەلى دەگەنىمىز – ول ءارتۇرلى كونفەسسيالاردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋى بۇكىل الەمدىك پروسەسسىنە قازاق ەلىنىڭ قوسقان شىنايى ۇلەسى» دەپ سانايدى. سونىمەن قاتار، قاسىم-جومارت توقايەۆ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا قازاقستانداعى ءدىنارالىق كەلىسىم – ءبىز ساقتاۋعا جانە دامىتۋعا ءتيىس ۇلى قۇندىلىق ەكەنىن اتاپ وتكەن بولاتىن.
ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي نۇر-مۇباراك مىسىر يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتىندە قازاقستانداعى كونفەسسياارالىق جانە ەتنوسارالىق كەلىسىمگە ارنالعان ونلاين-كونفەرەنسيا ءوتتى. وعان ءار ەلدەن 10-نان استام سپيكەرلەر قاتىستى، ولاردىڭ ىشىندە قمدب ءتوراعاسى، ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعان ۇلى، ءدىن ينستيتۋتتارىنىڭ وكىلدەرى،عالىمدار، پروفەسسورلار، ءدىنارالىق يمام شوۆوسيل زيادوۆ، رف يسلام ينستيتۋتىنىڭ رەكتورى رافيك مۋحامەتشين دە بار.
جيىنعا قاتىسۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي كەزدەسۋلەر دەسترۋكتيۆتى جانە ەكسترەميستىك ءدىني قۇرىلىمداردىڭ قىزمەتىنە جول بەرمەۋگە، بۇقاراعا ولاردىڭ نەگىزگى ۇستانعان باعىتتارىنىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
– قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ باسشىلىعى الماتى اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ، زاماناۋي مەديا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ارقىلى جاس ۇرپاقتىڭ ءدىني ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ بويىنشا اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزۋدە"، – دەپ اتاپ ءوتتى الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى رۋستام ءالي.
مىسالى، ايماقتا رەسپۋبليكادا كورسەتىلگەن 18 كونفەسسيالىق ءىلىمنىڭ 12ء-سى، وڭىرىمىزدە رەسمي تىركەلىپ قىزمەت اتقارۋدا. اتالعان كونفەسسيالارعا قاراستى 644 ءدىني بىرلەستىكتەرمەن فيليالدارى بار.
2021 جىلدىڭ 1 توقسانىندا جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتىك زەرتتەۋگە مالىمەتتەر بويىنشا، وبلىس تۇرعىندارىنىڭ ءدىني سالاداعى جانە كونفەسسياارالىق مەملەكەتتىك ساياساتتى قولداۋ دەڭگەيى 89،5%-دى قۇرايتىندىعى بەلگىلى بولدى، ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرى اراسىندا بەيبىت دوستىق قارىم-قاتىناس ورناعان 93 %-دى انىقتالدى، ال ءدىني ەكسترەميزمنىڭ الدىن الۋ جۇمىستارى تۋرالى حالىقتىڭ حاباردار بولۋ دەڭگەيى 73،9% -دى كورسەتكەن.
قازاقستاننىڭ ەگەمەندىك جىلدارىندا باستان كەشىپ وتىرعان ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، ساياسي، مادەني دامۋ قارقىنىنا قاراماستان، ءارتۇرلى رۋحانيات وكىلدەرى اراسىنداعى قاتىناستار ماسەلەسى كۇن تارتىبىنەنتۇسپەك ەمەس. ال مۇنداي كەزدەسۋلەر ءدىن سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتى ىسكە اسىرۋدا جانە حالىقتىڭ ءدىني ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋدا، سونداي-اق ءدىنارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمدى ساقتاۋدا ايتارلىقتاي ناتيجەلەر بەرەدى.
