ەكولوگيا ەلىمىزدەگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى دەسەك بولادى. اڭگىمەنىڭ اشىعىن ايتار بولساق، ەكولوگيالىق ماسەلەلەر ادامداردىڭ ارەكەتىنەن تۋىنداپ وتىرعانى جاسىرىن ەمەس. ءىرى قالالارداعى اۋا تازالىعى، تۇرمىستىق قالدىقتاردى وڭدەۋ، كاسىپورىنداردان شىعاتىن ۋلى زاتتاردىڭ كولەمىن قىسقارتۋ ماڭىزدى ماسەلە.

بۇگىندە ق ر ۇكىمەتى قورشاعان ورتانى قورعاۋ، ەكولوگيالىق احۋالدى رەتتەۋ ماقساتىندا «جاسىل قازاقستان» ۇلتتىق جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدا. تاياۋدا ق ر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى «جاسىل قازاقستان» جوباسى بويىنشا اتقارىلعان جۇمىستارعا قاتىستى ەسەپ بەردى.

قازاقستاندا شەشىمىن تاپپاي وتىرعان ەكولوگيالىق ماسەلەلەر جەتىپ ارتىلادى. جىلدار بويى قوردالاعانعان ماسەلەلەردى ءبىر كۇندە شەشىپ تاستاۋ مۇمكىن ەمەس. وسىنى باسشىلىققا العان اتقارۋشى بيلىك بۇگىنگى كۇندە وزەكتى دەگەن ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى انىقتاپ، ۇلكەن ىسكە بەل بۋىپ، بىلەك سىبانا كىرىسكەن بولاتىن.

سونىمەن «جاسىل قازاقستان» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا ءتۇيىنى تارقايتىن ماسەلەلەردى اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ كەتسەك.

ۇلتتىق جوبا اياسىندا ەلىمىزدىڭ 11 قالاسىنداعى 16 ءىرى كاسىپورىندا قورشاعان ورتاعا شىعاراتىن ۋلى زاتتاردى تومەندەتۋ ءىسى قولعا الىنعانى بەلگىلى. بۇدان باسقا تۇرمىستىق قاتتى قالدىقتار مەن وندىرىستىك قالدىقتاردى وڭدەۋ جانە ۋتيليزاسيالاۋ، بالقاش كولىندەگى سۋ اعىنىن رەتتەۋ، ارال تەڭىزىنىڭ سولتۇستىك بولىگىن سۋ قورىن 35%-عا دەيىن ارتتىرۋ جانە ەلىمىزدەگى ورمان القاپتارىن كەڭەيتۋ ءىسى ۇلتتىق جوبانىڭ باستى باعدارىنا اينالدى.

ق ر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى بۇگىندە العا قويعان ماقساتتاردىڭ قالاي ىسكە اسىپ جاتقانى جايىندا حالىققا ەسەپ بەردى. ءىرى قالالارداعى ءوندىرىس ورىندارى اتموسفەراعا ۋلى زاتتاردى كوپتەپ شىعارىپ، حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا ايتارلىقتاي كەسىرىن تيگىزىپ وتىرعانى جاسىرىن ەمەس. 2021 جىلى «جاسىل قازاقستان» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا كاسىپورىنداردىڭ قورشاعان ورتاعا شىعاراتىن ۋلى زاتتار مولشەرىن 803،8 مىڭ تونناعا دەيىن ازايتۋدى كوزدەگەن ەدى. وكىنىشكە وراي، 2021 جىلى جوبا ءوز دەڭگەيىندە ورىندالماعانىن ايتۋعا ءتيىسپىز. وتكەن جىلى ەلىمىزدەگى كاسىپورىنداردىڭ قورشاعان ورتاعا شىعاراتىن ۋلى زاتتاردىڭ 655 مىڭ تونناعا دەيىن كەمىدى.

ال 2022 جىلدىڭ سوڭعى التى ايىندا بۇل كورسەتكىشتىڭ 293 مىڭ توننانى (2022 جىلى 755 مىڭ تونناعا دەيىن قىسقارتۋ كوزدەلگەن) قۇراعان. قازىرگىدەي قيىن كەزەڭدە ءوندىرىس ورىنداردا ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى وڭ باعىتتا شەشۋ وڭاي شارۋا ەمەس. بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قوماقتى قارجى كەرەك.

ال «جاسىل قازاقستان» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا قاتتى تۇرمىستىق جانە وندىرىستىك قالدىقتاردى وڭدەۋ مەن ۋتيليزاسيالاۋ ءىسى جوسپارعا ساي ىسكە اسىپ جاتقانى كوڭىلگە قۋانىش ۇيالاتادى.

ايتالىق، 2021 جىلى قاتتى تۇرمىستىق زاتتاردىڭ وڭدەۋ مەن ۋتيليزاسيالاۋ ءىسى 20%-عا دەيىن ارتتىرۋ كوزدەلسە، 2021 جىلى جوسپار 21،1%-عا ارتىعىمەن ورىندالعان. ال 2022 جىلى بۇل كورسەتكىش 24%-عا جەتكىۋ جوسپارلانسا، ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 6 ايىندا بۇل باعىتتاعى جۇمىستار 23%-عا ورىندالعانىن بايقاۋعا بولادى. الدا ءالى التى اي ۋاقىت بار ەكەنىن ەسكەرسەك بيىل قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتاردى وڭدەۋ ءىسى ايتارلىقتاي كەڭەيە تۇسەتىنىن بايقاۋعا بولادى.

وندىرىستىك قالدىقتاردى وڭدەۋ مەن ۋتيليزاسيالاۋ ءىسى 2021 جىلى 38%-عا دەيىن ورىندالىپ، مەجە تولىقتاي ىسكە اسقان. ال بيىل بۇل باعىتتاعى كورسەتكىشتى 40%-عا دەيىن جەتكىزۋ كوزدەلگەن-دى. سوڭعى 6 ايدا اتقارىلعان جۇمىستارعا نازار اۋدارساق، وندىرىستىك قالدىقتاردى وڭدەۋ مەن ۋتيليزاسيالاۋ ءىسى 35%-عا دەيىن جەتكەنىن بايقايمىز. دەمەك جىل اياعىنا دەيىن جوسپارلاعان ءىسى ارتىعىمەن ورىندالاتىنىن باعامداۋعا بولادى.

مىنە، «جاسىل قازاقستان» ۇلتتىق جوباسى ەكى جىلدىڭ ىشىندە وزىنە ناتيجەسىن بەرىپ، ەلىمىزدىڭ تىنىسىن اشا تۇسكەندەي بولدى. الداعى ۋاقىتتا وسى باعىتتاعى جۇمىستاردى ورىستەتىپ، ماڭىزدى جۇمىستاردى جالعاستىرا بەرۋىمىز كەرەك.