كورشىمنىڭ ەكى بالاسى بار. بەستە جانە جەتىدە. بىردە، قاراپ وتىرسام، كورشىم باققا كىرىپ، قىزىنا گازوندى قالاي تازالاۋ كەرەكتىگىن ۇيرەتىپ جاتىر ەكەن. كوگالشاپقىشتى قالاي دۇرىس بۇراۋ كەرەكتىگىن بايىپتاپ ءتۇسىندىرىپ بەردى. سول مەزەتتە ۇيدەن ايەلى شىعىپ، بىردەڭە دەدى. كورشى ورنىنان تۇرىپ، وعان جاۋاپ قاتتى. اپ-ساتتە قايتا بۇرىلا بەرىپ ەدى، قىزىنىڭ ءشوپ شەتىندەگى گۇلزارداعى ءبىر ءتۇپ گۇلدى قيىپ تۇسىرگەنىن كورىپ، كوزى شاتىناپ كەتتى. اشۋى بۇرق ەتتى. كورشى-قولاڭعا ماقتانام دەپ سونشا ۋاقىتتان بەرى ءوسىرىپ كەلە جاتقان كوز قۋانىشىنان ايىرىلىپ قالۋ وڭاي بولمادى. سول كەزدە ءۇي الدىندا تۇرعان ايەلى جىلدام باسىپ ولاردىڭ جانىنا كەلدى دە: «قىمباتتىم، ءبىز گۇل ەمەس، بالا ءوسىرىپ جاتىرمىز، سونى ۇمىتپاشى...» دەگەنى. كورشىمنىڭ ايەلى اتا-انانىڭ بالا الدىندا ءوزىنىڭ ارتىقشىلىعىن ۇمىتپاۋى كەرەكتىگىن ادەمى ەسكە سالدى. بالا مەن ونىڭ ءوزىن سىيلاي ءبىلۋ قاسيەتى وتە ماڭىزدى. سىنعان، بۇلىنگەن، قيراعان دۇنيەلەردىڭ بارىنەن دە زور ماڭىزعا يە. شاعىلعان تەرەزە، قيراعان ۇستەل، سىنعان تارەلكەنى ەندى قايتا ورنىنا كەلتىرۋ مۇمكىن ەمەس. گۇلدەردى دە تىرىلتە المايسىز. ءار اتا-انا قيراندىلار اراسىندا بالاسىنىڭ رۋحىن سىندىرىپ الماۋى تيىستىگىن ەستە ساقتاۋى كەرەك. ءار بالا ءومىر قۋانىشىن اكە-شەشەسىنىڭ تالىمىنەن ۇعىناتىنىن ۇمىتپاۋىمىز ءلازىم.
[caption id="attachment_9518" align="alignright" width="266"]
مەيىر[/caption]
بىرنەشە اپتا بۇرىن سپورتتىق كوستيۋم ساتىپ الۋعا دۇكەنگە باردىم. دۇكەننىڭ يەسىمەن كەزدەسىپ، ەسكى تانىسىم بولعاندىقتان، ءبىراز سويلەسىپ قالدىق. اتا-انانىڭ مىندەتى تۋرالى اڭگىمەلەستىك. ول ءوزىنىڭ جاقىندا وتباسىمەن قوناققا بارعانى تۋرالى ايتتى. قىدىرىپ بارعان ۇيىندە ونىڭ جەتى جاسار قىزى ءىشىپ تۇرعان سۋىن ىدىسىمەن قولىنان ءتۇسىرىپ الىپتى. ۇلكەندەردىڭ بارلىعى وبەكتەپ، سۋدى ءسۇرتىپ العان سوڭ، كىشكەنتاي قىز: «باسقا اتا-انالار قۇساپ ماعان ۇرىسپاعاندارىڭىزعا راحمەت. مەنىڭ دوستارىمنىڭ اكە-شەشەلەرى سىزدەرگە ۇقسامايدى: ولار بالالارىنا ۇرسىپ، ايىپتاپ، بۇدان بىلاي كوزىڭە قاراپ ءجۇر دەپ ايتار ەدى. سىزدەردىڭ سولاي ايتپاعاندارىڭىز قانداي جاقسى!»، – دەپتى.
بىردە تانىستارىمنىڭ ۇيىندە تۇسكى اس ءىشىپ وتىرعام. ولاردىڭ بەس جاسار بالاسى ءبىر ستاقان ءسۇتتى توگىپ الدى. دوستارىم بالاعا زەكىپ، ۇرسا باستادى. سول كەزدە مەن ءوزىمنىڭ ءسۇتىمدى وتىرىكتەن توگە سالدىم. قىرىق سەگىز جاسقا كەلگەنشە ءار نارسەنى توگىپ الاتىنىمدى ايتىپ، اپتەر-تەپتەرىم شىعىپ اقتالدىم. كىشكەنە بالا قۋانىپ كەتتى. ال، اكە-شەشەسى مەنىڭ ءسوزىمنىڭ توركىنىن ءتۇسىنىپ، لەزدە باسىلدى. قايتالاپ وتىرماسا، وقىعانىڭنىڭ ءبارى تەز ارادا ۇمىت بولادى.
شاعىلعان تەرەزە، قيراعان ۇستەل، سىنعان تارەلكەنى ەندى قايتا ورنىنا كەلتىرۋ مۇمكىن ەمەس. گۇلدەردى دە تىرىلتە المايسىز. ءار اتا-انا قيراندىلار اراسىندا بالاسىنىڭ رۋحىن سىندىرىپ الماۋى تيىستىگىن ەستە ساقتاۋى كەرەك. ءار بالا ءومىر قۋانىشىن اكە-شەشەسىنىڭ تالىمىنەن ۇعىناتىنىن ۇمىتپاۋىمىز ءلازىم.
جۋىردا ءبىر عالىم تۋرالى ماقالا وقىدىم. ودان سۇحبات العان جۋرناليست كوپ ادامنىڭ اراسىنان سۋىرىلىپ، ەرەكشەلەنىپ تۇراتىندىعىنىڭ سەبەبىن سۇراپتى. عالىم وعان بىلايشا جاۋاپ بەرگەن. ونىڭ ەرەكشەلەنۋىنە اناسى سەبەپكەر بولىپتى. ەكى جاسىندا بيىكتە تۇرعان ءسۇتتى الىپ ىشپەك بولعان بالا ونى توگىپ الادى. مۇنى كورگەن شەشەسى: «ءۇيدى ادەمىلەپ شاشىپ تاستاپسىڭ عوي. مۇنشا ءسۇتتىڭ توگىلگەنىن ەشقاشان كورمەپپىن. وبال-اق. ەندى توگىلىپ قالعان سوڭ ەشتەڭە ىستەي المايمىز. قالاساڭ كىشكەنە وينا، سوسىن ەكەۋمىز بۇل جەردى بىرگە جينايىق»، – دەيدى. بالا سۇتكە اياعىن سالىپ، ارى-بەرى ءجۇرىپ وينايدى. سوندا شەشەسى: «بىلەسىڭ بە، بوتاقان، ءۇيدى شاشقان سوڭ، ونى سوڭىنان مىندەتتى تۇردە جيناۋ كەرەك. نەمەن جينايسىڭ؟ سورعىشپەن بە، ورامالمەن بە؟ نەمەن جيناعىڭ كەلەدى؟»، – دەپ سۇرايدى. كىشكەنتاي بالا سورعىشتى الىپ، اناسى ەكەۋى توگىلگەن ءسۇتتى ءسۇرتىپ الادى.
[caption id="attachment_9519" align="alignleft" width="305"]
بالالى ءۇي - بازار[/caption]
«سەنىڭ كىشكەنتاي قولدارىڭ ۇلكەن قۇتى ءسۇتتى كوتەرە المادى. ەندى اۋلاعا بارىپ، كىشكەنتاي قولدارعا سۋ تولتىرىلعان قۇتىنى بەرىپ، قالاي كوتەرەتىنىن بايقايىق»، – دەپ، بالاسىن دالاعا الىپ شىعىپ، قۇتىنىڭ اۋزىن جاۋىپ، ونى بالاسىن ارلى-بەرلى تاسىتادى. كەرەمەت ساباق! سولاي ەمەس پە؟!
عالىم وسى وقيعانى ءوربىتىپ، سول كىشكەنتاي كۇنىندە-اق قاتەلىك جاساۋدان قورىقپاۋ كەرەكتىگىن تۇسىنگەنىن ايتىپتى. كەرىسىنشە، قاتەلىك دەگەن جاڭانى تانۋعا باستايتىن جول ەكەنىن ۇعىنعانىن، سول وقيعانىڭ ارقاسىندا وزىنە دەگەن سەنىمى ارتقانىن ايتىپتى. ال، بۇنداي قادام عىلىمي تاجىريبەنىڭ نەگىزىن قۇرايدى. تاجىريبە جۇزەگە اسپاسا دا، ونىڭ كومەگىمەن وتە كەرەكتى نارسەنى بىلە الامىز.
ءار اتا-انا عالىمنىڭ اناسىنداي بالاسىمەن سويلەسۋدى بىلسە!
وسىنداي تاعى ءبىر وقيعانى كوپ جىل بۇرىن راديودان ەستىگەن ەدىم. جاس كەلىنشەك جۇمىستان شىعىپ، ۇيىنە اسىعىپ كەلە جاتادى. اسىعىس جۇرەمىن دەپ كولىگىمەن الدىنداعى كولىكتىڭ جيەگىن ءسۇرىپ كەتەدى. جۋىردا عانا كۇيەۋى سىيلاعان جاپ-جاڭا كولىگىن ءبۇلدىرىپ العانىنا قاتتى قامىعىپ، جىلايدى. كۇيەۋىمە نە ايتام دەپ ويلايدى. الدىنداعى كولىكتىڭ يەسى وعان باسۋ ايتادى. دەگەنمەن، ماشينەنىڭ جانە ونىڭ قۇجاتىنىڭ نومىرلەرىمەن الماسۋى كەرەكتىگىن العا تارتادى. كەلىنشەك قۇجاتتاردى اقتارىپ وتىرعاندا اراسىنان ءبىر پاراق سۋسىپ جەرگە تۇسەدى. «ەگەر الدا-جالدا جولدا بىردەڭە بولسا، جانىم، ەسىڭدە بولسىن، مەن ماشينەنى ەمەس، سەنى سۇيەم!...» دەپ كۇيەۋى حات جازىپ قالدىرىپتى.
بالامىزدىڭ رۋحى كەز كەلگەن ماتەريالدى قۇندىلىقتان مىڭ ەسە ماڭىزدى ەكەنىن ۇمىتپايىق. وسى قاعيدا ۇنەمى ەستە بولسا، بالاڭىزدىڭ جۇرەگىندەگى وزىنە دەگەن سەنىمى مەن ماحابباتى كەز كەلگەن گۇلزاردان جىلدام جايقالىپ شىعادى.
اۋدارعان شىنار ءابىلدا
